Các điểm nóng du lịch của châu Á đã chuẩn bị từ trước cho sự trở lại của khách du lịch Trung Quốc trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán năm nay. Một loạt quốc gia, từ Thái Lan đến Nhật Bản, có sự phụ thuộc lớn vào Trung Quốc như nguồn du khách nước ngoài lớn nhất của họ. Trước khi đại dịch COVID-19 bùng phát, nhóm khách này đã chi trung bình 255 tỷ USD mỗi năm cho hoạt động du lịch trên toàn cầu.

Vào tháng 12/2022, Chính phủ Trung Quốc đã bất ngờ dỡ bỏ một số hạn chế dịch nghiêm ngặt nhất trên thế giới – vốn cũng gây thiệt hại nặng nề cho nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Nhiều du khách Trung Quốc bày tỏ niềm vui khi lại được du lịch nước ngoài sau ba năm gián đoạn vì dịch bệnh. Một số chia sẻ việc xin visa tại Thái Lan đang rất thuận lợi, đồng thời đánh giá ngành du lịch nước này đã phát triển hơn, có nhiều hoạt động vui chơi, ẩm thực hấp dẫn và người Thái rất hiếu khách.

Tip -Top Destination – một nhà điều hành dịch vụ tàu cao tốc từ đảo nghỉ dưỡng Phuket đến các đảo lân cận hàng ngày cho biết, họ rất vui vì Chính phủ Trung Quốc cuối cùng cũng cho phép người dân đi du lịch nước ngoài. Hiện tại, Tip -Top Destination đã nhận được một số đặt lịch trước cho đến tháng Ba.

Việc Trung Quốc mở cửa biên giới làm tăng hy vọng cho sự trở lại của du khách nước này, những người chiếm gần 1/3 trong số 40 triệu lượt khách du lịch nước ngoài đến Thái Lan vào năm 2019, trước khi đại dịch bùng phát. Sự trở lại này rất được các doanh nghiệp rất hoan nghênh, bất chấp một số cảnh giác về sự gia tăng đột biến số ca nhiễm COVID-19 ở Trung Quốc sau khi Bắc Kinh nới lỏng chính sách Zero COVID.

Chính phủ Thái Lan dự kiến sẽ đón ít nhất 5 triệu lượt khách du lịch Trung Quốc trong năm nay, với khoảng 300.000 lượt khách riêng trong quý đầu tiên. 

Trước đại dịch, du khách Trung Quốc đến châu Âu là nguồn doanh thu chính của các thương hiệu xa xỉ. Joelle de Montgolfier, người đứng đầu bộ phận hàng xa xỉ tại công ty tư vấn quản lý Bain and Company, cho biết người Trung Quốc chiếm 1/3 doanh thu hàng xa xỉ trên thế giới và 2/3 các khoản chi đó được thực hiện bên ngoài Trung Quốc.

Sự trở lại của các du khách Trung Quốc đã khiến ngân hàng RBC điều chỉnh lại dự báo tăng trưởng của ngành xa xỉ phẩm trong năm 2023 từ 7% lên 11%. Ngân hàng RBC nhận định rằng Trung Quốc mở cửa trở lại là một trong những yếu tố quan trọng đối với ngành hàng xa xỉ trong năm nay.

Sau khi ghi nhận sự sụt giảm vào năm 2020, lĩnh vực hàng xa xỉ đã có sự phục hồi mạnh mẽ và có doanh thu vượt mức trước đại dịch vào năm 2021. Chuyên gia de Montgolfier cho biết, người Trung Quốc vẫn mua đồ hiệu nhưng chỉ ở thị trường Trung Quốc, trong năm 2022, thị trường này trở nên khó khăn hơn do các đợt phong tỏa bất ngờ trong nước.

Tuy nhiên, theo dự báo tháng 11/2022 của Bain and Company, doanh thu của lĩnh vực xa xỉ phẩm dự kiến sẽ tăng 22% lên 353 tỷ euro (384 tỷ USD). Sự tăng trưởng đó có được là nhờ làn sóng khách du lịch Mỹ đến châu Âu sau khi tình hình dịch bệnh được kiểm soát và đồng USD tăng giá, bên cạnh nhu cầu mua sắm hàng hiệu của du khách Hàn Quốc và Đông Nam Á. Bên cạnh đó, Erwan Rambourg, một nhà quan sát trong ngành công nghiệp xa xỉ phẩm, lưu ý rằng người châu Âu cũng đang quan tâm đến hàng xa xỉ nhiều hơn dự kiến.

Theo Arnaud Cadart, người quản lý danh mục đầu tư tại công ty quản lý tài sản Flornoy, với việc dỡ bỏ các hạn chế đi lại ở Trung Quốc, trong quý II/2023 châu Âu có thể đón một số lượng lớn du khách Trung Quốc. Đây sẽ là nguồn khách quan trọng nếu tăng trưởng doanh thu từ du khách Mỹ chậm lại.

Các thương hiệu xa xỉ châu Âu sẽ cần có sự chuẩn bị để đón tiếp khách hàng Trung Quốc, những người thường đi du lịch theo nhóm, cùng lúc phục vụ một lượng lớn khách du lịch Mỹ. Bà de Montgolfier lưu ý, đã có tình trạng hàng người xếp hàng dài trước các cửa hàng ngay cả khi các khách hàng Trung Quốc chưa trở lại châu Âu. Các thương hiệu cần tuyển thêm nhân viên, nếu không, họ có nguy cơ làm giảm trải nghiệm của khách hàng khi đến mua sắm tại các cửa hàng sang trọng.

Ngoài ra, còn có một mối lo ngại khác, đó là khối lượng hàng hóa mà khách hàng Trung Quốc muốn mua là không rõ ràng. Lĩnh vực hàng xa xỉ thường duy trì lượng hàng có sẵn thấp và không giảm giá để đảm bảo tính độc quyền và vị thế của thương hiệu. 

Sự hào phóng đó đã thu hẹp nhanh chóng trong ba năm qua, khi Trung Quốc gần như đóng cửa biên giới hoàn toàn nhằm ngăn chặn sự lây lan của đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, khi Trung Quốc mở cửa trở lại từ ngày 8/1, hàng triệu du khách đã sẵn sàng quay trở lại các điểm du lịch nổi tiếng thế giới, làm dấy lên hy vọng về sự phục hồi của ngành khách sạn toàn cầu.

Theo các nhà phân tích, mặc dù ngành du lịch quốc tế có thể không ngay lập tức sôi động trở lại như mức trước đại dịch, nhưng các công ty, ngành công nghiệp và quốc gia phụ thuộc vào khách du lịch Trung Quốc sẽ tăng trưởng mạnh vào năm 2023.

Theo Steve Saxon, một đối tác tại chi nhánh Thâm Quyến của công ty tư vấn quản trị toàn cầu McKinsey, Trung Quốc đón trung bình khoảng 12 triệu hành khách đi máy bay mỗi tháng vào năm 2019, nhưng những con số đó đã giảm 95% trong những năm COVID-19. Ông dự đoán rằng con số này sẽ phục hồi lên khoảng 6 triệu hành khách mỗi tháng vào mùa Hè năm nay, được thúc đẩy bởi niềm đam mê du lịch bị dồn nén của những người Trung Quốc trẻ tuổi, giàu có.

Emmy Lu, 30 tuổi, làm việc cho một công ty quảng cáo ở Bắc Kinh, nói: “Tôi rất vui về việc Trung Quốc mở cửa trở lại. Vì đại dịch, tôi chỉ có thể đi du lịch trong nước suốt những năm qua. Điều đó thật không dễ chịu”.

Như Trung Quốc đã thông báo vào tháng trước, nước này sẽ không yêu cầu khách du lịch trong nước phải cách ly bắt đầu từ ngày 8/1, bao gồm cả những cư dân trở về từ nước ngoài. Điều này khiến lượt tìm kiếm các chuyến bay quốc tế và chỗ ở ngay lập tức đạt mức cao nhất trong ba năm trên trang web du lịch Trung Quốc Trip.com.

Theo dữ liệu từ trang web này, lượng đặt chỗ của khách Trung Quốc cho các chuyến du lịch nước ngoài trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán sắp tới (kéo dài từ ngày 21-27/1/2023) đã tăng 540% so với một năm trước đó., với chi tiêu trung bình cho mỗi lần đặt phòng đã tăng 32%.

Các điểm đến hàng đầu là ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương, bao gồm Australia (Ô-xtrây-li-a), Thái Lan, Nhật Bản và Khu hành chính đặc biệt Hong Kong (Trung Quốc). Mỹ và Vương quốc Anh cũng nằm trong top 10.

Alex Loo, chiến lược gia vĩ mô của TD Securities, cho biết: “Sự tích tụ nhanh chóng của các khoản tiền gửi (ngân hàng) trong năm qua cho thấy các hộ gia đình ở Trung Quốc đã tích lũy được một lượng tiền mặt đáng kể”, bởi việc phong tỏa thường xuyên có thể dẫn đến hạn chế chi tiêu của hộ gia đình.

Ông Loo nói, có thể xu hướng “chi tiêu trả thù” của người tiêu dùng Trung Quốc, phản ánh những gì đã diễn ra ở nhiều thị trường phát triển khi họ mở cửa trở lại vào đầu năm ngoái, cũng góp phần thúc đẩy các nền kinh tế trên toàn cầu.

Ai được hưởng lợi?

Đó là tin tốt cho nhiều nền kinh tế đã bị đại dịch “vùi dập”. Các nhà phân tích của Goldman Sachs cho biết: “Chúng tôi ước tính rằng Hong Kong, Thái Lan, Việt Nam và Singapore (Xin-ga-po) sẽ được hưởng lợi nhiều nhất nếu hoạt động du lịch của Trung Quốc quay trở lại mức của năm 2019”.

Hong Kong – khu hành chính đặc biệt được ghé thăm nhiều nhất thế giới với chỉ dưới 56 triệu lượt khách vào năm 2019, hầu hết đến từ Trung Quốc đại lục, có thể ghi nhận mức tăng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) 7,6% khi doanh thu từ xuất khẩu và du lịch tăng lên. Trong khi đó, GDP của Thái Lan có thể tăng 2,9%, còn GDP của Singapore sẽ tăng 1,2%.

Theo nghiên cứu của Capital Economics, ở những nước khác trên thế giới như Campuchia, Malaysia (Ma-lai-xi-a), vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc), Myanmar (Mi-an-ma), Sri Lanka (Xri-lan-ca), Hàn Quốc và Philippines (Phi-líp-pin) cũng có thể được hưởng lợi từ sự trở lại của khách du lịch Trung Quốc.

Hong Kong đã chịu tác động đặc biệt sâu sắc từ việc đóng cửa biên giới với Trung Quốc đại lục. Các ngành công nghiệp trụ cột của Hong Kong là du lịch và bất động sản đã bị ảnh hưởng nặng nề, khiến GDP ước giảm 3,2% trong cả năm 2022.

Một số quốc gia Đông Nam Á, bao gồm Thái Lan, Indonesia, Singapore và Philippines, vốn phụ thuộc vào du lịch, đã duy trì các quy định nhập cảnh tương đối thoải mái đối với du khách Trung Quốc, bất chấp đợt bùng phát COVID-19 kỷ lục đã quét Trung Quốc trong những tuần gần đây. Bộ trưởng Y tế Thái Lan, Anutin Charnvirakul cho biết: “Đây là một trong những cơ hội mà chúng ta có thể đẩy nhanh quá trình phục hồi kinh tế”.

Trong khi đó, New Zealand (Niu Di-lân) cũng đã miễn các yêu cầu xét nghiệm đối với du khách Trung Quốc, vốn là nguồn thu nhập lớn thứ hai của ngành du lịch nước này trước đại dịch.

Tâm lý thận trọng

Tuy nhiên, các chính phủ khác thì thận trọng hơn. Cho đến nay, gần một chục quốc gia, bao gồm Mỹ, Đức, Pháp, Canada (Ca-na-đa), Nhật Bản, Australia và Hàn Quốc, đã bắt buộc du khách Trung Quốc phải xét nghiệm COVID-19 trước khi nhập cảnh.

Liên minh châu Âu (EU) mới đây cũng đã khuyến khích các quốc gia thành viên yêu cầu xét nghiệm COVID-19 đối với du khách từ Trung Quốc.

Ông Steve Saxon, người đứng đầu hoạt động du lịch của McKinsey ở châu Á, cho biết rõ ràng có “xung đột” giữa các cơ quan quản lý du lịch với các quan chức chính trị và y tế ở một số quốc gia.

Các hãng hàng không và sân bay đã bác bỏ các khuyến nghị của EU về các yêu cầu xét nghiệm. Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế, nhóm vận động hành lang toàn cầu của ngành hàng không, cùng với các sân bay do ACI Europe cũng như Airlines for Europe đại diện, đã đưa ra một tuyên bố chung vào thứ Năm, gọi động thái của EU là “đáng tiếc” và “một phản ứng tức thời”.

Hồi phục hoàn toàn?

Theo các nhà phân tích, bên cạnh những hạn chế, sẽ cần thời gian để du lịch quốc tế phục hồi hoàn toàn vì nhiều người Trung Quốc phải gia hạn hộ chiếu và xin lại thị thực.

Emmy Lu, đến từ Bắc Kinh cho biết cô vẫn đang xem xét kế hoạch du lịch của mình, cân nhắc các yêu cầu xét nghiệm khác nhau và giá vé máy bay. Cô nói: “Những hạn chế là bình thường, bởi vì mọi người đều muốn bảo vệ người dân ở đất nước của họ. Tôi sẽ chờ xem liệu một số chính sách có được nới lỏng hay không”.

Saxon cho biết ông kỳ vọng hoạt động du lịch nước ngoài của người dân Trung Quốc sẽ phục hồi hoàn
toàn vào cuối năm nay. Ông nói: “Các quốc gia sẽ chào đón khách du lịch Trung Quốc do khả năng chi tiêu của họ”, đồng thời cho biết thêm nhiều nước có thể nhanh chóng dỡ bỏ các hạn chế khi tình hình dịch COVID-19 tại Trung Quốc được cải thiện. Ông nhấn mạnh: “Sẽ mất thời gian để hoạt động du lịch quốc tế sôi động trở lại, nhưng nó sẽ nhanh chóng lấy lại sức mạnh ngay khi thực sự bắt đầu”./.

Các quốc gia châu Á đang chuẩn bị đón một lượng lớn khách du lịch Trung Quốc khi các hạn chế về COVID-19 ở nước này được dỡ bỏ.

Dù một số nơi vẫn tỏ ra thận trọng, các nhà điều hành tour du lịch ở nhiều nước khác đang chuẩn bị các ưu đãi nhằm thu hút thêm nhiều du khách Trung Quốc.

Tín hiệu vui cho du lịch châu Á

Chính phủ Trung Quốc đã thông báo người dân nước này sẽ không phải cách ly khi trở về từ nước ngoài bắt đầu từ ngày 8/1/2023.

Thông báo đó đã thúc đẩy một đợt đặt phòng tăng vọt từ thị trường du lịch ra nước ngoài lớn nhất thế giới tính theo số liệu năm 2019.

Khoản chi tiêu lên tới 255 tỷ USD một năm của du khách Trung Quốc trên toàn cầu gần như bị đình trệ trong đại dịch. Điều này đã dẫn tới một “lỗ hổng” lớn trên thị trường châu Á, nơi một loạt quốc gia từ Thái Lan đến Nhật Bản đều phụ thuộc vào Trung Quốc như nguồn khách nước ngoài lớn nhất.

Dữ liệu của ứng dụng theo dõi chuyến bay VariFlight cho thấy các chuyến bay quốc tế đến và đi từ Trung Quốc hiện chỉ tương đương 8% so với mức trước đại dịch.

Các hãng hàng không đang tìm cách tăng cường công suất bay, khi các nhà chức trách nới lỏng các giới hạn áp đặt trong mùa dịch đối với hoạt động hàng không.

Nhà phân tích Cheng Weng của công ty tư vấn tài chính Morningstar cho hay các hãng hàng không Trung Quốc có thể sẽ tăng đáng kể công suất từ cuối tháng 3/2023, trùng với thời điểm bắt đầu mùa lên lịch bay mùa Hè.

Malaysia Airlines và hãng hàng không giá rẻ Việt Nam VietJet cho biết họ hy vọng sẽ khôi phục các chuyến bay đến Trung Quốc về mức trước đại dịch vào tháng 6/2023.

Ngược lại, các hãng khác như Singapore Airlines và Qantas Airways của Australia từ chối cung cấp mục tiêu chi tiết khi tình hình chưa hoàn toàn ổn định.

Viễn cảnh những du khách Trung Quốc giàu có đổ xô đến các con phố mua sắm trên khắp thế giới đã thúc đẩy nhóm cổ phiếu hàng xa xỉ trong tuần này, vì Trung Quốc chiếm 21% thị trường hàng xa xỉ trị giá 350 tỷ euro (371,91 tỷ USD) của thế giới.

Sẵn sàng nhưng vẫn thận trọng

Khi kỳ nghỉ Tết Nguyên đán – thường là giai đoạn du lịch cao điểm của khách Trung Quốc – sắp bắt đầu vào ngày 21/1, một số doanh nghiệp đã chuẩn bị sẵn sàng.

Tại Nhật Bản, công ty xe buýt du lịch Hato Bus cho biết vào tháng tới họ sẽ thử nghiệm các chuyến du lịch bằng tiếng Trung Quốc vốn đã bị tạm dừng trong đại dịch. Công ty nhắm mục tiêu nối lại hoàn toàn hoạt động của các chuyến này vào mùa Xuân.

Ông Cavaliere Giovanni Viterale, Tổng giám đốc của khách sạn Sofitel Sentosa và Raffles Sentosa, cho biết Sofitel Sentosa ở Singapore đang tạo ra các gói ưu đãi Tết nhắm đến du khách Trung Quốc, bao gồm tiệc buffet lẩu và các gói du lịch lãng mạn dành cho các cặp đôi.

Tuy nhiên, Nhật Bản cũng đang thận trọng với các khách du lịch Trung Quốc do sự lây lan dịch nhanh chóng ở nước này.

Nhật Bản đang yêu cầu du khách Trung Quốc nhập cảnh phải có xét nghiệm âm tính với COVID-19. Những người có kết quả dương tính phải cách ly trong bảy ngày theo các biện pháp biên giới mới sẽ có hiệu lực vào ngày 30/12.

Ngoài Nhật Bản, Ấn Độ và Đài Loan (Trung Quốc) cũng thực hiện các biện pháp mới đối với du khách Trung Quốc, trong khi Philippines đang xem xét yêu cầu du khách từ nước này xét nghiệm âm tính.

Ngược lại, Australia, Thái Lan và các nước khác cho biết họ sẽ không áp đặt các quy tắc bổ sung đối với việc đi lại của người Trung Quốc vào lúc này.

Tại Việt Nam, nơi chưa cấp thị thực du lịch cho người Trung Quốc, khách sạn Saigon Halong ở Vịnh Hạ Long dự kiến sẽ đón khách Trung Quốc từ quý 2/2023.

Ông James Shen, Tổng Giám đốc của công ty du lịch Odyssey Travel có trụ sở tại Melbourne, Australia, cho biết bất kỳ ai hy vọng về một sự phục hồi mạnh mẽ của du lịch Trung Quốc trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán có lẽ sẽ thất vọng.

Theo ông, hiện vẫn còn rất ít chuyến bay và du khách thường sẽ đặt chỗ vào phút chót.

Người đứng đầu Odyssey Travel dự kiến thị trường du lịch Australia sẽ phải đợi đến mùa cao điểm du lịch tháng Sáu hoặc tháng Bảy năm sau mới ghi nhận mức phục hồi đáng kể.