Cụ thể, ở kịch bản tích cực, với giả thuyết tất cả các hoạt động sản xuất công nghiệp sẽ không thu hẹp trong 6 tháng đầu năm 2023 và bắt đầu hồi phục trong 6 tháng cuối năm. Ngoài ra, khu vực dịch vụ phục hồi hoàn toàn với sự hỗ trợ của các hoạt giao thông vận tải vận hành bình thường và hoạt động du lịch quốc tế bùng nổ.

ACBS cũng giả định NHNN sẽ cấp hạn mức tín dụng xung quanh mức 12-14% trong năm 2023, CPI sẽ nằm trong tầm kiểm soát của Chính phủ (mục tiêu 4,5%) và không có đợt tăng lãi suất điều hành nào từ NHNN trong năm 2023.

Với những giả định trên, khối phân tích dự báo kinh tế tăng trưởng đạt mức cao nhất 6,4%.

Kịch bản thứ hai với giả thuyết kém lạc quan hơn, giả định tất cả các hoạt động sản xuất công nghiệp tiếp tục chậm lại và thậm chí giảm nhẹ trong 6 tháng đầu 2023 và cũng bắt đầu hồi phục trong 6 tháng cuối năm nhưng tốc độ hồi phục chậm do nhu cầu suy giảm từ các đối tác thương mại lớn.

Bên cạnh đó, khu vực dịch vụ vẫn phục hồi nhưng không mạnh bằng kịch bản lạc quan. ACBS cũng giả định NHNN sẽ cấp hạn mức tín dụng khoảng 10- 12% trong năm 2023, CPI có thể bật tăng và vượt ra ngoài tầm kiểm soát của Chính phủ (vượt mức mục tiêu 4,5%) và NHNN có thể tăng lãi suất điều hành thêm 0,5% trong năm 2023.

Trong kịch bản này, tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2023 đạt cao nhất 5,9%.

Mới đây, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cũng đã đưa ra hai kịch bản tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong năm 2023. Cụ thể, kịch bản thứ nhất, tăng trưởng GDP đạt 6,47%; lạm phát bình quân 4,08%; tăng trưởng xuất khẩu 7,21% và cán cân thương mại là 5,64 tỷ USD.

Kịch bản thứ hai tích cực hơn khi tăng trưởng GDP tăng 6,83%; lạm phát 3,69%; tăng trưởng xuất khẩu 8,43% và cán cân thương mại là 8,15 tỷ USD.

Gần đây, một số tổ chức quốc tế cũng đưa ra dự báo tăng trưởng cho Việt Nam như HSBC dự báo ở mức  5,8%; World Bank nhận định Việt Nam sẽ tăng trưởng ở mức vừa phải ở mức 6,3% do hoạt động xuất khẩu sang các thị trường chính chậm lại. Trong khi đó, Standard Chartered đánh giá kinh tế có thể tăng đến 7,2%.

Các tổ chức cũng khuyến cáo với Việt Nam cần thận trọng trước những rủi ro từ bên ngoài. HSBC cho rằng 2023 sẽ là một năm thách thức. Rủi ro lớn nhất đối với tăng trưởng là những khó khăn trong thương mại đang gia tăng, khi tăng trưởng của các đối tác thương mại lớn được dự báo sẽ chậm lại.

World Bank cũng cảnh báo triển vọng ảm đạm của kinh tế thế giới sẽ đặc biệt khó khăn đối với các nước đang phát triển và thị trường mới nổi.

“Thị trường nội địa cần tiếp tục thận trọng với rủi ro lạm phát tăng cao, có thể vượt ngưỡng 4 – 4,5% do độ trễ của gói phục hồi, phát triển kinh tế – xã hội và dự báo lạm phát ở các nền kinh tế đối tác quan trọng của Việt Nam vẫn ở mức cao. Thực ra con số lạm phát này không quá lớn so với nhiều quốc gia trong khu vực. Việt Nam cần phải thận trọng cân đối giữ thúc đẩy tăng trưởng với kiểm soát lạm phát”, bà Dorsati Madani, chuyên gia kinh tế, Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, đánh giá.  

Trong báo cáo thị trường mới công bố, Chứng khoán ACB (ACBS) đề cập đến một số rủi ro cần phải theo dõi có thể gây ảnh hưởng đến triển vọng tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam trong năm 2023.

Khối phân tích dự báo trong khi áp lực lạm phát sẽ vẫn còn trong một vài tháng đầu năm, Fed và nhiều ngân hàng trung ương (NHTW) lớn vẫn tiếp tục tăng lãi suất như kế hoạch đã định. Nếu hành động của các NHTW có tác động như dự kiến và lạm phát được kiểm soát, dự kiến chính sách tiền tệ có thể được nới lỏng trong nửa cuối năm và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế sẽ lại trở thành ưu tiên của các nhà hoạch định chính sách.

ACBS cũng nhận định môi trường lãi suất cao sẽ tiếp tục duy trì ít nhất hết năm 2023.

Năm 2022, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã tăng lãi suất điều hành hai lần trong tháng 9 và tháng 10 với mức tăng khá lớn lên tới 200 điểm cơ bản.

Lãi suất tái cấp vốn được nâng lên 6% từ 4% và lãi suất tái chiết khấu lên 4,5% từ 2,5%. Trần lãi suất cho vay qua đêm liên ngân hàng và lãi suất cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của NHNN được nâng lên 7% từ mức 5% trước đó.

Trần lãi suất tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng được nâng lên 6% từ mức 4% trước đó. Kể từ đầu năm 2022, mức tăng lãi suất điều hành của Việt Nam lớn hơn đáng kể so với các nước trong khu vực.

Rủi ro thứ hai, FED, cùng với BOE và ECB đang ngừng tái đầu tư tài sản đáo hạn và bắt đầu thu hẹp giá trị tài sản trên bảng cân đối kế toán của họ. Morgan Stanley ước tính rằng bảng cân đối kế toán của các NHTW bị ảnh hưởng nặng nề nhất sẽ giảm khoảng 4.000 tỷ USD vào cuối năm tới.

Nghiên cứu từ Trung tâm chính sách của Ngân hàng Dự trữ Liên bang Atlanta đề xuất rằng nếu Fed giảm bảng cân đối của mình đi 2,2 triệu USD trong ba năm tương đương với mức tăng lãi suất 29 điểm cơ bản trong thời kỳ binh thường, nhưng sẽ tương đương mức tăng lãi suất 74 điểm cơ bản trong các thời kỳ khủng hoảng.

ACBS cho rằng những sự kiện trên sẽ làm cho việc hạ lãi suất trong thời gian tới khó xảy ra hơn và ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế.

Rủi ro thứ ba, nền kinh tế EU trong năm 2023 dự kiến sẽ rất ảm đạm, trong khi đó Mỹ phải đối mặt với một bên là Fed tiếp tục ưu tiên kiềm chế lạm phát, một bên là chính phủ đưa ra các gói kích cầu nhằm giữ đà tăng trưởng kinh tế hoặc ít nhất kéo giữ kinh tế không rơi vào suy thoái.

Mỹ và EU vốn là các đối tác thương mại lớn của Việt Nam cho nên các hoạt động sản xuất và thương mại, vốn vẫn là động lực tăng trưởng chính của nền kinh tế Việt Nam trong năm 2023 dự kiến sẽ chậm lại.

Rủi ro tiếp theo mà khối phân tích nêu trong báo cáo là con đường mở cửa nền kinh tế của Trung Quốc khá gập ghềnh. Trung Quốc sẽ bỏ yêu cầu cách ly đối với du khách trong nước và nước ngoài, bắt đầu từ 8/1/2023. Tuy nhiên ACBS dự đoán các hoạt động của nền kinh tế này sẽ vẫn chậm trong nửa đầu năm 2023, kỳ vọng phục hồi mạnh mẽ trong nửa cuối năm 2023.

Các chuyên gia tại đây cho biết đang theo dõi sát sao khu vực bất động sản của Trung Quốc và cơ hội phục hồi của khu vực này vì đây là khu vực có ảnh hưởng lớn đến tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc.

Rủi ro cuối cùng, tất cả các hoạt động sản xuất công nghiệp tiếp tục ghi nhận tăng trưởng dương nhưng đà tăng chậm lại (với IIP tăng chậm lại kể từ tháng 10/2022 nhưng tổng thể 2022 vẫn tăng 7,8%).

“Chúng tôi vẫn đang theo dõi sát các hoạt động sản xuất công nghiệp trong những tháng tới để xem liệu sự suy giảm gần đây (xuất khẩu giảm trong tháng 11 và tháng 12/2022 so với cùng kỳ năm ngoái, PMI rơi xuống vùng thu hẹp 2 tháng liên tiếp) là sự suy giảm tạm thời hay là khởi đầu của một xu hướng giảm dài hạn hơn”, báo cáo cho biết.