Một báo cáo công bố hôm 19/1 cho thấy doanh thu của ngành bán dẫn toàn cầu trong năm 2022 chỉ tăng khoảng 1% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó lĩnh vực chip nhớ bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

Theo công ty nghiên cứu công nghệ Gartner, doanh thu chip trên toàn thế giới ước tính tăng 1,1% lên 601,7 tỷ USD vào năm 2022, giảm đáng kể so với mức tăng trưởng 26,3% của năm trước đó.

Mặc dù năm 2022 có một khởi đầu tương đối tốt do tình trạng thiếu hụt chip kéo dài, Gartner cho biết sang nửa cuối năm, nền kinh tế toàn cầu bắt đầu chậm lại do lạm phát cao, lãi suất tăng, chi phí năng lượng leo thang và dịch COVID-19 diễn biến phức tạp ở Trung Quốc. Các sự kiện này đã ảnh hưởng đến nhiều chuỗi cung ứng trên toàn cầu.

Bên cạnh đó, người tiêu dùng cũng bắt đầu giảm chi tiêu, với nhu cầu về máy tính cá nhân (PC) và điện thoại thông minh (smartphone) giảm. Sau đó, đến lượt các doanh nghiệp bắt đầu giảm chi tiêu với dự đoán về khả năng xảy ra suy thoái kinh tế toàn cầu.

Tất cả các yếu tố trên đều ảnh hưởng đến tăng trưởng của ngành chất bán dẫn nói chung.

Các công ty Mỹ lên kế hoạch giảm sử dụng chip Trung Quốc

Báo cáo cho hay lĩnh vực chip nhớ bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong năm 2022. Doanh thu chip nhớ toàn cầu đã giảm 10% so năm 2021, chủ yếu do các nhà sản xuất thiết bị gốc (OEM) bắt đầu cạn kiệt lượng chip nhớ họ đã dự trữ để đáp ứng nhu cầu tăng.

Tuy nhiên, doanh số của lĩnh vực chất bán dẫn không có đặc tính nhớ (non-memory chip) đã tăng 5,3%, với hiệu suất giữa các loại thiết bị khác nhau.

Garner cho biết chip analog (có khả năng xử lý các tín hiệu âm thanh, ánh sáng và nhiệt độ trước khi chuyển đổi thành tín hiệu số) và chip rời (loại chip có chức năng cơ bản không thể chia thành các chức năng nhỏ khác) đã ghi nhận doanh thu tăng lần lượt là 19 và 15% vào cùng giai đoạn.

Các loại chip này chủ yếu nhận lực đẩy từ nhu cầu mạnh mẽ của thị trường ôtô và công nghiệp, được củng cố bởi các xu hướng tăng trưởng trong điện khí hóa phương tiện giao thông, tự động hóa công nghiệp và chuyển đổi năng lượng.

Samsung Electronics Co. đứng đầu danh sách nhà sản xuất chip toàn cầu khi tính theo doanh thu và chiếm 10,9% thị phần. Tuy nhiên, doanh thu tưừ mảng sản xuất chip của họ đã giảm 10,4% so với năm 2021, chủ yếu do doanh số bán giảm.

Theo sau Samsung là Intel Corp. với 9,7% thị phần, SK hynix Inc. với 6,0% thị phần và Qualcomm với 5,8% thị phần toàn cầu.

TSMC, nhà sản xuất chip theo hợp đồng lớn nhất thế giới, không được đưa vào nghiên cứu của Garner.

Khi suy thoái kinh tế toàn cầu bắt đầu nghiêm trọng, giới phân tích dự đoán những đám mây đen dự kiến sẽ bao trùm ngành bán dẫn cho đến ít nhất là nửa đầu năm 2023. 

Theo FnGuide, một công ty thông tin tài chính, lợi nhuận hoạt động của Samsung Electronics trong quý IVnăm nay là 7.396,8 tỷ won, giảm 46,66% so với cùng kỳ năm ngoái. Đó là mức giảm khổng lồ 35,2% so với ước tính 11.406 tỷ won ở thời điểm ba tháng trước. Điều này có nghĩa là sự suy giảm trong thị trường chất bán dẫn là rất lớn. Một số công ty chứng khoán dự báo lợi nhuận hoạt động của hãng trong quý IV/2022 sẽ chỉ ở mức 6.500 tỷ won và đây là lần đầu tiên kể từ quý 2/2020, lợi nhuận sụt giảm xuống dưới 7.000 tỷ won.

Trước đó, Micron nhà sản xuất bộ nhớ lớn nhất của Mỹ và lớn thứ ba trong lĩnh vực đã báo lỗ hoạt động 128,4 tỷ won (100 triệu USD) trong khoảng thời gian từ tháng 9-11/2022 và đây là quý thua lỗ lần đầu tiên của doanh nghiệp sau bảy năm.

SK Hynix, công ty có thị phần bộ nhớ cao hơn Samsung Electronics, đang ở trong tình thế khó khăn hơn. Dự kiến, khoản lỗ hoạt động trong quý IV sẽ là 643 tỷ won. so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức giảm mạnh so với dự báo lợi nhuận hoạt động 1.741 nghìn tỷ won chỉ ba tháng trước. SK Hynix dự kiến sẽ tiếp tục xu hướng thua lỗ cho đến hết nửa đầu năm sau. 

SK Hynix trước đó đã thông báo sẽ hạ quy mô đầu tư vào năm tới tiếp sau kế hoạch cắt giảm các đối thủ cạnh tranh toàn cầu như Micron và TSMC. Các nhà phân tích cho rằng cho dù Samsung Electronics tuyên bố không cắt giảm sản lượng sản xuất trong năm 2023 nhưng rất khó để duy trì kế hoạch này. Wi Min-bok, một nhà nghiên cứu tại Daishin Securities trong báo cáo công bố ngày 23/12 dự đoán bắt đầu với sự sụt giảm ở lĩnh vực chất bán dẫn bộ nhớ NAND trong quý IV, tiếp đến là việc thâm hụt dẫn đến lỗ hoạt động trong quý I/2023 ở lĩnh vực bán dẫn (DS) trong quý I năm sau và thậm chí tình trạng này sẽ lan sang lĩnh vực bộ nhớ tạm thời DRAM vào quý II/2023. 

LG Electronics cũng bước vào giai đoạn sụt giảm. Lợi nhuận hoạt động dự kiến trong quý IV/2022 của hãng là 521 tỷ won, giảm 13,11% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong quý đầu tiên của năm 2023 mức giảm dự kiến LG Electronics sẽ sâu hơn và lợi nhuận hoạt động dự kiến sẽ giảm 43,2% so với cùng kỳ năm trước đó.

Các ngành thép, hóa dầu và xây dựng, nơi nguyên liệu thô gặp rào cản từ nhập khẩu, chẳng hạn như POSCO Holdings cũng dự kiến sẽ báo lỗ bắt đầu từ quý IV/2022.

Viện Thương mại Quốc tế thuộc Hiệp hội Thương mại Quốc tế Hàn Quốc (KITA) công bố báo cáo cho thấy triển vọng xuất khẩu cũng không mấy sáng sủa. Theo kết quả khảo sát do KITA tiến hành chỉ số triển vọng xuất khẩu (EBSI) trong quý đầu tiên của năm 2023 chỉ đạt 81,8 điểm. Nếu EBSI, một chỉ báo về triển vọng của các công ty đối với lĩnh vực xuất khẩu trong quý tới, thấp hơn 100 có nghĩa triển vọng kinh doanh của ngành được dự đoán sẽ xấu đi so với quý trước.

Các công ty xuất khẩu của Hàn Quốc thậm chí còn dự báo chỉ số EBSI sẽ giảm xuống dưới mức cơ sở 100 trong bốn quý liên tiếp do các yếu tố rủi ro từ bên ngoài và bên trong nền kinh tế lệ thuộc vào xuất khẩu của Hàn Quốc. 

Tính theo danh mục ngành, EBSI cho chất bán dẫn chỉ đạt 73,5 điểm khi có nhiều công ty đánh giá triển vọng xuất khẩu của ngành là khó khăn. Đánh giá về những khó khăn xuất khẩu trong lĩnh vực bán dẫn trong quý I năm sau nhiều doanh nghiệp đã đưa ra các yếu tố giá nguyên vật liệu tăng, kinh tế trì trệ ở các nước xuất khẩu và chi phí sản xuất tăng. 

Yoo Hwan-ik một quan chức thuộc Hiệp Hội công nghiệp Hàn Quốc, cho biết các báo cáo đều dự đoán rằng tình hình hoạt động của các công ty sẽ bấp bênh cho đến hết nửa đầu năm sau, nên chính phủ Hàn Quốc cần tích cực xem xét sớm tác động của thị trường khi hoạch định chính sách, đưa ra các quyết sách linh hoạt hợp lý trong khi tăng lãi suất hay áp dụng các chính sách về thuế./.