UBND TP.Hà Nội vừa ban hành yêu cầu nghiêm ngặt đối với cán bộ, công chức trong việc tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính, nhằm tạo sự thuận tiện cho người dân và doanh nghiệp. Theo đó, không được “bắt” người dân xuất trình sổ hộ khẩu giấy, sổ tạm trú giấy khi thực hiện các thủ tục hành chính.

Đây là một phần trong nỗ lực của Hà Nội nhằm đẩy mạnh triển khai Đề án 06 của Chính phủ, về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia. Thành phố yêu cầu các đơn vị, địa phương phải xác định việc triển khai đề án này là một nhiệm vụ trọng tâm, tiến hành thường xuyên với sự vào cuộc tích cực của người dân và doanh nghiệp.

UBND TP.Hà Nội chỉ đạo các sở, ngành, địa phương quán triệt và chỉ đạo cụ thể việc không yêu cầu người dân phải xuất trình, nộp sổ hộ khẩu giấy, sổ tạm trú giấy khi tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính. Điều này nhằm tạo sự thuận tiện cho người dân và doanh nghiệp khi thực hiện các thủ tục hành chính. Việc này cũng phù hợp với Nghị định 104/2022/NĐ-CP về việc nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy khi thực hiện thủ tục hành chính.

Trước đó, trong quá trình triển khai Nghị định 104/2022/NĐ-CP, một số địa phương ở Hà Nội đã gặp khó khăn khi sử dụng các hình thức thay thế cho hộ khẩu để tra cứu thông tin của công dân. Cụ thể, các thông tin về hộ khẩu của công dân không thể hiện đầy đủ khi quét QR code trên căn cước công dân gắn chip hoặc xác nhận thông tin trên phần mềm một cửa.

Để khắc phục tình trạng này, UBND TP.Hà Nội yêu cầu cán bộ, công chức phải thay đổi tư duy từ làm hộ, làm thay sang hỗ trợ, hướng dẫn để nâng cao kỹ năng số cho người dân và doanh nghiệp. Cán bộ, công chức không được yêu cầu người dân, doanh nghiệp cung cấp giấy tờ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính đã được số hóa.

Thành phố sẽ xử lý nghiêm những cán bộ, công chức có hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực, tự ý đặt ra thủ tục hành chính không đúng quy định hoặc để chậm, muộn hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính. Điều này nhằm đảm bảo việc triển khai Đề án 06 và các quy định về nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy khi thực hiện thủ tục hành chính được thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả.

Người dân và doanh nghiệp có thể tìm hiểu thêm về các quy định và thủ tục hành chính thông qua các nguồn thông tin chính thức từ cổng thông tin dịch vụ hành chính công hoặc liên hệ trực tiếp với các cơ quan chức năng có thẩm quyền.

Chính quyền địa phương hai cấp đang được triển khai tại nhiều địa phương trên cả nước. Tuy nhiên, quá trình vận hành mô hình này đang gặp phải một số khó khăn do đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã còn thiếu chuyên môn và kỹ năng cần thiết. Để khắc phục tình trạng này, các địa phương đang chủ động đề xuất với Bộ Nội vụ để được hỗ trợ đào tạo cấp tốc đội ngũ cán bộ, công chức nhằm đáp ứng yêu cầu vận hành mô hình chính quyền hai cấp hiệu quả.

Tại tỉnh Nghệ An, ông Nguyễn Viết Hưng, Giám đốc Sở Nội vụ, cho biết rằng nhiều cán bộ cấp xã hiện nay còn bỡ ngỡ và chưa quen với nhiệm vụ được giao. Sở đã thành lập 5 tổ công tác để hỗ trợ các xã, tuy nhiên vẫn cần sự hỗ trợ từ Bộ Nội vụ để giúp đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã nâng cao chuyên môn và kỹ năng.

Tương tự, tại thành phố Hà Nội, bà Nguyễn Thị Liễu, Phó giám đốc Sở Nội vụ, cho biết một số cán bộ thuộc cấp xã cũ gần như ‘trắng’ về chuyên môn vì yêu cầu công việc mới hiện nay rất khác. Sở Nội vụ Hà Nội kiến nghị Bộ sớm ban hành đề cương tập huấn về kỹ năng, tình huống và nghiệp vụ chuyên sâu để giúp đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã nâng cao năng lực và đáp ứng yêu cầu mới.

Việc tổ chức lại bộ máy cũng kéo theo khối lượng công việc tăng mạnh. Ông Nguyễn Viết Hưng, Giám đốc Sở Nội vụ Nghệ An, nhận định rằng chủ tịch UBND xã hiện nay phải kiêm nhiệm cả phần việc của chủ tịch huyện và xã trước đây, trong khi bộ máy giúp việc lại vừa thiếu người, vừa thiếu chuyên môn. Điều này đòi hỏi đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã phải có chuyên môn và kỹ năng cao hơn để có thể thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.

Một trường hợp điển hình khác là tại tỉnh Lâm Đồng, lãnh đạo Sở Nội vụ nêu ra một trường hợp điển hình là một chuyên viên từng tinh thông chuyên môn tại cấp tỉnh, nhưng khi về xã – nơi được chuyển giao về hơn 1.000 thủ tục hành chính – cũng gặp nhiều khó khăn ban đầu. Điều này cho thấy rằng, việc chuyển giao thủ tục hành chính từ cấp tỉnh xuống cấp xã đòi hỏi đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã phải có chuyên môn và kỹ năng cao hơn để có thể thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.

Nhiều địa phương đã chủ động tìm giải pháp để hỗ trợ cán bộ, công chức cấp xã. Tại thành phố Đà Nẵng, lãnh đạo Sở Nội vụ cho biết đã phối hợp với VNPT, các trường đại học công nghệ thông tin và đội ngũ thanh niên tình nguyện để hỗ trợ vận hành hệ thống mới ở cấp xã. Lâm Đồng cũng thành lập các đoàn công tác từ cấp sở, ngành đến tận xã để hướng dẫn trực tiếp.

Tuy nhiên, lãnh đạo các địa phương đều khẳng định rằng đây chỉ là giải pháp tình thế, điều cần thiết hơn là Bộ Nội vụ sớm ban hành khung chương trình đào tạo phù hợp với yêu cầu mới. Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà khẳng định cần tăng cường tạm thời đội ngũ có chuyên môn sâu cho cấp xã. Bà nhấn mạnh cần đánh giá công khai, dân chủ, chính xác đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã để cơ cấu lại và nâng cao chất lượng.

Bộ Nội vụ sẽ tham mưu để ban hành nghị định về áp dụng KPI đánh giá cán bộ, công chức. Đồng thời, cần quan tâm đầy đủ đến điều kiện sống, tư tưởng của cán bộ khi điều chuyển về trung tâm hành chính mới. Việc đào tạo và nâng cao chuyên môn, kỹ năng cho đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã là rất quan trọng để giúp họ thực hiện tốt nhiệm vụ được giao và đáp ứng yêu cầu vận hành mô hình chính quyền hai cấp hiệu quả.

Trước mắt, để hỗ trợ đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, Bộ Nội vụ sẽ tăng cường phối hợp với các địa phương để tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn nhằm nâng cao chuyên môn và kỹ năng cho đội ngũ này. Đồng thời, Bộ sẽ nghiên cứu, đề xuất với Chính phủ ban hành các chính sách thu hút và phát triển đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã.

Việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã là một yêu cầu cấp thiết để giúp các địa phương triển khai hiệu quả mô hình chính quyền hai cấp. Với sự hỗ trợ từ Bộ Nội vụ và sự chủ động của các địa phương, hy vọng rằng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã sẽ được nâng cao chuyên môn và kỹ năng, đáp ứng yêu cầu mới và giúp các địa phương phát triển kinh tế – xã hội một cách bền vững.