Bộ GTVT vừa có văn bản 717/BGTVT-KHĐT về việc trả lời kiến nghị cử tri Quảng Ninh về dự án đường sắt Yên Viên – Hạ Long trong văn bản mới đây. Trước đó, Bộ GTVT nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Quảng Ninh do Ban Dân nguyện chuyển đến theo Công văn số 1418/BDN ngày 07/11/2022, nêu rõ: Dự án cải tạo nâng cấp tuyến đường sắt Yên Viên – Phả Lại – Hạ Long được Chính phủ quyết định chủ trương đầu tư và triển khai từ năm 2005, đến nay đã 17 năm.
Việc dự án chậm tiến độ đã ảnh hưởng lớn đến các hộ dân dọc tuyến đường (từ thị xã Đông Triều, TP. Uông Bí, đến TP. Hạ Long). Các hộ dân trong phạm vi dự án không được xây dựng, sửa chữa nhà ở, không tách thửa, chuyển quyền sử dụng đất, không được cấp đổi Giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất… ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống các hộ dân…
“Dự án phục vụ cho liên kết giao thương vùng là rất cần thiết để thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội cho các địa phương và khu vực. Tuy nhiên, với việc kéo dài thời gian dự án hơn 17 năm qua và có thể thể dài hơn nữa đã gây lãng phí tài nguyên đất, kìm hãm phát triển kinh tế, xã hội, ảnh hưởng đời sống dân sinh. Đề nghị các Bộ, ngành liên quan triển khai các giải pháp quyết liệt để tháo gỡ, đảm bảo quyền lợi cho nhân dân. Trong thời điểm chưa triển khai dự án, các Bộ ngành Trung ương cần phối hợp với tỉnh Quảng Ninh có hướng dẫn để người dân có thể cải tạo nhà ở, phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo an toàn, nâng cao đời sống của người dân ở khu vực dự án”, cử tri Quảng Ninh kiến nghị.
Nhấn mạnh tầm quan trọng của dự án trong văn bản trả lời kiến nghị cử tri, Bộ GTVT cho biết, tuyến đường sắt Yên Viên – Phả Lại – Hạ Long – Cái Lân có vai trò quan trọng trong phát triển hành lang kinh tế Côn Minh – Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh. Bộ GTVT đã triển khai đầu tư dự án từ năm 2005. Tuy nhiên, giai đoạn 2008-2011, nền kinh tế nước ta gặp nhiều khó khăn do chịu ảnh hưởng cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu nên dự án phải đình hoãn, giãn tiến độ theo Nghị quyết số 11/2011 của Chính phủ về những giải pháp chủ yếu tập trung kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội. Mặt khác, nguồn vốn trong kế hoạch đầu tư công trung hạn các giai đoạn vừa qua bố trí cho Bộ GTVT hạn chế, phải cân đối, ưu tiên bố trí đầu tư các công trình động lực theo các Nghị quyết của Đảng, Nhà Nước, Chính phủ. Do đó chưa thể bố trí nguồn vốn đầu tư hoàn chỉnh tuyến đường sắt Yên Viên – Phả Lại – Hạ Long – Cái Lân.
Dự án được phê duyệt đầu tư đã lâu, đã có nhiều thay đổi về định hướng phát triển kinh tế – xã hội của địa phương, khu vực dự án đi qua nên phương án đầu tư dự án cần phải được nghiên cứu cẩn trọng, kỹ lưỡng để đảm bảo hiệu quả. Bộ GTVT đã giao Ban QLDA đường sắt lựa chọn tư vấn để tiến hành đánh giá tổng thể hiệu quả, phương án đầu tư, lập điều chỉnh Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, làm cơ sở báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét trong năm 2024.
Trong thời gian chưa tiếp tục triển khai đầu tư, Bộ GTVT sẽ phối hợp với địa phương, các bộ, ngành liên quan để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, phát triển kinh tế, đảm bảo an toàn trong khu vực Dự án; đồng thời, tiếp tục huy động nguồn vốn để thực hiện sớm thực hiện đầu tư tuyến đường sắt này. Bộ GTVT rất mong tiếp tục được sự quan tâm, ủng hộ và phối hợp các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể và nhân dân tỉnh Quảng Ninh.
Dự án xây dựng tuyến đường sắt Yên Viên – Phả Lại – Hạ Long – Cái Lân với chiều dài 131km (43km xây dựng mới và 88km cải tạo, nâng cấp), điểm đầu tại ga Yên Viên, điểm cuối tại cảng Cái Lân. Theo thiết kế, tuyến đường sắt mới này sử dụng đường lồng (gồm đường khổ 1,435m và 1m) sử dụng ray hàn liền, có hệ thống thông tin tín hiệu hiện đại và các nút giao cắt khác mức với các Quốc lộ để đạt tốc độ 120 km/h cho tàu khách và 80 km/h cho tàu hàng.
Nếu tuyến đường này hoàn thành, hành trình chạy từ Hạ Long về Yên Viên còn 1,5 – 2 giờ (với tàu khách), 3 – 4 giờ (với tàu hàng). Dự án có tổng mức đầu tư 7.665 tỷ đồng và được chia thành 4 tiểu dự án vận hành độc lập. Dự án được khởi công từ năm 2005, đến năm 2011 do khó khăn về nguồn vốn nên đã bị hoãn, giãn tiến độ. Hiện nay, dự án mới hoàn thành đưa vào khai thác tiểu dự án 1 đoạn Hạ Long – Cái Lân.