Xung đột quyền lợi giữa nhà tài trợ chính của V.League và nhà tài trợ chính của câu lạc bộ bóng đá Hoàng Anh Gia Lai (CLB HAGL) chưa thể giải quyết đang đặt đội bóng phố núi vào tình thế có thể phải bỏ giải vì không đủ kinh phí hoạt động. Nhưng sau cùng, đôi bên cùng nhượng bộ, HAGL vẫn có được nhà tài chính là tập đoàn nước tăng lực đến từ Thái Lan – Carabao.

Tại Việt Nam, HAGL là câu lạc bộ gắn liền với tên tuổi của ông Đoàn Nguyên Đức (tức bầu Đức) và Công ty CP Hoàng Anh Gia Lai (HAG). Thực tế, câu lạc bộ bóng đá này hiện vẫn vận hành với vai trò là công ty con của HAG.

Bên cạnh nguồn tài trợ từ các đối tác thứ ba, với vai trò là công ty mẹ, công ty của bầu Đức vẫn đều đặn bơm tiền để câu lạc bộ bóng đá này duy trì hoạt động. Nhiều người cho rằng, HAGL thông báo thiếu nguồn tài chính nếu không được nhà tài trợ chỉ là một trong lý do để đội bóng của bầu Đức phản đối về quy định “nhà tài trợ độc quyền” của Công ty CP bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF).

 

Tình hình kinh doanh Công ty CP Hoàng Anh Gia Lai (HAG) ra sao?

Nguồn tiền chính để bầu Đức tài trợ cho các hoạt động bóng đá của CLB HAGL là lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh của HAG. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, cả vị thế và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp này đã không còn được như trước.

HAG từng là một trong những doanh nghiệp tư nhân lớn nhất sàn chứng khoán Việt Nam, cá nhân bầu Đức cũng từng là người giàu nhất thị trường này với khối tài sản hơn 6.100 tỷ đồng vào năm 2008.

Tuy nhiên, những biến động của thị trường trong hơn một thập niên qua đã khiến HAG cũng như bầu Đức không còn giữ được vị thế.

Với riêng HAG, trong giai đoạn hoàng kim 2009-2014, mỗi năm công ty này đều mang về cho bầu Đức và các cổ đông hàng nghìn tỷ đồng lợi nhuận. Kết quả kinh doanh của HAG chỉ bắt đầu lao dốc khi doanh nghiệp mở rộng quy mô quá nhanh và vướng vào các khoản nợ vay hàng chục nghìn tỷ. Trong khi đó, các chiến lược chuyển hướng kinh doanh của ban lãnh đạo đều không mang lại hiệu quả.

HAG chịu đà suy giảm từ năm 2015 khi lợi nhuận ròng giảm mạnh từ mức 1.556 tỷ đồng năm trước xuống còn hơn 600 tỷ đồng. Một năm sau đó (năm 2016), HAG báo lỗ ròng hơn 1.500 tỷ đồng…

Sau giai đoạn thăng trầm, năm 2022, dưới sự dẫn dắt của ‘bầu’ Đức vẫn kiên trì với chiến lược “1 cây, 1 con” (cây chuối, con heo), HAGL đã thu về thắng lợi lớn với doanh thu và lợi nhuận cao nhất kể từ năm 2011.

Theo đó, trong quý IV/2022, HAGL thu về 1.610 tỷ đồng, tăng 119% so với cùng kỳ. Hàng loạt doanh thu từ hoạt động chính của công ty đồng loạt tăng trưởng tích cực.

Giá vốn dù vậy cũng tăng hơn 2 lần lên 1.191 tỷ đồng, HAGL thu về 419 tỷ đồng lợi nhuận gộp, biên lãi gộp giảm từ 30% cùng kỳ năm trước xuống 26%.

Doanh thu hoạt động tài chính giảm 35% xuống 82 tỷ đồng do tiền lãi cho vay trong quý cuối năm 2022 giảm so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đó, chi phí tài chính tăng mạnh 34 lần lên 407 tỷ đồng do HAGL đã tăng trích dự phòng khoản đầu tư vào nhóm CTCP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (mã: HNG), cùng với đó là lãi vay với hơn 225 tỷ đồng. Chi phí bán hàng tăng nhẹ lên 50 tỷ đồng, chi phí quản lý doanh nghiệp giảm 405 tỷ đồng so với cùng kỳ 2021 do trong quý IV/2022 tập đoàn đã tăng hoàn nhập dự phòng các khoản phải thu.

Dù vậy, HAGL vẫn thu về lãi ròng 288 tỷ đồng trong quý IV/2022, gấp gần 3 lần so với cùng kỳ 2021.

Luỹ kế cả năm 2022, doanh thu của HAGL đạt 5.081 tỷ đồng, tăng 142%. Trong đó, bán heo và trái cây vẫn là 2 nguồn doanh thu chủ lực của tập đoàn khi mang về 1.214 tỷ đồng, chiếm 75% tổng doanh thu. Sau đó là bán sản phẩm, hàng hoá cùng cung cấp các dịch vụ.

Lãi ròng cả năm đạt gần 1.181 tỷ đồng, gấp 9 lần năm 2021, bao gồm hơn 92 tỷ đồng thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại (bao gồm chênh lệch lợi nhuận nội bộ chưa thực hiện và chênh lệch giá trị hợp lý của tài sản mua trong hợp nhất kinh doanh).

Năm 2022, HAG đặt mục tiêu doanh thu thuần 4.820 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 1.120 tỷ đồng. Với kết quả đạt được, tập đoàn đã vượt 5,4% doanh thu và lợi nhuận, đúng như lời khẳng định trước đó của bầu Đức trong thư gửi cổ đông. Đáng chú ý, đây là năm đầu tiên doanh nghiệp thu lãi trên nghìn tỷ đồng.

Với tình hình trên, bầu Đức sẽ không quá lo lắng về nguồn tài chính cho đội bóng. Đáng chú ý, kể từ năm 2009, khi CLB HAGL được chuyển đổi thành Công ty CP Thể thao Hoàng Anh Gia Lai với vốn điều lệ 115 tỷ đồng (HAG sở hữu 51% và các công ty con nắm 19%), doanh nghiệp bầu Đức đã liên tục rót tiền vào đội bóng này.

Tháng 4/2021, sau khi rót thêm gần 31 tỷ đồng vào CLB HAGL, HAG đã nâng tỷ lệ sở hữu tại câu lạc bộ này lên 97,5%.

Theo báo cáo tài chính mới nhất của công ty mẹ HAG, hiện giá gốc của khoản đầu tư vào CLB HAGL là gần 90 tỷ đồng. Tuy nhiên, công ty đang phải trích lập dự phòng cho toàn bộ khoản đầu tư này…

Trong những năm gần đây, giá trị khoản phải thu về cho vay giữa hai bên liên tục tăng lên, bất chấp kết quả kinh doanh của HAG ra sao.

Nửa đầu năm 2022 vừa qua, bên cạnh hơn trăm triệu đồng tiền chi trả hộ chi phí, doanh nghiệp của bầu Đức còn cho CLB vay gần 24 tỷ đồng. Đáng chú ý, việc cho vay này diễn ra trong bối cảnh công ty đang có một khoản nợ khó đòi đã xử lý với đội bóng giá trị lên tới gần 422 tỷ đồng vào cuối năm 2021. Đến cuối tháng 6/2022, giá trị khoản nợ khó đòi này đã tăng lên hơn 445 tỷ đồng.

Trở lại với những xung đột lợi ích giữa hai nhà tài trợ chính của V.League và CLB HAGL, hiện hai bên đã thống nhất với nhau, Carabao vẫn sẽ là nhà tài trợ chính của CLB HAGL nhưng phải tuân thủ một số quy định từ nhà tài trợ chính V.League 2023. Đội bóng phố núi vẫn tham gia V.League 2023 và nguồn tài trợ đến từ doanh nghiệp nước tăng lực Thái Lan rất lớn (khoảng 80 tỷ đồng/năm).

Câu chuyện mẫu thuẫn giữa HAGL và VPF tưởng chừng đi đến hồi kết sau khi đôi bên đã có sự thống nhất về phương án xử lý thì mới đây, Chủ tịch HAGL Đoàn Nguyên Đức tuyên bố sẽ kiện VPF ra tòa. “HAGL sẵn sàng đối đầu với VPF trong vụ kiện này. Chúng tôi kiện không phải vì HAGL cần tiền bồi thường mà vì 14 đội bóng dự V.League”, bầu Đức nhấn mạnh.

 

 

Cụ thể, ông bầu Đoàn Nguyên Đức cho biết HAGL sẽ nộp đơn kiện tại Tòa án nhân dân quận Nam Từ Liêm (Hà Nội) – nơi Công ty cổ phần Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) đặt trụ sở công ty.

Giải thích lý do khởi kiện VPF, bầu Đức cho biết nhằm xóa bỏ quy định tài trợ độc quyền của VPF đang đi ngược với quy chế bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (sửa đổi, bổ sung năm 2023) và vi phạm quy định pháp luật Việt Nam.

Bầu Đức chia sẻ trên Báo Tuổi trẻ: “Điều lệ V.League 2023 mà VPF ban hành ngày 17/1/2023 đi ngược hoàn toàn với Quy chế bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam được Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) Trần Quốc Tuấn ký ban hành vào ngày 4/1/2023. Bởi trong quy chế không có một chữ nào gọi là cấm, là độc quyền cả. Các câu lạc bộ được quyền khai thác, được quyền ký với bất cứ đơn vị nào đúng theo pháp luật.

Pháp luật ở đây là pháp luật Việt Nam, là luật cạnh tranh được Quốc hội thông qua năm 2018 về việc cấm độc quyền. Như vậy, không có bất cứ điều lệ nào từ công ty nhà nước, công ty quốc doanh được đứng trên luật Việt Nam”.

Bầu Đức cho biết ngày 4/2, HAGL vẫn ra sân thi đấu trận mở màn V.League 2023 với Hồng Lĩnh Hà Tĩnh trên sân Pleiku vì nhà tài trợ đồng ý bỏ chữ nước tăng lực. Tuy nhiên, HAGL vẫn “chiến đấu” đến cùng, kiện VPF ra tòa để tòa phân xử ai đúng ai sai.

Bầu Đức lý giải: “Kiện ở đây không phải vì kiện cho HAGL để đòi tiền bồi thường. Chúng tôi kiện cho quyền lợi của 14 đội bóng thi đấu ở V.League, đề nghị VPF sửa lại điều lệ để có thể dễ dàng kiếm nhà tài trợ.

Ngoài ra, chúng tôi kiện là đòi quyền lợi cho tương lai, lấy được chữ nước tăng lực. Nhà tài trợ Carabao quá thiện chí và nhiệt tình. Họ tin sẽ lấy lại chữ nước tăng lực. Họ tin tưởng vào luật pháp Việt Nam”.

Bầu Đức thừa nhận Hoàng Anh Gia Lai có thông qua điều lệ V.League 2023 như các câu lạc bộ khác. “Tuy nhiên, cho dù có thông qua nhưng khi điều lệ ra mà trái với luật thì buộc phải sửa cho đúng luật. Đó là nguyên tắc, chứ không phải nói tới nói lui là Hoàng Anh Gia Lai cũng ký đồng ý như các câu lạc bộ khác”.

Ông chủ đội bóng phố Núi phân tích: “Nói vậy thì SHB Đà Nẵng đang chơi bóng đá, ngày mai Eximbank tài trợ cho VPF thì SHB Đà Nẵng nghỉ à. Hay ngày mai, MobiFone ký với VPF thì Viettel nghỉ. Đi xa hơn nữa, Thái Lan không có chuyện tài trợ độc quyền. Châu Âu cũng không có chuyện đó. Tài trợ độc quyền chỉ có ở Việt Nam. Như vậy là hoàn toàn sai. Tôi khẳng định”.

Xung đột HAGL với VPF xuất phát từ việc đội bóng phố núi có nhà tài trợ mới ở mùa giải 2023. Đơn vị này kinh doanh ngành hàng trùng với ngành hàng mà nhà tài trợ V.League 2023 độc quyền – nước tăng lực. Do đó, VPF cấm HAGL quảng bá nước tăng lực của nhà tài trợ đội bóng.

 

 

Tối 1/2, Câu lạc bộ Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) đã gởi công văn cho Công ty cổ phần Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) để xác nhận lại các nội dung mà đại diện VPF và HAGL trao đổi trong cuộc họp tại Hà Nội hôm 28/1 nhằm tháo gỡ vướng mắc “đụng hàng” nhà tài trợ của giải đấu.

Sau khi trao đổi các nội dung mà CLB HAGL đề xuất với nhà tài trợ chính của V.League 2023 là Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum, VPF cho biết đồng ý với những phương án mà Câu lạc bộ Hoàng Anh Gia Lai đã đề xuất trong công văn gởi tối 1/2.

Cụ thể: Trên trang phục thi đấu và tập luyện Câu lạc bộ Hoàng Anh Gia Lai: Chỉ in logo Carabao (không có chữ nước tăng lực bằng tiếng Anh và tiếng Việt);

Trên các hạng mục của bộ nhận diện giải đấu: In logo Carabao (không có chữ nước tăng lực bằng tiếng Anh và tiếng Việt);

Nội dung trên bảng LED và bảng cứng trên sân Pleiku: sử dụng hình thức chạy logo và lon sản phẩm Carabao (không có chữ nước tăng lực bằng tiếng Anh và tiếng Việt);

Hoạt động bên lề trên sân Pleiku: Trưng bày sản phẩm tại khu VIP khán đài, phòng họp báo: chỉ đặt sản phẩm của nhà tài trợ chính giải đấu trên bàn;

Hoàng Anh Gia Lai sẽ bố trí một phòng riêng ở khu vực khác để tiếp đón khách có thể sử dụng sản phẩm Carabao.

Hoạt động phát thử sản phẩm trên sân Pleiku và các địa phương khác: Carabao được quyền thực hiện bên ngoài sân Pleiku; Hoạt động ngoài lề tại các địa phương khác: HAGL phối hợp với Carabao thực hiện tại các địa điểm ngoài sân thi đấu chính thức. 

Công văn VPF cho biết việc đồng ý này diễn ra trên tinh thần chia sẻ, hỗ trợ tạo điều kiện thuận lợi nhằm giúp cho Câu lạc bộ Hoàng Anh Gia Lai có thể thực hiện hợp tác với nhà tài trợ Carabao đề đảm bảo kinh phí hoạt động.

Ngoài ra, VPF cũng đề nghị CLB HAGL tôn trọng và tuân thủ theo các quy chế, quy định, điều lệ V.League 2023 đã được 14 câu lạc bộ, trong đó có HAGL thống nhất thông qua.

Như vậy, người hâm mộ Việt Nam vẫn thấy HAGL thi đấu ở V.League 2023 thay vì bỏ giải do không giải quyết được mâu thuẫn “đụng hàng” nhà tài trợ và khiến dư luận dậy sóng như thời gian qua.

Ngày 4/2, thầy trò HLV Kiatisak sẽ đá trận mở màn V.League 2023 tiếp Hồng Lĩnh Hà Tĩnh trên sân Pleiku.

Trước đó, những mẫu thuẫn giữa VPF với CLB HAGL liên quan đến nhà tài trợ đã khiến dư luận quan tâm. VPF yêu cầu HAGL không sử dụng hình ảnh quảng cáo nước tăng lực nhà tài trợ mới (Carabao) của đội bóng này trong phạm vi các hoạt động liên quan đến V-League 2023.

Nguyên nhân là nhà tài trợ của Carabao của HAGL được xác định thuộc cùng ngành hàng cạnh tranh với nhà tài trợ chính (Sâm Ngọc Linh K5) của giải đấu V-League – ngành hàng nước tăng lực.

Phản hồi lại yêu cầu của VPF, ngày 30/1, CLB HAGL cho biết nếu thực hiện theo đúng yêu cầu thì CLB sẽ vi phạm hợp đồng đã ký kết với đối tác dẫn đến việc phải đền bù thiệt hại cho nhà tài trợ. Do vậy, HAGL thông báo nhiều khả năng họ có sẽ không thể tham dự mùa giải VĐQG 2023 do không đủ tài chính hoạt động vì CLB phụ thuộc rất lớn vào nguồn thu của nhà tài trợ.