Vụ lật tàu Vịnh Xanh 58 cách đây một tuần đã gióng lên hồi chuông báo động về những ‘vùng còn trống’ trong ‘hải trình’ chuyển đổi số tại Việt Nam. Sự việc này không chỉ là một tai nạn hàng hải thông thường mà còn làm lộ ra khoảng trống lớn trong việc ứng dụng công nghệ vào thực tế vận hành đời sống ở nhiều lĩnh vực.
Trước hết, cần nhấn mạnh rằng mọi tàu du lịch phải được giám sát thời gian thực, đặc biệt là những tàu hoạt động trong vùng biển đông đúc và phức tạp như vịnh Hạ Long. Với sự phát triển của công nghệ, việc giám sát này không chỉ là khả năng mà còn là bắt buộc để đảm bảo an toàn cho hành khách và ngăn chặn những tai nạn đáng tiếc.
Thế nhưng, vụ việc tàu Vịnh Xanh 58 chở 49 người gặp giông lốc bất ngờ và lật giữa biển mà không hệ thống giám sát nào hay biết trong khoảng 2 giờ đồng hồ cho thấy sự chậm trễ trong việc ứng dụng công nghệ vào quản lý và giám sát tàu thuyền. Điều này được coi là ‘lỗ hổng chết người’ trong thời đại mà mọi chuyển động của con người đều có thể được giám sát qua GPS, cảm biến, AI, dữ liệu lớn…
Để khắc phục những ‘vùng còn trống’ này, các địa phương, trong đó có Quảng Ninh, và các bộ, ngành liên quan cần nhanh chóng số hóa các tình huống khẩn cấp. Cụ thể, tàu ra khơi phải có thiết bị định vị và truyền dữ liệu thời gian thực. Hệ thống Trung tâm Điều hành Thông minh (IOC) phải tích hợp AI để phát hiện các lộ trình bất thường. Khi một tàu không về đúng giờ, phải có cảnh báo. Khi mất tín hiệu, phải có quy trình truy vết nhanh xác định vùng tìm kiếm.
Không chỉ vậy, khi có mưa bão, phải có radar thời tiết – tín hiệu số gửi đến từng tàu, từng thuyền viên. Điều này không chỉ giúp ngăn chặn những tai nạn đáng tiếc mà còn giúp bảo đảm an toàn cho hành khách và thuyền viên.
Sự sống không chỉ trông chờ vào wifi mạnh và ‘may rủi’ trong kỷ nguyên chuyển đổi số. Chuyển đổi số không dừng lại là hệ thống camera nhận diện khuôn mặt trong thành phố, mà còn cần một hệ thống giám sát các tàu du lịch, radar cảnh báo thời tiết, cảnh báo khi lịch trình bất thường. Mục tiêu của chuyển đổi số là ứng cứu người đúng lúc, trong những tình huống khẩn cấp và khốc liệt nhất.
Như vậy, việc ứng dụng công nghệ vào quản lý và giám sát tàu thuyền là một phần quan trọng của chuyển đổi số tại Việt Nam. Để đảm bảo an toàn cho hành khách và ngăn chặn những tai nạn đáng tiếc, các địa phương và bộ, ngành liên quan cần nhanh chóng triển khai các giải pháp cần thiết để giám sát và quản lý tàu thuyền một cách hiệu quả.