Ngày 3/3, người phát ngôn của Hội nghị Chính trị Hiệp thương Nhân dân toàn Trung Quốc (Chính Hiệp toàn quốc, CPPCC) – cơ quan tư vấn chính trị cấp cao nhất của Trung Quốc, ông Quách Vệ Dân (Guo Weimin), cho biết các đại biểu nhận định nền kinh tế nước này vẫn “kiên cường, đầy tiềm năng và sức sống”.

Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) ngày 1/3 cho biết tốc độ tăng trưởng thương mại hàng hóa toàn cầu đã chậm lại vào cuối năm 2022 và có khả năng duy trì ở mức thấp trong quý đầu của năm nay.

Mặc dù vậy, WTO cũng dự báo đà tăng trưởng chậm này có thể diễn ra trong thời gian ngắn, do số lượng container đi qua các cảng của Trung Quốc và số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới đã bắt đầu tăng lên, sau khi nước này nới lỏng các biện pháp hạn chế để phòng dịch COVID-19.

WTO cho biết chỉ số thương mại hàng hóa của tổ chức này đã giảm từ 96,2 điểm trong tháng 11/2022, xuống còn 92,2 điểm trong tháng 3/2023, thấp hơn nhiều so với đường cơ sở 100 điểm nhằm phân chia khối lượng thương mại trên hoặc dưới xu hướng.

Bên cạnh đó, các thành phần liên quan tới ôtô mang chỉ số tích cực, do doanh số bán hàng và sản xuất ở Mỹ, châu Âu và Nhật Bản nằm trên xu hướng, vượt xa sự suy giảm ở Trung Quốc. 

Tuy nhiên, các chỉ số vận tải container, linh kiện điện tử và các nguyên vật liệu thô đều sụt giảm và nằm dưới xu hướng. Chỉ số thương mại hàng hóa của WTO là phong vũ biểu thương mại hàng hóa cung cấp thông tin thời gian thực về quá trình giao dịch hàng hóa thế giới liên quan đến các xu hướng gần đây. Dựa vào chỉ số này có thể đánh giá động lực tăng trưởng thương mại toàn cầu.

Thư thông báo nêu rõ, việc sớm khôi phục bình thường hoạt động xuất nhập cảnh qua cửa khẩu cầu Bắc Luân I là luôn nguyện vọng chung cấp bách của nhân dân hai địa phương nói riêng, hai nước nói chung.

Theo tinh thần của Văn phòng quản lý cửa khẩu quốc gia Trung Quốc, việc khôi phục công năng xuất nhập cảnh qua cửa khẩu cầu Bắc Luân I phía Trung Quốc sẽ được hoạt động từ 8 giờ 00-21 giờ 00 giờ Bắc Kinh (tức từ 07 giờ 00-20 giờ 00) hàng ngày, bắt đầu từ ngày 21/2/2023.

Để thực hiện công tác phòng, chống dịch COVID-19, những người xuất, nhập cảnh qua cửa khẩu cầu Bắc Luân I (thành phố Móng Cái) phải có giấy tờ xuất, nhập cảnh hợp lệ còn hiệu lực, điền thông tin chính xác vào thẻ xác nhận sức khỏe xuất nhập cảnh, người nhập cảnh vào Trung Quốc phải có giấy chứng nhận âm tính với virus SARS-COV-2 bằng phương pháp xét nghiệm RT-PCR trong vòng 48 tiếng; đặc biệt chưa thực hiện đối với du lịch theo đoàn xuất cảnh từ phía Trung Quốc (vì hiện nay theo thông báo của Văn phòng Bộ Văn hóa và Du lịch Trung Quốc về việc thí điểm khôi phục các hãng lữ hành được phép tổ chức công dân Trung Quốc theo đoàn xuất cảnh đi du lịch tại một số quốc gia, trong đó chưa có Việt Nam).

Ngoài ra, sự đối phó với đại dịch COVID một cách hiệu quả của Trung Quốc cũng đã củng cố niềm tin của các doanh nghiệp vào nền kinh tế lớn thứ hai thế giới này. Ông Yin Zheng, Phó chủ tịch điều hành của Schneider Electric tại Trung Quốc & Đông Á, lưu ý rằng Trung Quốc không chỉ là một thị trường khổng lồ mà còn là động lực phát triển và là nguồn sáng tạo.

“Thông qua đầu tư liên tục, Trung Quốc đã trở thành một trong bốn cơ sở nghiên cứu và phát triển (R&D) của Schneider Electric trên thế giới, với hơn 2.000 nhân viên R&D và hơn 2.800 bằng sáng chế. Hiện tại, Schneider Electric đã xây dựng 5 trung tâm R&D tại Trung Quốc, cụ thể là Bắc Kinh, Thượng Hải, Vô Tích, Tây An và Thâm Quyến,” ông Yin cho biết.

Còn James Zhao, Phó chủ tịch cấp cao của ABB tại Trung Quốc, cho biết “gã khổng lồ” công nghệ Thụy Sĩ ABB sẵn sàng tăng cường đầu tư dài hạn vào Trung Quốc, được thúc đẩy bởi niềm tin rằng thị trường Trung Quốc sẽ tạo ra những cơ hội hấp dẫn trong thời gian tới. Số liệu do Bộ Thương mại Trung Quốc công bố cho thấy đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Trung Quốc đại lục, trên thực tế, trong năm 2022 đã tăng 6,3% so với năm trước đó lên 1,23 nghìn tỷ nhân dân tệ.

Tính theo giá trị đồng USD, dòng vốn FDI đã tăng 8% lên 189,13 tỷ USD so với năm trước đó. Li Peigong, Giáo sư tại Đại học Kế toán và Tài chính Shanghai Lixin, lưu ý rằng hiện tại, tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc được dự báo sẽ tích cực, mang lại cơ hội mới cho sự phát triển của các doanh nghiệp nước ngoài. Ông Li cho biết: “Tiềm năng thị trường của Trung Quốc đang được phát huy với tốc độ nhanh chóng và các doanh nghiệp nước ngoài đang tích cực khai thác xu hướng thị trường và tăng tốc đầu tư, điều này phản ánh niềm tin và quyết tâm của họ trong việc khai thác thị trường Trung Quốc”.

Theo bà Shu Jueting, Phát ngôn viên Bộ trên, số liệu thống kê của cả hai bên cho thấy kim ngạch thương mại song phương đạt mức cao kỷ lục năm ngoái và điều này phản ánh khả năng phục hồi của quan hệ thương mại Trung-Mỹ cũng như chứng minh đầy đủ rằng cơ cấu kinh tế của hai nước bổ sung cho nhau và quan hệ thương mại Trung-Mỹ là có lợi cho cả hai bên.

Bà Shu Jueting cho biết thêm Phòng Thương mại Mỹ tại Trung Quốc gần đây đã khẳng định rằng đối với các công ty Mỹ, thị trường Trung Quốc “không phải là một sự lựa chọn mà là thị trường bắt buộc phải tham gia” và tổ chức này sẽ làm việc với các công ty thành viên để nắm bắt các cơ hội phát triển mới.

Số liệu do BofA Global Research công bố ngày 20/1 cho thấy, các nhà đầu tư đã rót số vốn kỷ lục 12,7 tỷ USD vào các quỹ trái phiếu và quỹ đầu tư chứng khoán tại các thị trường mới nổi trong một tuần tính đến ngày 18/1, sau khi Trung Quốc nới lỏng các hạn chế đi lại nhằm kiểm soát dịch. Việc Trung Quốc bất ngờ thay đổi chính sách đã thúc đẩy giá của nhiều loại tài sản, từ hàng hóa và cổ phiếu khai khoáng đến các đồng tiền cũng như các thị trường chứng khoán ở các điểm đến ưa thích của du khách.

Chỉ số Hang Seng của thị trường chứng khoán Hong Kong chốt phiên 20/1 ở mức cao kỷ lục hơn 6 tháng. Số liệu của BofA cũng cho thấy số vốn đầu tư vào các quỹ trái phiếu là 14,4 tỷ USD, chứng khoán là 7,5 tỷ USD, tiền mặt là 0,6 tỷ USD và vàng là 0,6 tỷ USD. Chứng khoán châu Âu chứng kiến dòng vốn chảy vào theo tuần lần đầu tiên trong gần một năm. BofA cho biết có 0,2 tỷ USD vốn đầu tư được đổ vào các quỹ đầu tư chứng khoán châu Âu, lần đầu tiên trong 49 tuần.

Châu Âu được hưởng lợi từ cả việc Trung Quốc mở cửa cũng như việc giá khí đốt giảm gần đây.Tuy nhiên, các thị trường vẫn đối mặt với một số thách thức lớn, khi các ngân hàng trung ương đã gần đi đến kết thúc chu kỳ tăng lãi suất cũng như khả năng nền kinh tế hạ cạnh cứng và căng thẳng chính trị tại Mỹ về trần nợ công./.

Trong khi hoạt động nhập khẩu dự kiến sẽ thúc đẩy làn sóng nhu cầu bị dồn nén sau khi Trung Quốc dỡ bỏ các biện pháp cứng rắn đối với dịch COVID-19 vào tháng 12 năm ngoái, thì hoạt động xuất khẩu của nước này được cho là sẽ suy yếu trong năm 2023, khi nền kinh tế toàn cầu đang trên bờ vực suy thoái. Zhiwei Zhang, nhà kinh tế trưởng tại công ty quản lý tài sản Pinpoint Asset Management, cho biết: “Tăng trưởng xuất khẩu yếu cho thấy tầm quan trọng của việc thúc đẩy nhu cầu trong nước, coi đó là động lực chính cho nền kinh tế vào năm 2023”.

Cụ thể, theo dữ liệu của Cục Hải quan Trung Quốc, xuất khẩu của Trung Quốc trong tháng 12/2022 giảm 9,9% so với cùng kỳ năm trước đó, kéo dài đà giảm 8,7% trong tháng 11, mặc dù thấp hơn một chút so với kỳ vọng. Đây là mức giảm tồi tệ nhất kể từ tháng 2/2020, phản ánh nhu cầu của thế giới đang chững lại. Theo tính toán của Reuters dựa trên dữ liệu chính thức, lượng hàng xuất khẩu sang Mỹ đã giảm 19,5% trong tháng 12 vừa qua, trong khi các chuyến hàng đến Liên minh châu Âu (EU) giảm 17,5%, . Mặc dù lượng hàng xuất khẩu giảm mạnh trong vài tháng qua, nhưng tổng giá trị xuất khẩu của Trung Quốc đã tăng 7% vào năm 2022, nhờ hoạt động thương mại mạnh mẽ với các quốc gia Đông Nam Á, cũng như sự bùng nổ xuất khẩu các phương tiện sử dụng năng lượng mới. Tuy nhiên, mức tăng trưởng này còn rất xa so với mức tương ứng ghi nhận vào năm 2021 là 29,6%.

Kim ngạch nhập khẩu của Trung Quốc trong tháng 12/2022 đã giảm 7,5% so với cùng kỳ năm 2021, thu hẹp so với mức giảm 10,6% trong tháng 11 và tốt hơn so với mức dự báo là giảm 9,8%. Thặng dư thương mại của Trung Quốc trong năm 2022 đạt mức cao nhất từ trước tới nay là 877,6 tỷ USD, so với mức 670,4 tỷ USD ghi nhận vào năm 2021. Việc thúc đẩy tiêu dùng trong nước sẽ rất quan trọng đối với các kế hoạch phục hồi kinh tế của Trung Quốc. Nhập khẩu của nước này chỉ tăng 1,1% trong năm ngoái, giảm mạnh so với mức tăng 30% vào năm 2021. Hoạt động mua than đá và đồng của Trung Quốc đã giảm trong tháng 12/2022, khi hoạt động công nghiệp chững lại do số ca nhiễm COVID-19 gia tăng. Các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc đã cam kết tăng cường hỗ trợ cho nền kinh tế, với mong muốn củng cố đà tăng trưởng và giảm bớt sự gián đoạn do việc đột ngột dừng các hạn chế liên quan tới COVID-19.

Đặc biệt, các biện pháp nhằm giảm bớt tình trạng khủng hoảng tài chính trong lĩnh vực bất động sản có thể giúp phục hồi doanh số bán nhà và thúc đẩy nhập khẩu nguyên liệu công nghiệp, từ quặng sắt đến đồng. Lloyd Chan, chuyên gia kinh tế cấp cao tại Oxford Economics, kỳ vọng Chính phủ Trung Quốc sẽ đưa ra nhiều hỗ trợ hơn cho các nhà phát triển bất động sản và hộ gia đình, nhưng cho biết thương mại ròng vẫn có thể là lực cản đối với tăng trưởng của Trung Quốc trong năm nay. Ngày 12/1 vừa qua, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết, nhu cầu bên ngoài chậm lại và nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu gia tăng đang gây áp lực lớn đối với việc ổn định thương mại của Trung Quốc. Một cuộc khảo sát chính thức về hoạt động sản xuất của Trung Quốc cho thấy chỉ số phụ về các đơn đặt hàng xuất khẩu mới vẫn nằm trong vùng âm trong 20 tháng liên tiếp.

Tuy nhiên, Bộ cho biết các tỉnh xuất khẩu chủ lực của nước này đã báo cáo một số cải thiện trong việc nhận được các đơn đặt hàng mới. Các nhà phân tích tham gia khảo sát của Reuters dự đoán tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc sẽ phục hồi lên 4,9% vào năm 2023, trước khi ổn định vào năm 2024. Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới có thể chỉ tăng trưởng 2,8% vào năm 2022 trong bối cảnh các lệnh phong tỏa lan rộng, thấp hơn nhiều so với mục tiêu chính thức là khoảng 5,5%. Dự kiến, dữ liệu về Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) quý IV/2022 và cả năm 2022 sẽ được Trung Quốc công bố vào ngày 17/1 tới.