Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang tích cực đẩy mạnh quá trình chuyển đổi sang năng lượng tái tạo và ứng dụng công nghệ tiên tiến nhằm đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia và phát triển bền vững. Tại Diễn đàn ‘Công nghệ năng lượng trong kỷ nguyên mới’ diễn ra vào sáng ngày 29/7 tại Hà Nội, các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực năng lượng đã tập trung thảo luận về những đột phá công nghệ có thể định hình tương lai của ngành năng lượng.

Theo dự báo, nhu cầu điện năng của Việt Nam sẽ tăng trưởng ở mức 8-10% mỗi năm. Điều này đòi hỏi nước ta phải nhanh chóng chuyển đổi sang các nguồn năng lượng sạch, giảm thiểu sự phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch để đảm bảo sự phát triển bền vững. Lưới điện thông minh, công nghệ lưu trữ năng lượng tiên tiến, hydro xanh và các giải pháp năng lượng tái tạo hiệu suất cao được xác định là những trụ cột quan trọng trong chiến lược hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Để đạt được mục tiêu đầy tham vọng này, các chuyên gia và doanh nghiệp nhấn mạnh sự cần thiết phải ổn định và minh bạch hóa khung chính sách, hoàn thiện thể chế và thúc đẩy hợp tác công-tư trong lĩnh vực năng lượng tái tạo. Việt Nam đã xây dựng được nền tảng chính sách quan trọng với Nghị quyết 55 và Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, đặt mục tiêu tỷ lệ năng lượng tái tạo sẽ chiếm tới 75% vào năm 2050. Hơn nữa, cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong việc đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 là động lực quan trọng để hoàn thiện thể chế và thúc đẩy chuyển đổi năng lượng xanh một cách thực chất và hiệu quả.

Quá trình chuyển đổi này không chỉ đòi hỏi sự đầu tư về công nghệ và tài chính, mà còn cần sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng. Sự ổn định và minh bạch trong chính sách sẽ tạo điều kiện thuận lợi để thu hút đầu tư nước ngoài và trong nước vào lĩnh vực năng lượng tái tạo. Bên cạnh đó, việc hoàn thiện thể chế cũng sẽ giúp giải quyết những thách thức về pháp lý và quy định, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực năng lượng xanh.

Các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng việc đẩy mạnh hợp tác công-tư (PPP) là chìa khóa để thúc đẩy sự phát triển của năng lượng tái tạo tại Việt Nam. Mô hình PPP có thể giúp khai thác được nguồn lực từ khu vực tư nhân, đồng thời chia sẻ rủi ro và tối ưu hóa hiệu quả đầu tư. Thông qua các dự án PPP, các công ty tư nhân có thể tham gia vào phát triển hạ tầng năng lượng tái tạo, từ đó giúp đa dạng hóa nguồn cung cấp năng lượng và nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng.

Tóm lại, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để chuyển đổi sang một mô hình phát triển bền vững dựa trên năng lượng tái tạo. Với sự cam kết mạnh mẽ từ Chính phủ, sự tham gia tích cực của doanh nghiệp và cộng đồng, Việt Nam hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, đồng thời đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững.

Ngày 29/7/2025, tại Hà Nội, Tạp chí Kinh tế Việt Nam – VnEconomy – Vietnam Economic Times đã tổ chức một sự kiện quan trọng là Diễn đàn ‘Công nghệ năng lượng trong Kỷ nguyên mới’. Sự kiện này đóng vai trò là nền tảng để các chuyên gia, doanh nghiệp và đại diện từ các ban, bộ, ngành liên quan có thể trao đổi và đánh giá về thực trạng, đồng thời nhận diện những cơ hội và thách thức mà ngành năng lượng đang đối mặt. Từ đó, diễn đàn cũng là nơi để các bên tham gia đề xuất các giải pháp đột phá nhằm thúc đẩy sự phát triển của ngành năng lượng trong bối cảnh mới.

Phát biểu tại lễ khai mạc diễn đàn, ông Đào Quang Bính, vị trí Phó Chủ tịch Hội đồng biên tập, Tổng Thư ký Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy/Vietnam Economic Times, đã nhấn mạnh về nhu cầu năng lượng đang gia tăng mạnh mẽ cho sản xuất, kinh doanh và đời sống của người dân. Đặc biệt, trong bối cảnh Việt Nam đang duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế ấn tượng, nhu cầu này được dự báo sẽ tiếp tục tăng cao. Tuy nhiên, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư cùng với những thách thức toàn cầu như ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu, đảm bảo an ninh năng lượng và tình trạng cạn kiệt tài nguyên đang đòi hỏi một sự chuyển dịch năng lượng mạnh mẽ và có tính đột phá.

Theo thông tin từ Bộ Công Thương, nhu cầu điện năng của Việt Nam dự kiến sẽ tăng từ 8-10% mỗi năm trong thập kỷ tới. Song song với đó, các nguồn năng lượng sơ cấp trong nước như thủy điện, than đá và dầu khí đang dần cạn kiệt. Điều này dẫn đến việc Việt Nam phải phụ thuộc ngày càng nhiều vào nguồn nguyên liệu, nhiên liệu nhập khẩu. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất do biến đổi khí hậu gây ra, điều này càng làm nổi bật sự cần thiết phải chuyển đổi sang các nguồn năng lượng sạch và bền vững.

Ông Đào Quang Bính cũng khẳng định rằng phương cách phát triển năng lượng truyền thống đã không còn phù hợp trong giai đoạn hiện nay. Cần có một tư duy mới, cách tiếp cận mới và một cuộc cách mạng thực sự trong lĩnh vực năng lượng, trong đó công nghệ đóng vai trò then chốt. Sự thay đổi này không chỉ giúp đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia mà còn góp phần vào mục tiêu bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

TS. Tạ Đình Thi, vị trí Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, cũng chia sẻ quan điểm về sự cần thiết phải ứng dụng các công nghệ hiện đại và tiên tiến trong lĩnh vực năng lượng. Theo ông, việc chuyển đổi sang các nguồn năng lượng tái tạo và năng lượng mới không còn là lựa chọn mà đã trở thành con đường tất yếu để đảm bảo an ninh năng lượng, phát triển kinh tế bền vững và bảo vệ môi trường.

Trong Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26), Việt Nam đã thể hiện cam kết mạnh mẽ của mình bằng việc đưa ra mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng ‘0’ vào năm 2050. Để hiện thực hóa mục tiêu đầy tham vọng này, Việt Nam đã và đang thực hiện những bước đi quan trọng, bao gồm việc hoàn thiện thể chế và ban hành các luật liên quan nhằm tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho sự phát triển của các nguồn năng lượng tái tạo.

TS. Tạ Đình Thi đề xuất tập trung vào 5 nội dung trọng tâm để thúc đẩy sự phát triển của năng lượng tái tạo và các công nghệ năng lượng mới. Các nội dung này bao gồm phát triển năng lượng tái tạo, nghiên cứu và ứng dụng công nghệ năng lượng tương lai, xây dựng lưới điện thông minh, hoàn thiện hệ thống pháp lý và phát triển hệ sinh thái công nghiệp năng lượng. Những đề xuất này đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng và thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành năng lượng tại Việt Nam.

Diễn đàn ‘Công nghệ năng lượng trong Kỷ nguyên mới’ đã tạo ra một diễn đàn quan trọng cho các bên liên quan để thảo luận và tìm kiếm giải pháp cho sự phát triển bền vững của ngành năng lượng. Qua đó, diễn đàn đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững và bảo vệ môi trường, đồng thời hỗ trợ Việt Nam đạt được các mục tiêu về biến đổi khí hậu mà quốc gia đã cam kết.