TP HCM đang lên kế hoạch triển khai chuỗi đô thị theo mô hình TOD dọc metro, nhằm tạo bước ngoặt phát triển hạ tầng sau 10 năm khi 355 km tàu điện hoàn thành. Mô hình này kỳ vọng sẽ giúp khai thác tối ưu quỹ đất, tạo nguồn lực tài chính lớn cho việc đầu tư hạ tầng.
Cơ hội để thay đổi bộ mặt đô thị
[Caption align=”aligncenter” width=”650″]
Ga metro Tân Cảng xây gần chân cầu Sài Gòn, tách biệt khu đô thị lớn ở đối diện[/caption]
Mô hình TOD (Transit-Oriented Development) là một phương thức phát triển đô thị lấy giao thông công cộng làm trung tâm. Việc triển khai TOD tại TP HCM được kỳ vọng sẽ giúp tạo ra các khu đô thị đa chức năng, mật độ cao với các tiện ích như nhà ở, trung tâm thương mại, văn phòng, và các tiện ích công cộng khác.
Các chuyên gia cho rằng TP HCM đã bỏ lỡ cơ hội phát triển đô thị nén gắn với giao thông công cộng từ giai đoạn đầu do thiếu định hướng quy hoạch. Tuy nhiên, với mạng lưới metro mở rộng và cơ chế đặc thù từ Nghị quyết 98 và 188, TP HCM hiện có điều kiện thuận lợi để hiện thực hóa mô hình TOD.
[Caption align=”aligncenter” width=”650″]
Các vị trí TP HCM đang lên kế hoạch phát triển TOD trong giai đoạn trước mắt[/caption]
Khi mạng lưới metro dài 355 km hoàn thành, vận tải hành khách công cộng tại TP HCM được kỳ vọng sẽ đạt 40-50% nhu cầu đi lại của người dân. Mô hình TOD sẽ giúp khai thác tối ưu quỹ đất, mang lại nguồn tài chính lớn cho việc phát triển metro.
Thách thức và giải pháp
Để triển khai hiệu quả mô hình TOD, TP HCM cần thay đổi cách tiếp cận quy hoạch, trong đó giao thông công cộng và đô thị nên được tích hợp ngay từ đầu. Ngoài ra, thành phố cần thành lập Hội đồng phát triển TOD để điều phối xuyên suốt quá trình triển khai.
[Caption align=”aligncenter” width=”650″]
Khu đất nằm quanh ga Phước Long của metro Bến Thành – Suối Tiên là một trong những vị trí TP HCM đang lên kế hoạch phát triển TOD[/caption]
Các chuyên gia cũng đề xuất việc thành lập một cơ quan đầu mối đủ thẩm quyền để điều phối quá trình triển khai TOD, cũng như việc ban hành khung pháp lý về đất đai tại khu vực TOD. Việc triển khai TOD thành công sẽ tạo đột phá cho TP HCM, giúp khai thác tối ưu quỹ đất và tạo nguồn lực tài chính lớn cho việc đầu tư hạ tầng.