Sở GTVT TP HCM vừa có văn bản gửi  Sở Kế hoạch và Đầu tư TP HCM về bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách đặc thù trong dự thảo Nghị quyết thay thế Nghị quyết 54/2017 của Quốc hội, trong đó có đề cập về các dự án BOT trên địa bàn thành phố.

Theo đó, sở này đề xuất sáu dự án thuộc các công trình cải tạo, nâng cấp, mở rộng đường bộ (gồm đường, cầu đường bộ, hầm đường bộ) hiện hữu được áp dụng loại hợp đồng BOT. Theo đề xuất của Sở GTVT, tổng mức đầu tư cho 6 dự án BOT là gần 100.000 tỷ đồng. Sở GTVT TP cho biết theo quy định tại khoản 4 Điều 45 Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP): “Đối với dự án quy định tại điểm b khoản 9 Điều 3 của luật này, không áp dụng loại hợp đồng thông qua cơ chế thu phí trực tiếp từ người sử dụng…

Như vậy, việc áp dụng hình thức BOT chỉ áp dụng tuyến đường mới, không áp dụng cho tuyến đường cải tạo, nâng cấp sửa chữa, mở rộng công trình hiện hữu”. Tuy nhiên, theo Sở GTVT, hệ thống đường bộ của TP HCM, trong đó các tuyến đường trục chính đô thị, cửa ngõ, kết nối với các tỉnh lân cận và các tuyến quốc lộ qua TP dù đã được đầu tư và đang khai thác nhưng quy mô hiện hữu chưa đáp ứng nhu cầu lưu thông, chưa được mở rộng theo lộ giới quy hoạch. Đồng thời, ngân sách cũng chưa đáp ứng nhu cầu đầu tư phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng nói chung và kết cấu hạ tầng giao thông nói riêng. Sở GTVT TP cho biết theo quy định tại khoản 4 Điều 45 Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP): “Đối với dự án quy định tại điểm b khoản 9 Điều 3 của luật này, không áp dụng loại hợp đồng thông qua cơ chế thu phí trực tiếp từ người sử dụng…

Như vậy, việc áp dụng hình thức BOT chỉ áp dụng tuyến đường mới, không áp dụng cho tuyến đường cải tạo, nâng cấp sửa chữa, mở rộng công trình hiện hữu”. Tuy nhiên, theo Sở GTVT, hệ thống đường bộ của TP HCM, trong đó các tuyến đường trục chính đô thị, cửa ngõ, kết nối với các tỉnh lân cận và các tuyến quốc lộ qua TP dù đã được đầu tư và đang khai thác nhưng quy mô hiện hữu chưa đáp ứng nhu cầu lưu thông, chưa được mở rộng theo lộ giới quy hoạch. Đồng thời, ngân sách cũng chưa đáp ứng nhu cầu đầu tư phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng nói chung và kết cấu hạ tầng giao thông nói riêng cụ thể:

Thứ nhất, Quốc lộ 1 đoạn An Lạc – ranh Long An: Chiều dài 9,6 km, hiện trạng mặt cắt ngang (MCN) đường 19 m (bốn làn ô tô, hai làn xe máy). Dự kiến đầu tư quy mô MCN 52 m (mở rộng từ bốn lên tám làn xe). Sơ bộ tổng mức đầu tư dự án: 12.876 tỷ đồng.

Thứ hai: Cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 22, hiện trạng MCN đường 37-39 m. Quy mô đầu tư cải tạo, nâng cấp với chiều dài 9,1 km, rộng 39,5 m, xây dựng hai cầu vượt trên Quốc lộ 22. Sơ bộ tổng mức đầu tư dự án: 1.200 tỷ đồng.

Thứ ba: Quốc lộ 13 đoạn nội thành – ranh Bình Dương, chiều dài 5,8 km. Hiện trạng MCN đường 19 m (bốn làn ô tô, hai làn xe máy). Lộ giới theo quy hoạch 40-60 m; đầu tư quy mô MCN theo quy hoạch. Sơ bộ tổng mức đầu tư dự án: 12.192 tỷ đồng.

Thứ tư: Xây dựng hoàn chỉnh và kéo dài trục Đông – Tây về phía nam nối ra đường vành đai 3, chiều dài 9,7 km. Lộ giới theo quy hoạch 60 m, quy mô đầu tư MCN theo quy hoạch. Sơ bộ tổng mức đầu tư dự án: 13.837 tỷ đồng.

Thứ năm: Trục đường Bắc – Nam (đường Âu Cơ – Khu công nghiệp Hiệp Phước) chiều dài 26,8 km, hiện trạng MCN đường 18-24 m. Lộ giới theo quy hoạch 40-60 m; đầu tư quy mô MCN theo quy hoạch 40-60 m. Sơ bộ tổng mức đầu tư dự án: 54.204 tỷ đồng.

Thứ sáu: Đường động lực (đường song song Quốc lộ 50), chiều dài 5,8 km. Lộ giới theo quy hoạch 40 m; quy mô đầu tư MCN theo quy hoạch 40 m. Sơ bộ tổng mức đầu tư dự án: 3.816 tỷ đồng.

Sở GTVT cho rằng việc xem xét làm sáu dự án BOT nói trên không làm thay đổi thủ tục hành chính theo quy định do chỉ mở rộng đối tượng áp dụng hình thức hợp đồng BOT theo quy định của Luật PPP. Phạm vi áp dụng nội dung cơ chế, chính sách chỉ xác định trên địa bàn TP.HCM. Trường hợp cơ chế thí điểm được áp dụng hiệu quả trên địa bàn TP HCM sẽ là mô hình được nhân rộng và sẽ là cơ sở cập nhật, điều chỉnh đối tượng áp dụng của Luật Đầu tư theo phương thức PPP. 

Bộ GTVT vừa ban hành Thông báo số 352/TB – BGTVT thông báo kết luận của Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể tại cuộc họp trực tuyến hôm 25/8 về đề xuất đầu tư giai đoạn 2 tuyến đường cao tốc TP HCM – Trung Lương – Mỹ Thuận. Bộ trưởng bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết, cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận giai đoạn 1 đã được triển khai theo theo hình thức BOT. Đối với dự án này, việc mở rộng không còn con đường nào khác là triển khai đầu tư theo hình thức BOT. 

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ trong việc phân cấp cho địa phương làm cơ quan Nhà nước có thẩm quyền tiếp tục thực hiện dự án mở rộng các đoạn tuyến, dự án mở rộng cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận đã được giao cho tỉnh Tiền Giang nghiên cứu. “Để dự án sớm được triển khai, các cơ quan, đơn vị của Bộ GTVT cần chủ động phối hợp, tham mưu làm việc với địa phương và doanh nghiệp có nguyện vọng tham gia để đẩy nhanh công tác chuẩn bị đầu tư”, ông Thắng đề nghị. Đối với tuyến cao tốc TP HCM – Trung Lương trước đây đầu tư công, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhận định, nếu thực hiện mở rộng theo hình thức BOT sẽ gặp nhiều khó khăn về cơ sở pháp lý. “Thuận lợi nhất trong triển khai mở rộng dự án này là không phải GPMB. Với vai trò là cơ quan quản lý chuyên ngành, các đơn vị chuyên môn thuộc Bộ cần nghiên cứu, tham mưu, báo cáo Thủ tướng Chính phủ thực hiện dự án theo phương án đầu tư công. Sau đó, có thể tiếp tục nghiên cứu cơ chế nhượng quyền thu phí”, Bộ trưởng nói.

Theo Bộ trưởng Bộ GTVT, tuyến cao tốc TP HCM – Trung Lương được đầu tư đưa vào khai thác giai đoạn 1 cách đây đã hơn 10 năm, có chiều dài 61,9km, gồm 39,75km đường cao tốc (qua TP HCM 1,15km; Long An 28,5km; Tiền Giang 10,1km) và các tuyến đường nối dài 22,1km với quy mô 8 làn xe cơ giới và 2 làn dừng xe khẩn cấp. Quy mô đầu tư giai đoạn 1 là 4 làn xe cơ giới và 2 làn dừng khẩn cấp, tổng mức đầu tư 9.844 tỷ đồng được thực hiện bằng vốn ngân sách Nhà nước.

Đến nay tuyến cao tốc này đã quá tải với lưu lượng xe tăng mạnh (hơn 50.000 lượt xe/ngày đêm). Sau khi dừng thu phí (năm 2019), tuyến cao tốc cũng đang dần xuống cấp, năng lực thông hành không còn đảm bảo do nhu cầu vận tải lớn, tốc độ lưu thông hạn chế (60-70Km/h), trong thời điểm hiện nay, lưu lượng phương tiện lưu thông trên tuyến là rất lớn, không đáp ứng được sự gia tăng của phương tiện và nhu cầu đi lại của người dân, thường xuyên ùn tắc giao thông, đặc biệt là các dịp Lễ, Tết, cuối tuần, không bảo đảm cho nhu cầu vận tải, lưu thông hàng hóa, hành khách và kết nối, phục vụ phát triển kinh tế – xã hội trong khu vực.

Nhằm đảm bảo ATGT khi lưu lượng xe đoạn cao tốc TP HCM – Trung Lương ngày tăng cao, sự kết nối liên vùng ĐBSCL với TP HCM, nâng cao hiệu quả của tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông, đáp ứng nhu cầu phát triển KT-XH, UBND tỉnh Long An kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận đầu tư dự án cao tốc TP HCM – Trung Lương giai đoạn qua địa bàn tỉnh Long An với quy mô hoàn chỉnh theo quy hoạch 8 làn xe và 2 làn dừng khẩn cấp. “Về quỹ đất, trước đây, theo chủ trương của Chính phủ, Bộ GTVT, tỉnh Long An đã phối hợp, thực hiện GPMB theo quy hoạch 8 làn xe và 2 làn dừng khẩn cấp hoàn chỉnh. Việc rào chắn bảo vệ và công tác quản lý quỹ đất đã được quan tâm, thực hiện tốt, sẵn sàng về mặt bằng để thi công dự án theo quy hoạch được duyệt”, UBND tỉnh Long An khẳng định.

Liên quan đến nguồn vốn thực hiện dự án, UBND tỉnh Long An kiến nghị chủ trương thực hiện dự án cao tốc TP HCM – Trung Lương giai đoạn 2 bằng nguồn vốn Ngân sách nhà nước hoặc các nguồn vốn hợp pháp khác, để hoàn thành trước năm 2025. 

Cục Đường bộ Việt Nam cho biết, dự án đầu tư xây dựng mở rộng Quốc lộ 51 đoạn từ Km0+900 đến Km73+600, đi qua địa phận tỉnh Đồng Nai và tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu theo hình thức Hợp đồng BOT được Bộ Giao thông Vận tải giao Cục Đường bộ Việt Nam ký với Công ty cổ phần phát triển đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu (BVEC) ngày 12/11/2009.

Trong quá trình thực hiện dự án, một số nội dung dự kiến quy định tại hợp đồng dự án thay đổi như chi phí đầu tư quyết toán, lãi suất tiền vay, mức thu, số thu, lưu lượng phân lưu. Kiểm toán Nhà nước kiến nghị về phí bảo toàn vốn của dự án.

Do đó các bên phải đàm phán các nội dung vướng mắc phát sinh và điều chỉnh thời gian thu phí tạo lợi nhuận theo quy định tại hợp đồng dự án. Bộ Giao thông Vận tải và Cục Đường bộ Việt Nam đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện rà soát hợp đồng dự án, đàm phán 18 phiên họp với BVEC, nhà đầu tư, các ngân hàng tài trợ vốn để giải quyết các vướng mắc và đàm phán điều chỉnh thời gian thu phí tạo lợi nhuận.

Đến nay, các bên vẫn chưa thống nhất phương án giải quyết một số nội dung như: Lãi bảo toàn vốn chủ sở hữu (8,7%/năm) trong thời gian xây dựng và khai thác; tính lãi như vốn vay trong giai đoạn xây dựng đối với doanh thu thu phí giai đoạn 2009 – 2015 (375 tỷ đồng); phương án tính lãi vay đối với các khoản giảm trừ trong giai đoạn khai thác và thời gian thu phí tạo lợi nhuận.

Trong quá trình đàm phán, Cục Đường bộ Việt Nam đã báo cáo Bộ Giao thông Vận tải nội dung đàm phán và kết quả đàm phán. Bộ Giao thông Vận tải đã giao Cục Đường bộ Việt Nam quyết định việc tạm dừng, dừng thu phí dự án theo thẩm quyền.

Để có cơ sở tính toán, xác định ngày dừng thu chính xác của dự án, Cục Đường bộ Việt Nam tạm dừng thu phí tại các trạm thu phí thuộc dự án Đầu tư xây dựng mở rộng Quốc lộ 51 đoạn Km0+900 – Km73+600 theo hình thức hợp đồng BOT vào thời điểm 7 giờ ngày 13/1/2023.

Cục Đường bộ Việt Nam yêu cầu BVEC và nhà đầu tư thông báo công khai việc tạm dừng thu phí trên các phương tiện thông tin đại chúng và tại các trạm thu phí. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thu phí, không để xảy ra hiện tượng tiêu cực trong quá trình chuẩn bị dừng thu tại trạm thu phí. Báo cáo số thu theo ngày gửi về Cục Đường bộ Việt Nam. Đồng thời, sắp xếp lao động và giải quyết chế độ cho người lao động khi tạm dừng thu phí theo đúng quy định.

Cục Đường bộ Việt Nam cũng yêu cầu BVEC và nhà đầu tư phối hợp với các cơ quan, đơn vị hoàn thành công tác rà soát xác nhận chỉ tiêu tài chính của dự án. Bên cạnh đó, báo cáo Cục Đường bộ Việt Nam kết quả thực hiện việc tạm dừng thu phí trước ngày 20/1/2023. Đồng thời, khẩn trương làm việc với Bộ Giao thông Vận tải và Cục Đường bộ Việt Nam để giải quyết dứt điểm các nội dung tồn tại của dự án.

Dự án BOT mở rộng Quốc lộ 51 dài 73km do Công ty cổ phần Phát triển đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu (BVEC) làm chủ đầu tư. Dự án có quy mô 8 làn xe với tổng mức đầu tư gần 3.800 tỷ đồng. Dự án đã hoàn thành xây dựng đưa vào khai thác sử dụng từ tháng 4/2013. 

Theo phụ lục hợp đồng ký vào năm 2017 giữa Tổng cục Đường bộ VN (nay là Cục Đường bộ Việt Nam) và nhà đầu tư, thời gian thu phí dự án dự kiến kết thúc vào tháng 1/2030. Tuy nhiên do lưu lượng thực tế xe qua trạm cao hơn so với phương án tính toán trước đây nên thời gian thu phí hoàn vốn sẽ kết thúc sớm hơn.

HĐND tỉnh Lạng Sơn vừa ban hành Nghị quyết về chủ trương đầu tư dự án tuyến cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị – Chi Lăng theo hình thức BOT. Theo đó, tuyến cao tốc sẽ được đầu tư với tổng chiều dài khoảng 60 km đi qua địa bàn các huyện: Chi Lăng, Cao Lộc, Văn Lãng và TP Lạng Sơn.

Trong đó, tuyến cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị – Chi Lăng có chiều dài khoảng 43km. Điểm đầu tại Km1+800 thuộc địa phận thị trấn Đồng Đăng, huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn. Điểm cuối tại Km44+749,67 (kết nối với điểm đầu tuyến cao tốc Bắc Giang – Lạng Sơn) thuộc xã Mai Sao, huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn. Tuyến kết nối cửa khẩu Tân Thanh và cửa khẩu Cốc Nam có chiều dài khoảng 17km, gồm 2 đoạn. Đoạn tuyến số 1 có chiều dài khoảng 15 km. Điểm đầu Km0+00 tại nút giao IC02 (Km7+700) – Cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị – Chi Lăng.

Điểm cuối tại Km14+356 tại nút giao giữa QL4A và đường đi vào khu cửa khẩu Tân Thanh. Đoạn tuyến số 2 có chiều dài khoảng 2 km. Điểm đầu Km0+00 tại nút giao với tuyến nối cửa khẩu Hữu Nghị với cửa khẩu Tân Thanh – Cốc Nam (Km7+480). Điểm cuối tại Km1+876 tại nút giao giữa QL.4A và đường đi vào cửa khẩu Cốc Nam.

Về quy mô đầu tư, giai đoạn phân kỳ, tuyến cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị – Chi Lăng được đầu tư xây dựng quy mô 4 làn xe, bề rộng nền đường 17m. Tuyến kết nối cửa khẩu Tân Thanh và cửa khẩu Cốc Nam được đầu tư quy mô 2 làn xe, bề rộng nền đường 14,5m.

Giai đoạn hoàn chỉnh, tuyến cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị – Chi Lăng được hoàn thiện quy mô mặt cắt ngang tuyến 6 làn xe cơ giới, bề rộng nền đường 32,25m. Tuyến kết nối cửa khẩu Tân Thanh và cửa khẩu Cốc Nam được hoàn thiện với quy mô 4 làn xe cơ giới, bề rộng nền đường 22m.

Theo đó, cao tốc Hữu Nghị – Chi Lăng sẽ được đầu tư theo hình thức đối tác công – tư, hợp đồng BOT. Sơ bộ tổng mức đầu tư (giai đoạn phân kỳ) khoảng 10.620 tỷ đồng.

Trong đó, vốn nhà nước khoảng 5.000 tỷ đồng (chiếm 47,08% tổng mức đầu tư), gồm: vốn ngân sách trung ương 2.500 tỷ đồng; vốn ngân sách tỉnh 2.500 tỷ đồng. Vốn do nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án PPP chịu trách nhiệm thu xếp khoảng 5.620 tỷ đồng (chiếm 52,92% tổng mức đầu tư), gồm: vốn chủ sở hữu khoảng 1.124 tỷ đồng; vốn vay và các nguồn vốn huy động hợp pháp khác khoảng 4.496 tỷ đồng. Giá trị phần vốn nhà nước trong Dự án sẽ được bố trí chi trả cho công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khoảng 1.502 tỷ đồng; hỗ trợ xây dựng công trình tạm và xây dựng công trình, hệ thống cơ sở hạ tầng khoảng 3.498 tỷ đồng.

Theo lộ trình đặt ra, giai đoạn phân kỳ của dự án sẽ được thực hiện từ năm 2022, hoàn thành trong năm 2025 và đưa vào khai thác năm 2026. Giai đoạn hoàn chỉnh được thực hiện đầu tư phù hợp với nhu cầu giao thông, dự kiến sau năm 2025. Trong điều kiện cho phép về thu xếp vốn, sẽ đẩy nhanh tiến độ dự án.

Mục tiêu dự án được đầu tư xây dựng nhằm hoàn thiện kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại; kết nối với đường cao tốc Đồng Đăng – Trà Lĩnh đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư; đáp ứng nhu cầu vận tải cho tỉnh Lạng Sơn nói riêng và vùng Đông Bắc và cả nước nói chung; từng bước hoàn thiện quy hoạch mạng lưới giao thông đường bộ cao tốc của Việt Nam thời kỳ 2021-2030, đẩy mạnh việc thu hút đầu tư các doanh nghiệp trong và ngoài nước, góp phần tạo công ăn việc làm cho người lao động, thúc đẩy quá trình phát triển KT-XH của tỉnh Lạng Sơn…