Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) vừa trình Thủ tướng Chính phủ một báo cáo cùng với đề xuất liên quan đến việc xây dựng chung cư cao tầng để nuôi lợn, một ý tưởng do hai doanh nghiệp trong nước đề xuất. Trong báo cáo của mình, Bộ NN&MT đã nêu lên một số văn bản pháp lý hiện hành, trong đó có những quy định và chính sách khuyến khích việc ứng dụng công nghệ cao và tiên tiến trong lĩnh vực chăn nuôi. Mục tiêu chính là nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, đảm bảo an toàn sinh học và bảo vệ môi trường.
Chăn nuôi lợn hiện là một ngành chủ lực của Việt Nam, đóng góp khoảng 62-65% vào tổng sản lượng thịt hơi các loại. Tính đến năm 2024, sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng đã đạt gần 5,2 triệu tấn, chiếm 4,3% tổng sản lượng thịt lợn toàn cầu và đứng thứ 6 thế giới. Tuy nhiên, trong giai đoạn 2019-2020, ngành chăn nuôi lợn vẫn còn nhiều thách thức, đặc biệt là tỷ trọng chăn nuôi nhỏ lẻ còn cao, các chỉ tiêu kinh tế và kỹ thuật còn thấp, và việc kiểm soát dịch bệnh còn gặp nhiều khó khăn.
Sự bùng phát của dịch tả lợn châu Phi vào thời điểm đó đã dẫn đến việc phải tiêu hủy hơn 9 triệu con lợn, gây ra tổn thất ước tính lên đến hơn 30.000 tỷ đồng. Thậm chí, vào tháng 4/2020, giá thịt lợn hơi xuất chuồng đã tăng lên mức kỷ lục là 105.000 đồng/kg tại một số thời điểm, gây ảnh hưởng trực tiếp đến chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong nước, với mức tăng cao nhất là 6,73%.
Hai doanh nghiệp, Công ty Cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam và Công ty Cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa, đã gửi văn bản đến Bộ NN&MT để xin ý kiến về việc triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng. BAF Việt Nam đề xuất dự án tổ hợp trại chăn nuôi lợn 6 tầng thông minh tại Tây Ninh, với quy mô sản xuất bao gồm 64.000 lợn nái sinh sản và 1,6 triệu lợn thương phẩm mỗi năm. Tổng mức đầu tư cho dự án này ước tính hơn 12.000 tỷ đồng.
Bộ NN&MT cho biết đã tiến hành nghiên cứu về mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Trung Quốc, nơi đã có hơn 2.000 mô hình với gần 4.500 tòa nhà cao tầng nuôi lợn. Mô hình này ứng dụng công nghệ hiện đại, chăn nuôi thông minh như trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ blockchain, và hệ thống giám sát bằng cảm biến. Những công nghệ này giúp thu thập hình ảnh và âm thanh của từng cá thể lợn theo thời gian thực, nhằm phân tích và cảnh báo sớm dịch bệnh.
Theo đánh giá của Bộ NN&MT, mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng có nhiều ưu điểm nổi trội so với phương pháp chăn nuôi truyền thống. Mô hình này nâng cao mức độ an toàn sinh học và an toàn dịch bệnh thông qua hệ thống xử lý nước thải, chất thải, và khí thải thông minh. Ngoài ra, mô hình còn giúp tiết kiệm diện tích đất và hạ tầng dùng chung, rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng, và tăng hiệu quả sử dụng đất lên đến 4,3 lần. Đặc biệt, mô hình này cũng giúp tiết kiệm nhân công khi một người có thể giám sát đến 2.000 con lợn.
Trước những lợi ích tiềm năng của mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng, Bộ NN&MT đang xin ý kiến của Thủ tướng và Phó Thủ tướng Chính phủ về việc cho phép triển khai mô hình này tại Việt Nam. mục tiêu là nhằm giải quyết các thách thức về an ninh lương thực, an toàn dịch bệnh, và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi lợn. Việc triển khai thành công mô hình này có thể mở ra một hướng đi mới cho ngành chăn nuôi lợn của Việt Nam, hướng tới sự phát triển bền vững và hiện đại.