Nội dung chính
Sau hơn hai thập kỷ, nền kinh tế toàn cầu lại sắp chứng kiến một “cú sốc Trung Quốc” khác. Hiện tượng này xảy ra khi hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc giúp duy trì lạm phát ở mức thấp, nhưng cùng lúc khiến việc làm trong lĩnh vực sản xuất của các nước ngày càng thu hẹp.
Nhân viên Webuy Global dỡ container chứa hàng hóa vận chuyển từ Trung Quốc
Làn sóng hàng giá rẻ từ Trung Quốc đang lan rộng
Làn sóng hàng giá rẻ và tác động
Ông Vincent Xue, người điều hành công ty bán lẻ thực phẩm trực tuyến Webuy Global tại Singapore, cho biết công ty của ông chủ yếu lấy nguồn hàng từ các đối tác Trung Quốc. Kể từ cuối năm ngoái, một phần ba các nhà cung cấp của Webuy Global đã phải vật lộn với tình trạng tồn kho dư thừa, buộc họ phải chiết khấu đến 70%.
“Thị trường nội địa Trung Quốc quá cạnh tranh, một số nhà sản xuất F&B lớn đang phải chật vật giải phóng tồn kho vì nhu cầu tiêu dùng trong nước suy yếu kéo dài,” ông Xue chia sẻ.
Trong năm nay, ông Xue cũng trở nên bận rộn hơn sau khi ký kết quan hệ đối tác với nền tảng thương mại điện tử Trung Quốc Pinduoduo. Gần đây, Pinduoduo đã thâm nhập vào thị trường Singapore.
“Dự kiến sẽ có khoảng 5-6 container chứa đầy đơn hàng của Pinduoduo đến Singapore mỗi tuần,” ông Xue cho hay và Webuy Global sẽ hỗ trợ giao hàng chặng cuối cho các khách hàng.
Tình trạng dư thừa công suất đã khiến giá sản xuất của Trung Quốc duy trì trong vùng giảm phát hơn hai năm qua và lạm phát giá tiêu dùng vẫn loanh quanh mức 0. Tuy nhiên, nền kinh tế số hai thế giới vẫn tăng cường sản xuất và tình trạng dư thừa nguồn cung đang lan rộng khắp các thị trường toàn cầu.
Lợi ích bất ngờ từ hàng hóa giá rẻ
Đối với những nền kinh tế đang bị lạm phát làm cho kiệt quệ, các chuyên gia cho rằng hàng hóa giá rẻ của Trung Quốc có thể thắp lên một tia hy vọng: giúp hạ nhiệt chi phí cho người tiêu dùng.
Nhờ đó, các ngân hàng trung ương có thể nhẹ nhõm phần nào trong cuộc chiến ghìm cương lạm phát và nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng trong bối cảnh căng thẳng thương mại gia tăng.
Nhà kinh tế Nick Marro của Economist Intelligence Unit nhấn mạnh rằng hàng nhập khẩu giá rẻ từ Trung Quốc có thể làm dịu cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt và giảm áp lực lạm phát tại các nền kinh tế có ngành sản xuất quy mô nhỏ như Australia.
Theo ngân hàng đầu tư Nomura, rủi ro tăng trưởng mới xuất hiện và triển vọng lạm phát được kiềm chế có thể mở đường cho các đợt cắt giảm lãi suất trên khắp châu Á.
Hai “cú sốc Trung Quốc” và bài học
Vào cuối những năm 1990 và đầu những năm 2000, nền kinh tế thế giới đã trải qua một sự kiện gọi là “cú sốc Trung Quốc”. Hiện tượng này xảy ra khi hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc giúp duy trì lạm phát ở mức thấp, nhưng cùng lúc khiến việc làm trong lĩnh vực sản xuất của các nước ngày càng thu hẹp.
Phần tiếp theo của sự kiện đó dường như đang diễn ra khi Bắc Kinh tập trung vào xuất khẩu để bù đắp cho sự sụt giảm kéo dài của tiêu dùng nội địa.
Theo số liệu chính thức của Trung Quốc, xuất khẩu của nước này sang khối ASEAN đã tăng 11,5% so với cùng kỳ năm trước trong 4 tháng đầu năm nay. Ngược lại, xuất khẩu từ Trung Quốc sang Mỹ giảm 2,5%.
Các nhà kinh tế của Goldman Sachs ước tính các sản phẩm Trung Quốc mà Nhật Bản nhập khẩu trong hai năm qua rẻ hơn khoảng 15% so với hàng hóa từ các quốc gia khác.
Các nền kinh tế châu Á đã cảnh giác với tình trạng dư thừa công suất của Trung Quốc. Một số quốc gia đã áp dụng thuế chống bán phá giá để bảo vệ ngành sản xuất địa phương.
Ấn Độ và Indonesia gần đây cũng áp dụng nhiều biện pháp bảo hộ khác nhau để giảm bớt sự cạnh tranh gay gắt về giá cho các nhà sản xuất trong nước.