“Ngân hàng Nhà nước (NHNN) bắt đầu mua vào ngoại tệ kể từ tháng 1/2023. Tính riêng trong tháng 2, NHNN đã mua thêm 0,65 tỷ USD. Dự trữ ngoại hối hiện tại đạt khoảng 92,43 tỷ USD,” Chứng khoán BIDV (BSC) cho biết trong báo cáo vĩ mô mới đây.

Trong tháng 2, giá trị đồng USD tăng khi các số liệu về lạm phát tháng 1 của Mỹ cho thấy mức tăng cao hơn dự báo, thị trường kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ thắt chặt chính sách tiền tệ mạnh tay hơn.

Tỷ giá VND/USD cũng suy yếu theo đà tăng của đồng USD. BSC đánh giá tỷ giá USD/VND đến cuối năm 2023 có thể giao động trong mức 23.900 – 24.400.

Ghi nhận lúc 7h (giờ Việt Nam) ngày 4/3, USD Index, thước đo sức mạnh của đồng bạc xanh so với các đồng tiền chủ chốt khác hiện ở mức 104,54, giảm 0,4% trong tuần này, là tuần giảm đầu tiên kể từ tháng 1.

Theo Investing, đồng USD đã kết thúc tuần bằng một phiên tăng giá vào hôm qua, dù tuần này là tuần giảm giá, trong bối cảnh thị trường chưa chắc chắn về mức độ thắt chặt chính sách của Fed trong tương lai.

Đánh vào đồng bạc xanh là gợi ý rằng Fed có thể tiếp tục con đường thắt chặt tiền tệ vừa phải đối với thị trường sau những bình luận của Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Atlanta, Raphael Bostic. Ông Bostic cho biết ông ủng hộ hành động chậm và ổn định thích hợp của Fed, đồng tình với mức tăng 25 điểm cơ bản vào cuối tháng này, thêm vào đó cho rằng tác động của lãi suất cao hơn có thể chỉ bắt đầu được cảm nhận vào mùa xuân.

Một loạt dữ liệu kinh tế mạnh mẽ được công bố, bao gồm cả lạm phát đang ở mức cao, đã khiến các nhà giao dịch nghĩ rằng ngân hàng trung ương có thể đưa ra mức tăng lãi suất 50 điểm cơ bản trong thời gian hai tuần.

 Đồng USD đã giảm từ mức cao nhất trong 2 tháng rưỡi so với đồng yen của Nhật Bản vào ngày 3/3 và có vẻ như sẽ ghi dấu tuần giảm đầu tiên kể từ tháng 1/2023 so với các đồng tiền chủ chốt, khi các nhà giao dịch đang cố gắng đánh giá lộ trình chính sách lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).

Tuy nhiên, đồng yen, vốn đặc biệt nhạy cảm với chênh lệch lãi suất dài hạn giữa Mỹ và Nhật Bản, có nguy cơ kéo dài chuỗi giảm giá gần đây lên bảy tuần, ngay cả khi đồng tiền này đã mạnh lên vào ngày 3/3, với lợi suất trái phiếu 10 năm của Mỹ giảm từ mức cao nhất gần bốn tháng là 4,1%.

Thị trường tiền điện tử đã bị ảnh hưởng tiêu cực khi cuộc khủng hoảng “nhấn chìm” ngân hàng tiền điện tử Silvergate trở nên tồi tệ hơn, với các đối thủ nặng ký trong ngành bao gồm Coinbase Global và Galaxy Digital đã loại bỏ Silvergate khỏi danh mục đối tác ngân hàng của họ.

Chỉ số đồng USD, thước đo diễn biến của “đồng bạc xanh” so với rổ tiền tệ, giảm 0,17% xuống 104,78, từ mức cao nhất kể từ ngày 6/1 là 105,36. Kể từ tuần trước, chỉ số đồng USD đã trượt 0,43%.

Chủ tịch Fed bang Atlanta Raphael Bostic cho biết, đồng USD suy yếu và lợi suất trái phiếu Mỹ tăng cao nên việc Fed tăng lãi suất “chậm và ổn định sẽ là hướng hành động phù hợp”, bất chấp số liệu mới về thị trường lao động bổ sung cho chuỗi dữ liệu kinh tế mạnh mẽ của nước này.

Các nhà phân tích tham gia thăm dò ý kiến của Reuters cho biết, sức mạnh đồng USD gần đây chỉ là tạm thời và đồng tiền này sẽ suy yếu trong suốt cả năm trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang cải thiện và kỳ vọng Fed sẽ ngừng tăng lãi suất trước thời hạn của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB).

Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BoJ) cũng được cho là sẽ bắt đầu dỡ bỏ các biện pháp kích thích bất thường sau khi Thống đốc Haruhiko Kuroda mãn nhiệm vào tháng tới.

Dữ liệu lạm phát của Nhật Bản trong tháng 2/2023 đã vượt mục tiêu của BoJ trong tháng thứ chín liên tiếp, giảm từ mức cao nhất trong 42 năm.

JPMorgan dự kiến sẽ không có thay đổi nào trong quan điểm hoặc tín hiệu chính sách của BoJ tại cuộc họp cuối cùng của ông Kuroda vào cuối tuần này, cùng ngày Mỹ công bố báo cáo việc làm tháng Hai.

Sau những biến động gần đây của các thị trường tài chính toàn cầu, các nhà đầu tư đang đối mặt với một lo ngại khác là sự phục hồi của đồng USD.

Đồng USD tăng gần 4% từ các mức thấp gần đây và ở gần mức cao kỷ lục của bảy tuần so với một giỏ các đồng tiền mạnh khác, do khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ phải tăng lãi suất lên mức cao hơn so với dự báo mà nhiều nhà đầu tư đưa ra trước đó để hạ nhiệt lạm phát.

Đồng bạc xanh vẫn giảm 8% so với mức cao kỷ lục 8 năm được ghi nhận vào năm ngoái. Tuy nhiên, việc đồng tiền này phục hồi cùng với lợi suất trái phiếu của Mỹ tăng đã làm phức tạp triển vọng của một loạt tài sản vốn đã tăng khi đồng USD lao dốc vào nửa cuối năm ngoái.

Do vai trò trung tâm của đồng USD trong hệ thống tài chính toàn cầu, biến động của đồng tiền này có tác động đến nhiều tài sản rủi ro.

Theo báo cáo vào tháng 11/2022 của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế, đồng USD mạnh hơn có xu hướng thắt chặt các điều kiện tài chính toàn cầu, trong khi làm giảm sức hấp dẫn của các tài sản rủi ro và làm yếu hoạt động thương mại. Các nước đi vay USD để thanh toán lãi các khoản vay sẽ gặp khó khăn hơn, đặc biệt là với các nền kinh tế thị trường mới nổi.

Đồng USD lên giá cũng khiến dầu thô, vàng và các hàng hóa được định giá bằng đồng tiền này đắt hơn với những người mua bằng các đồng tiền khác.

Các nhà phân tích tại UBS Global Wealth Management cho rằng một trong những nguyên nhân khiến giá dầu Brent giảm 2% kể từ đầu năm là việc đồng USD phục hồi. Việc Trung Quốc mở cửa và sự gián đoạn nguồn cung của Nga sẽ hạn chế ảnh hưởng của đồng USD và đẩy giá dầu lên trong thời gian tới.

Với Mỹ, đồng USD mạnh làm giảm sức cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu, trong khi ảnh hưởng tới kết quả kinh doanh của các công ty đa quốc gia khi họ tốn kém hơn để chuyển lợi nhuận bằng đồng tiền khác sang đồng USD.

Các nhà phân tích của Morgan Stanley cho rằng xu hướng của đồng USD có thể là yếu tố chính tác động đến diễn biến của thị trường chứng khoán Mỹ trong ngắn hạn, do mối liên quan giữa đồng tiền này và các điều kiện thanh khoản của toàn cầu.

Chỉ số S&P 500 giảm gần 5% từ các mức cao gần đây và tăng 3,6% kể từ đầu năm.

Nếu lãi suất tại Mỹ và đồng USD tiếp tục tăng, thị trường chứng khoán có thể nhanh chóng đi xuống.

Theo ước tính của S&P, việc các ngân hàng trung ương tăng lãi suất có thể khiến các con nợ, đặc biệt là những người vay để đầu tư vào bất động sản, phải gánh thêm khoản chi phí lãi vay lên tới 8.600 tỷ USD trong vài năm tới và hậu quả là hoạt động kinh tế giảm tốc.

Mức phí bổ sung trên được S&P ước tính trên cơ sở tính lãi suất tăng 3 điểm % cho khoản nợ 300.000 tỷ USD trên toàn cầu. Khoảng 65% chi phí vay nợ tăng thêm sẽ được thanh toán bằng trái phiếu lãi suất cố định và các khoản vay khi đến kỳ đáo hạn. Công ty nghiên cứu tài chính này cũng đưa ra dự báo tỷ lệ nợ trên tổng sản phẩm quốc nội (GDP) toàn cầu, theo đó trong trường hợp xấu nhất, tỷ lệ này sẽ tăng từ 349% ghi nhận hồi tháng 6/2022 lên 391% vào năm 2030.

Thông qua báo cáo này, S&P một lần nữa cảnh báo giới hoạch định chính sách và các thể chế tài chính đa phương về tác động của chi phí lãi vay cao hơn đối với các nền kinh tế và công ty vốn đã mong manh, cũng như các hộ gia đình đang gặp khó khăn. Trong năm 2022, các ngân hàng trung ương lớn của thế giới đã tăng con số kỷ lục 2.700 điểm cơ bản lãi suất để kiềm chế lạm phát trong bối cảnh giới chuyên gia ngày càng quan ngại về chi phí đi vay tăng cao có thể khiến kinh tế thế giới rơi vào suy thoái.

Tháng trước, Chủ tịch Ngân hàng Thế giới (WB) David Malpass nhấn mạnh các nước nghèo nhất thế giới hiện đang mắc nợ 62 tỷ USD chi phí lãi vay hằng năm cho các chủ nợ chính thức, tức tăng 35% trong năm qua, làm dấy lên mối lo ngại về xu hướng vỡ nợ không thể kiểm soát. Tháng 9/2022, Nhóm dễ bị tổn thương (V20) gồm 55 nền kinh tế chịu ảnh hưởng nặng nề của tình trạng biến đổi khí hậu dự báo chi phí lãi vay của họ sẽ tăng đáng kể./.

Đồng USD đang trên đà đạt mức tăng hàng năm lớn nhất kể từ 2015 trong phiên 30/12, ngày giao dịch cuối cùng của một năm nhiều biến động khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng mạnh lãi suất và xuất hiện nhiều lo ngại về suy giảm tăng trưởng kinh tế toàn cầu.

Ngoài ra, các thương nhân cũng tập trung nhiều vào triển vọng của Trung Quốc. Sự lạc quan về việc đất nước mở cửa trở lại sau ba năm thực hiện các biện pháp hạn chế nghiêm ngặt để phòng dịch COVID-19 đã phai nhạt do số ca nhiễm mới gia tăng, đe dọa gây ra nhiều gián đoạn kinh tế hơn.

Trong phiên giao dịch mỏng, chỉ số USD đã giảm khoảng 0,1% xuống 103,90.

So với rổ các đồng tiền chủ chốt khác, đồng USD đã tăng khoảng 8,6% tính đến hiện tại của năm 2022, đánh dấu mức tăng theo năm lớn nhất trong bảy năm qua. Tuy nhiên, đà tăng của đồng bạc xanh đã yếu đi phần nào trong những tuần gần đây khi các nhà đầu tư kỳ vọng chu kỳ tăng lãi suất của Fed sẽ kết thúc vào năm tới. Ngân hàng trung ương này đã tăng lãi suất tổng cộng 425 điểm cơ bản kể từ tháng Ba trong nỗ lực kiềm chế lạm phát gia tăng.

Chiến lược gia về thị trường tiền tệ Moh Siong Sim của ngân hàng Bank of Singapore nhận định đồng USD vua sẽ mất “vương miện” vào năm 2023. Đồng tiền này nhiều khả năng sẽ có một bước ngoặt mang tính quyết định hơn vào giữa năm tới.

Cũng trong phiên 30/12, đồng euro không biến động nhiều ở mức 1,066 USD đổi 1 euro. Đồng tiền chung châu Âu đang trên đà giảm 6,2% tính theo năm so với đồng USD, thấp hơn một chút so với mức giảm 7% của năm ngoái. Sự kết hợp giữa tăng trưởng yếu của Khu vực sử dụng đồng euro (Eurozone), xung đột ở Ukraine và thái độ diều hâu của Fed đã khiến đồng euro chịu áp lực trong năm nay.

So với các đồng tiền châu Á, Đồng USD giảm khoảng 0,9% so với đồng yen Nhật và đứng ở mức 131,805 yen đổi 1 USD.

Lập trường ôn hòa của Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BoJ) đã hỗ trợ đồng USD tăng 14,5% so với đồng yen trong năm nay – hiệu suất tồi tệ nhất của đồng yen kể từ năm 2013. Nhưng quyết định bất ngờ của BoJ về điều chỉnh kế hoạch kiểm soát lãi suất trái phiếu đã khiến đồng yen tăng vọt lên mức cao nhất trong bốn tháng so với đồng USD Mỹ vào đầu tháng 12.

Đồng USD cũng giảm khoảng 0,4% so với đồng nhân dân tệ giao dịch ở nước ngoài của Trung Quốc, đưa tỷ giá của cặp này lên 6,9438 NDT đổi 1 USD. Trong khi đó, đồng nhân dân tệ giao dịch trong nước đang trên đà có hiệu suất hàng năm tồi tệ nhất trong 28 năm, bị ảnh hưởng bởi sức mạnh của đồng USD và tình trạng suy yếu tăng trưởng kinh tế trong nước.

Trượt khỏi mức đỉnh 20 năm

Vào ngày 21/9, đồng USD đã tăng lên mức cao nhất trong vòng 20 năm so với các đồng tiền khác trong rổ tiền tệ quốc tế.

Nguyên nhân là do các nhà đầu tư đổ dồn vào các tài sản an toàn trong bối cảnh cuộc xung đột tại Ukraine chưa hạ nhiệt và khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục tăng lãi suất cơ bản.

Cụ thể, chỉ số USD, thước đo giá trị của đồng bạc xanh với các đồng tiền khác là đồng euro, yen Nhật, bảng Anh, đô la Canada, krona Thụy Điển và franc Thụy Sỹ đã tăng 0,5% lên mức 110,87 điểm, mức cao nhất kể từ năm 2002.

Trong khi đó, các đồng tiền châu Âu lại đi xuống. Giá trị đồng euro giảm xuống mức thấp nhất trong 2 tuần, đứng ở mức 0,9885 USD/euro. Đồng bảng Anh cũng giảm 0,4%, xuống còn 1,1305 USD/bảng, mức thấp nhất trong 37 năm.

Tuy nhiên, đồng USD sau đó đã trượt từ mức đỉnh của 20 năm, khi những tín hiệu về sự “giảm nhiệt” của lạm phát ở Mỹ làm dấy lên đồn đoán rằng Fed sẽ sớm giảm tốc độ tăng lãi suất.

Đồng bạc xanh đã giảm giá hơn 4% so với một rổ 6 đồng tiền chủ chốt khác trong tháng 11/2022, tháng giảm mạnh nhất kể từ tháng 9/2010, theo dữ liệu từ Refintiv. Tuy nhiên, nếu tính từ đầu năm, đồng USD vẫn tăng khoảng 11%.

Vẫn là đồng tiền an toàn

Các chuyên gia cho rằng việc đồng USD lên giá so với các đồng tiền khác trong năm 2022 do một số nguyên nhân.

Vị thế của đồng USD trong nền kinh tế toàn cầu là nguyên nhân chính giải thích cho việc đồng tiền này tăng giá trong năm nay. Độ tin cậy của đồng bạc xanh đã khiến đồng tiền này trở thành đồng tiền dự trữ chủ đạo của toàn cầu kể từ Thế chiến thứ 2, khi được hầu hết các ngân hàng trung ương trên khắp thế giới sử dụng cho các giao dịch thương mại và tài chính quốc tế.

Theo người phụ trách ngoại hối của tổ chức tại công ty dịch vụ tài chính StoneX, nguyên nhân khiến đồng USD tăng giá là đồng tiền này vẫn được xem là đồng tiền an toàn, thường tăng giá trong những thời điểm thị trường trong trạng thái lo ngại.

Phó Giáo sư Dave Schabes tại Trường Chính sách công Harris, thuộc Đại học Chicago, nói thêm rằng xung đột tại Ukraine cũng là một yếu tố cần nhắc tới. Ông cho rằng Mỹ luôn được xem là địa điểm an toàn trong những thời điểm bất ổn về chính trị hay xung đột quân sự. Khi xung đột nổ ra, các nhà đầu tư chuyển tiền đến những nơi an toàn cho đến khi xung đột được giải quyết.

Trong khi đó, xung đột Nga-Ukraine đe dọa làm chậm tốc độ tăng trưởng kinh tế trên khắp châu Âu và gây ra khủng hoảng năng lượng trong năm 2023 và có thể là năm 2024.

Lãi suất tiếp tục tăng

Sức mạnh của đồng USD, được đo bằng chỉ số USD, liên quan đến các đồng tiền khác. Điều này có nghĩa các chính sách kinh tế của các nước khác cũng ảnh hưởng đến giá trị của đồng USD.

Ông Schabes nói, trong khi tất cả các nước nói trên đã tăng lãi suất, Mỹ đã tăng lãi suất lên cao hơn nhiều. Mỹ có thể tăng lãi suất mạnh như vậy do nền kinh tế nước này vẫn tương đối vững, trong khi Khu vực sử dụng đồng euro chứng kiến nền kinh tế một số nước yếu hơn, do giá khí đốt tự nhiên và dầu mỏ tăng mạnh cũng như tác động thông qua chuỗi cung ứng.

Theo Giám đốc phụ trách kinh tế vĩ mô tại Trung tâm Tăng trưởng Bình đẳng Washington, Michael Madowitz, lạm phát tại Mỹ tăng chậm hơn cũng khiến dòng tiền đầu tư từ các nước khác tìm đến Mỹ.

Đồng USD có còn tăng giá trong năm 2023?

Một số yếu tố đang thay đổi có thể ảnh hưởng đến giá trị của đồng USD trong năm tới. Đó là không rõ liệu Fed có tiếp tục điều chỉnh lãi suất hay không. Việc Fed tiếp tục tăng lãi suất có thể khiến kinh tế toàn cầu rơi vào suy thoái và tác động đến các nước đang phát triển vốn đã chịu ảnh hưởng do giá hàng hóa của Mỹ tăng. 

Tuy nhiên, lãi suất có thể tiếp tục tăng. Ông Schabes cho rằng, cho đến khi lạm phát giảm đáng kể và kinh tế Mỹ không rơi vào suy thoái, Fed sẽ tiếp tục tăng lãi suất trong phần lớn thời gian của năm 2023.

Trong khi đó, nhiều nước đã bắt đầu tăng lãi suất và có thể sẽ tiếp tục, điều có thể cân bằng vị thế của đồng USD.

Ông Madowitz cho rằng, khi lãi suất sẽ tăng trên toàn cầu, lãi suất tại Mỹ tăng là một phần trong câu chuyện đồng USD lên giá, nhưng mức tăng thấp hơn nhiều so với kỳ vọng.

Xung đột tại Ukraine tiếp diễn cũng là yếu tố tác động đến giá trị của đồng USD trong 2023. Cả ông Donovan và ông Schabes đều nhận định đồng bạc xanh sẽ vẫn mạnh so với các đồng tiền ở châu Âu nếu xung đột tiếp diễn.

Tác động của đồng USD mạnh tới người tiêu dùng

Khi đồng USD lên giá, giá cổ phiếu giao dịch tại Mỹ được tính theo đồng tiền này có thể giảm, có nghĩa khoản tiết kiệm hưu trí của nhiều nhà đầu tư sẽ giảm. Một nghiên cứu của Northwestern Mutual cho thấy số dư tiền tiết kiệm hưu trí giảm 11% kể từ năm 2021.

Giá trị đồng USD tăng có nghĩa giá một số hàng hóa nhập khẩu sẽ rẻ hơn với hàng hóa sản xuất trong nước. Theo Cục Thống kê Lao động Mỹ, giá hàng hóa nhập khẩu giảm 1,1% trong tháng Chín, khi đồng USD đạt đỉnh, và tăng thêm 0,2% trong tháng 10/2022.

Du lịch nước ngoài có thể cũng có chi phí thấp hơn khi đồng USD tăng giá, đặc biệt là ở những khu vực mà đồng tiền này tăng giá so với đồng nội tệ. Tính đến cuối năm 2022, những nước có thể kể đến là Nhật Bản, Vương quốc Anh, Thụy Điển, Thụy Sỹ và Canada.

Các thị trườngchứng khoán châu Á được cho là sẽ phục hồi sau hai năm ảm đạm khi Trung Quốc mở cửa nền kinh tế vàđồng USD xuống giá, tạo động lực để thị trường đi lên trong năm 2023.

Theo 11 con số dự báo mà các nhà chiến lược tham gia khảo sát của hãng tin Bloomberg (Mỹ), đến cuối năm tới, chứng khoán khu vực có thể tăng trung bình 9%.

Hầu hết các yếu tố tiêu cực, từ việc đồng USD lên giá, các biện pháp phong tỏa nhằm kiểm soát dịch của Trung Quốc và tình trạng thiếu chip, đang được khắc phục, mang đến triển vọng lạc quan hơn về lợi nhuận.

Người phụ trách chiến lược chứng khoán châu Á tại Societe Generale SA, Frank Benzimra, nhận định lợi nhuận doanh nghiệp sẽ phục hồi từ quý 2/2023.

Chỉ số MSCI của chứng khoán châu Á-Thái Bình Dương (trừ Nhật Bản) giảm 19% kể từ đầu năm nay, sau khi giảm 4,9% trong năm ngoái, nới rộng khoảng cách với các thị trường khác trên toàn cầu.

Các nhà đầu tư nước ngoài đã rút hơn 50 tỷ USD ra khỏi các thị trường mới nổi ngoài Trung Quốc trong năm nay.

Mặc dù những người tham gia khảo sát không nhận định các thị trường chứng khoán châu Á sẽ giảm trong năm tới, giữa các dự báo có sự cách biệt lớn, từ dự báo các thị trường ổn định đến dự báo các thị trường tăng 15%, cho thấy sự thận trọng trước nguy cơ suy thoái của kinh tế toàn cầu và quá trình mở cửa của kinh tế Trung Quốc.

Triển vọng lãi suất cao hơn phủ bóng lên chứng khoán châu Á

Theo các nhà chiến lược tham giam khảo sát, các chỉ số chứng khoán châu Á có thể vượt chỉ số tổng hợp S&P 500 của Mỹ, nhưng sẽ không đạt mức đỉnh của năm 2021, cho dù dự báo lạc quan nhất là đúng.

Một khảo sát đối với các nhà quản lý quỹ tại châu Á do ngân hàng Bank of America (Mỹ) thực hiện trong tháng này cũng cho thấy khoảng 90% những người được hỏi dự báo về sự khởi sắc của các thị trường trong khu vực, trừ Nhật Bản.

Việc Trung Quốc nhanh chóng dỡ bỏ các hạn chế nhằm kiểm soát dịch được cho là sẽ thúc đẩy nền kinh tế đang giảm tốc của nước này, và của các đối tác thương mại trong khu vực, với mức tăng trưởng đạt gần 5% trong năm 2023.

Một động lực khác đến từ việc đồng bạc xanh xuống giá, với chỉ số USD của Bloomberg từng bước giảm từ mức kỷ lục hồi tháng Chín.

Tuy nhiên, thách thức lớn nhất là về quá trình và mức độ mở cửa của kinh tế Trung Quốc.

Trong khi đó, các nhà đầu tư đang theo dõi các động thái chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và những gián đoạn chuỗi cung ứng lương thực do xung đột tại Ukraine./.