Ngày 10/2, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) đã triệu tập một cuộc họp đặc biệt giữa các bộ trưởng năng lượng để tham vấn khẩn cấp về nguồn cung khí đốt tự nhiên. Cuộc họp, dự kiến được tổ chức vào ngày 15/2 tới theo hình thức trực tuyến, là cuộc họp cấp bộ trưởng IEA đặc biệt đầu tiên trong lịch sử gần đây.

IEA cung cấp tư vấn chính sách cho các quốc gia tiêu thụ năng lượng nhưng cũng giúp điều phối việc sử dụng các kho dự trữ dầu khẩn cấp do 31 quốc gia thành viên nắm giữ.

Giám đốc điều hành IEA Fatih Birol cho biết, các biện pháp được thực hiện sau cuộc xung đột  Nga-Ukraine đã giúp ích cho các quốc gia châu Âu giữa lúc Nga cắt phần lớn nguồn cung cấp khí đốt.

Ông Birol nói: “Cuộc khủng hoảng năng lượng vẫn chưa kết thúc và các nước cần phải hành động nhiều hơn nữa, đặc biệt là để sẵn sàng cho mùa Đông tới”.

Ông Birol lưu ý: “Chúng tôi triệu tập hội nghị bộ trưởng này vì các thành viên của chúng tôi và các đối tác khác cần tiếp tục thể hiện sự đoàn kết với nhau và thực hiện các bước cụ thể để đảm bảo an ninh nguồn cung”.

Cuộc xung đột Nga-Ukraine và việc cắt giảm nguồn cung khí đốt sau đó, khi các quốc gia phương Tây áp đặt lệnh trừng phạt đối với Nga, đã khiến giá năng lượng tăng vọt. Ngay cả khi các quốc gia châu Âu chuyển sang vận chuyển khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG), chi phí năng lượng toàn cầu vẫn ở mức cao.

Tuy nhiên, giá dầu sau đó đã giảm từ mức cao nhất được thiết lập vào năm ngoái do thời tiết tương đối ấm áp đã giúp các quốc gia châu Âu vượt qua mùa Đông mà không sợ thiếu hụt nguồn cung hoặc cắt giảm dịch vụ.

Cuộc họp của IEA dự kiến cũng sẽ bao gồm sự tham dự của các bộ trưởng từ một số quốc gia không phải là thành viên của IEA và sẽ xem xét những tác động toàn cầu từ việc cắt giảm nguồn cung khí đốt của châu Âu.

IEA cho biết, cuộc họp sẽ xác định và thông qua các biện pháp cải thiện sự cân bằng giữa cung và cầu khí đốt, cũng như các hành động có thể hỗ trợ nhu cầu ngắn hạn của các quốc gia châu Âu mà không làm tổn hại đến các mục tiêu khí hậu dài hạn.

2022: Nhìn lại một năm biến động của thị trường dầu mỏ

Tháng 1/2022, giá dầu bình quân với loại dầu ngọt nhẹ WTI của Mỹ là 82,98 USD/thùng và Brent là 85,57 USD/thùng. Nhưng đến tháng 3/2022, con số này đã tăng vọt lên lần lượt 108,26 USD/thùng và 112,46 USD thùng do ảnh hưởng từ các lệnh trừng phạt mà Phương Tây áp lên dầu mỏ Nga sau khi xung đột Nga – Ukraine bùng nổ. Ngày 8/3/2022, giá dầu WTI đã có những thời điểm đạt mức cao nhất là 123,7 USD/thùng và giá dầu Brent đạt 127,98 USD/thùng. 

Hoạt động sản xuất và tiêu thụ dầu mỏ của Nga gián đoạn cũng như những hiệu ứng tâm lý trên toàn cầu đã làm giá dầu bình quân tháng 6 tiếp tục tăng lên lần lượt 114,34 USD/thùng với WTI và 117,5 USD/thùng với dầu Brent. Để bù vào nguồn cung dầu thiếu hụt từ Nga, các quốc gia châu Âu chuyển sang tìm các nguồn cung dầu mới từ Mỹ, Trung Đông, châu Phi.

Theo thống kê từ Bộ Công Thương mới đây (30/12/2022), các lệnh trừng phạt Nga – chẳng hạn ngày 6/10/2022 EU đưa ra gói trừng phạt mới tạo cơ sở áp đặt giá trần liên quan đến việc vận chuyển dầu Nga bằng đường biển cho nước thứ ba, hạn chế hơn nữa việc vận chuyển dầu thô trên biển và các sản phẩm dầu mỏ sang nước thứ ba – đã dẫn đến sự biến động mạnh về giá dầu toàn cầu. 

Với những chính sách cấm vận như vậy, xuất khẩu dầu của Nga sang EU trong tháng 11/2022 đã giảm 430.000 thùng/ngày so với tháng trước đó, xuống còn 1,4 triệu thùng/ngày. Khối lượng dầu thô vận chuyển bằng đường biển của Nga giảm 330.000 thùng/ngày xuống còn 500.000 thùng/ngày.

Ngày 2/12/2022, nhóm G7 và Australia nhất trí áp mức giá trần 60 USD/thùng đối với dầu thô Nga vận chuyển bằng đường biển. Áp giá trần lên dầu Nga nhằm mục đích kép là vừa giảm nguồn thu từ xuất khẩu dầu của Nga, vừa ngăn chặn nguy cơ tăng giá dầu thế giới sau khi lệnh cấm vận của EU đối với dầu Nga xuất khẩu bằng đường biển chính thức có hiệu lực từ ngày 5/12.

Dù vậy, giá dầu thế giới về cuối năm có tín hiệu hạ nhiệt dần trong bối cảnh nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, quốc gia tiêu thụ dầu số một hành tinh là Trung Quốc duy trì chiến lược Zero COVID trong một thời gian dài dẫn đến nhu cầu dầu giảm xuống trong khi dự trữ dầu ở mức khá cao.

Kỳ vọng nhu cầu dầu khởi sắc, giá dầu có thể vượt 100 USD/ thùng

Trong bối cảnh giá dầu dần phục hồi trong tháng 1/2023, Ngân hàng Goldman Sachs của Mỹ cho rằng việc Trung Quốc mở cửa trở lại gần đây và mạnh tay cấp hạn ngạch nhập khẩu dầu cho các nhà máy lọc dầu tư nhân là một dấu hiệu cho thấy quốc gia nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới kỳ vọng nhu cầu dầu sẽ khởi sắc khi nền kinh tế phục hồi trở lại. Goldman Sachs nhận định nhu cầu dầu của thế giới sẽ tăng thêm 2,7 triệu thùng/ngày trong năm 2023 và thị trường dầu toàn cầu sẽ rơi vào tình trạng thiếu cung trong nửa sau của năm. 

Nhóm phân tích Goldman Sachs đồng thời kỳ vọng sự tăng trưởng vững vàng của nhu cầu dầu trong năm nay sẽ cho phép OPEC+ tăng sản lượng trở lại trong nửa sau của năm, hồi lại phần sản lượng bị cắt giảm sau cuộc họp hồi tháng 10/2022. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo nếu giá dầu yếu hơn dự báo, OPEC+ sẽ duy trì kế hoạch cắt giảm sản lượng đã công bố, thậm chí giảm sản lượng nhiều hơn để giữ giá dầu.

Tương tự, theo bà Daniela Hathorn, nhà phân tích thị trường cấp cao tại Capital Economics, việc nới lỏng các hạn chế do COVID-19 ở Trung Quốc cũng như mức giá trần áp đặt gần đây đối với dầu thô của Nga sẽ giúp giá dầu được hỗ trợ vào năm 2023. Dù vậy, bà này cảnh báo những lo ngại về tăng trưởng toàn cầu vẫn đang gây áp lực với thị trường dầu.

Bà Hathorn nói: “Hướng tới năm 2023, có một số điều cần lưu ý. Thứ nhất, Mỹ đã xác nhận sẽ bắt đầu bổ sung dự trữ dầu mỏ chiến lược (SPR) với mức giá từ 68-72 USD/ thùng, từ đó có thêm lý do để hỗ trợ giá dầu trong thời gian tới. Thứ hai, giá dầu có thể diễn biến lạc quan trong quý I/2023 nếu khả năng phục hồi nền kinh tế thế giới tốt hơn mong đợi.”

Chung nhận định lạc quan, ông Piero Cingari, chuyên gia thị trường tại Capital Economics cũn
g chia sẻ về mức cơ sở của ông đối với giá dầu WTI trong năm nay tiếp tục đạt trên 72 USD/thùng. Cụ thể, theo ông, Trung Quốc mở cửa trở lại giúp gia tăng nhu cầu, tạo ảnh hưởng tích cực đến giá dầu trong 2023. Bên cạnh đó, dựa vào nguồn cung thắt chặt của OPEC (Tổ chức các nước xuất khẩu dầu lửa), giá WTI thậm chí có thể lên tới 95 USD/thùng.

Trong khi đó, cũng đưa ra nhận định về giá dầu trong năm 2023, ông Bob Ryan, giám đốc chiến lược hàng hóa và năng lượng tại BCA Research thậm chí cho rằng giá dầu thô Brent sẽ ở mức trung bình 115 USD/thùng khi Trung Quốc mở cửa trở lại làm tăng nhu cầu dầu mỏ trở lại.

“Chúng tôi tiếp tục kỳ vọng giá dầu Brent năm 2023 sẽ đạt mức trung bình 115 USD/thùng vào năm tới với xu hướng tăng. Điều này một phần được thúc đẩy bởi kỳ vọng của chúng tôi rằng Trung Quốc sẽ thành công trong việc đảo ngược chiến lược Zero COVID.

Chúng tôi dự đoán mức tiêu thụ dầu của Trung Quốc sẽ giảm trong tháng 12/2022 và tháng 1/2023 lần lượt là 750.000 thùng/ngày và 500.000 thùng/ngày. Sau đó, nhu cầu sẽ tăng vào cuối quý I/2023 và trong suốt thời gian còn lại của năm, giải phóng 700.000 thùng/ngày tăng trưởng nhu cầu dầu bị dồn nén trong năm tới so với mức của năm 2022, do người tiêu dùng tăng cường đi lại và chi tiêu trong và ngoài nước”, ông Ryan chia sẻ.

ING (Tập đoàn Quốc tế Hà Lan) cũng dự báo dầu Brent đạt mức trung bình 104 USD/thùng vào năm 2023, nhưng cảnh báo “sự không chắc chắn xung quanh dự báo của chúng tôi là cao do tình hình địa chính trị và hướng đi của nền kinh tế toàn cầu.”  ING cho rằng sự kết hợp giữa nguồn cung dầu của Nga thấp hơn và việc cắt giảm nguồn cung của OPEC+ đồng nghĩa thị trường dầu mỏ toàn cầu dự kiến ​​sẽ thắt chặt hơn vào năm 2023.

Ở góc nhìn thận trọng hơn, ông Osama Rizvi, nhà phân tích năng lượng của Oil price giữ quan điểm còn nhiều yếu tố gây áp lực lên nhu cầu dầu cũng như giá dầu trong năm nay, chẳng hạn như triển vọng phục hồi chậm hơn kỳ vọng của nền kinh tế Trung Quốc, doanh số bán lẻ thấp… Trong khi đó, nhu cầu từ các thị trường mới nổi sẽ vẫn chịu áp lực do đồng đô la mạnh lên và tăng giá, trong khi áp lực từ bên ngoài tiếp tục gia tăng khi chi phí trả nợ cho nhiều nước đang phát triển chạm mức cao nhất kể từ những năm 2000.

Ông Rizvi dự phóng rằng giá dầu sẽ kết thúc năm 2023 ở mức thấp hơn những năm 1960.

Từ những phân tích của các chuyên gia, tâm lý chung đang nghiêng về triển vọng tăng giá dầu vào năm 2023. Tuy nhiên, các yếu tố giảm giá, bao gồm suy thoái kinh tế toàn cầu có thể sẽ tiếp tục phủ gam màu xám lên bức tranh chung.

Trong báo cáo chiến lược mới công bố, CTCP Chứng khoán BIDV (BSC) cho rằng CPI cuối năm 2023 sẽ bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố.

Thứ nhất, giá dầu dao động trong khoảng từ 82-96 USD/thùng: Vào thời điểm 30/12/2022, giá dầu Brent đóng cửa tại mức giá 85,91 USD/thùng.

Theo dự đoán của các tổ chức kinh tế thế giới, giá dầu có thể duy trì tại vùng giá 82-112 USD/thùng với mức trung bình tại ngưỡng 96 USD/thùng trong năm 2023.

Nguyên nhân của sự đi ngang và suy giảm này là do hai yếu tố là kinh tế thế giới giảm tốc kéo theo nguồn cầu dầu thế giới tăng suy giảm và OPEC+ không tăng sản lượng dầu mỏ và có thể cắt giảm nếu giá dầu xuống quá thấp khi sản lượng dầu mỏ đang ở vùng đỉnh.

Yếu tố thứ hai, giá heo ước tính nằm trong khoảng từ 60.000-80.000 VND/kg khi áp lực lạm phát gia tăng và nhu cầu tiêu dùng tăng trưởng.

Yếu tố thứ ba là áp lực lạm phát đã khá rõ nét khi CPI cốt lõi vượt lên CPI toàn phần với mức tăng trung bình 0,4%/tháng, là mức cao nhất trong 10 năm trở lại đây. BSC cho rằng hiện tượng này cho thấy rõ xu hướng tăng giá đã lan tỏa ra các nhóm hàng hóa cơ bản của nền kinh tế. Tuy nhiên, tác động của việc thắt chặt chính sách tiền tệ của NHNN sẽ phần nào kiềm chế được đà tăng này vào quý II/2023.

Khối phân tích cũng đưa ra hai kịch bản lạm phát năm nay. Ở kịch bản 1, CPI ước tính sẽ đạt mức 5,1%.

Trong kịch bản này, giá dầu giả định sẽ đạt 96 USD/thùng, tương đương với mức giá dự đoán trung bình của tổ chức kinh tế. Giá heo giả định sẽ đạt mức 80.000 VND/kg, tương đương với mức giá trung bình năm 2020. Trường hợp này xảy ra khi yếu tố nguồn cung lợn vẫn thiếu do tốc độ tái đàn chậm và giá lợn Trung Quốc hồi phục sau khi mở cửa.

Giá điện trong năm 2022 và giá dịch vụ y tế có thể tăng trở lại sau khi đi ngang trong giai đoạn 3 năm 2020-2022. Trong trường hợp này giá điện và giá dịch vụ y tế có thể khiến CPI tăng thêm 1,3%.

Ở kịch bản hai, CPI ước tính sẽ đạt mức 3,5%. Với kịch bản này, giá dầu giả định sẽ đạt mức 82 USD/thùng, tương đương với mức giá dự đoán thấp nhất của các tổ chức kinh tế. Giá heo giả định sẽ duy trì tại ngưỡng 60.000 VND/kg. Trường hợp này xảy ra khi tốc độ tái đàn lợn tăng mạnh và nguồn cung từ nước ngoài dư thừa. Giá điện và giá dịch vụ y tế duy trì ở mức thấp như giai đoạn 2020-2022 nếu Chính phủ vẫn quyết tâm thực thi chính sách bình ổn giá cả hàng hóa.

Giá dầu thế giới giảm mạnh trong phiên giao dịch 3/1 trong bối cảnh ngày càng có nhiều lo ngại về triển vọng kinh tế toàn cầu.

Giá dầu ngọt nhẹ Mỹ (WTI) giao tháng 2/2023 giảm 3,33 USD (4,15%) xuống 76,93 USD/thùng trên sàn giao dịch hàng hóa New York. Giá dầu Brent giao tháng 3/2023 cũng giảm 3,81 USD (4,43%) xuống 82,1 USD/thùng trên sàn giao dịch ICE London.

Giá dầu giảm do các thương nhân lo lắng về triển vọng nhu cầu ảm đạm khi nền kinh tế toàn cầu chậm lại.

Giá dầu tại châu Á phiên 3/1 biến động trong biên độ hẹp

Kristalina Georgieva, Giám đốc điều hành của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), vừa cảnh báo rằng năm 2023 sẽ “khó khăn” hơn với lưu ý rằng một phần ba nền kinh tế thế giới có thể rơi vào suy thoái.

Đồng USD cũng tăng giá mạnh. Chỉ số đồng USD, thước đo của đồng bạc xanh so với sáu đồng tiền chủ chốt, đã tăng 0,95% vào cuối phiên giao dịch hôm thứ Ba (3/1). Giá dầu thông thường diễn biến tỷ lệ nghịch với đồng USD./.

Giá dầu mỏ thế giới trong phiên giao dịch ngày 30/12 đã quay đầu tăng sau khi số liệu báo cáo mới nhất cho thấy số lượng giàn khoan dầu đang hoạt động của Mỹ giảm.

Tại thị trường New York, giá dầu thô ngọt nhẹ của Mỹ (WTI) giao tháng Hai tăng 1,86 USD, tương đương 2,4%, chốt phiên ở mức 80,26 USD/thùng.

Tại thị trường London, giá dầu Brent Biển Bắc giao tháng 3 cũng tăng 2,45 USD, tương đương 2,9%, chốt phiên ở mức 85,91 USD/thùng.

Chuyên gia nhận định giá dầu có thể vượt trên 100 USD một thùng

Giá dầu mỏ tăng lên sau khi công ty dịch vụ mỏ dầu Baker Hughes có trụ sở tại Houston (Mỹ) cho biết số lượng giàn khoan dầu đang hoạt động của Mỹ giảm 1 giàn khoan xuống 621 giàn khoan trong tuần này.

Trước đó, trong phiên giao dịch ngày 29/12, giá dầu mỏ thế giới đã giảm do dự trữ dầu thô của Mỹ tăng.

Cụ thể, giá dầu thô ngọt nhẹ của Mỹ (WTI) giao tháng 2 giảm 56 cent (0,7%) xuống 78,4 USD/thùng, trong khi giá dầu Brent Biển Bắc giao tháng 2 giảm 1 USD (1,2%) xuống 82,26 USD/thùng.

Giá dầu giảm trong phiên giao dịch này sau khi Cơ quan Thông tin năng lượng Mỹ (EIA) cho biết dự trữ dầu thô thương mại của Mỹ tăng 700.000 thùng trong tuần kết thúc ngày 23/12./.

Sau khi tăng hơn 2 USD trong phiên cuối tuần này, giá dầu thế giới đã khép lại tuần đi lên thứ hai liên tiếp, giữa bối cảnh Nga cho biết nước này có thể cắt giảm sản lượng dầu thô để đáp lại việc Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) áp trần giá đối với xuất khẩu dầu của Nga.
Thị trường “vàng đen” đi lên liên tiếp trong ba phiên giao dịch đầu tuần này (ngày 19-21/12), nhờ đồng USD suy yếu và hy vọng nhu cầu năng lượng của Trung Quốc sẽ tăng sau khi nước này nới lỏng các hạn chế nghiêm ngặt liên quan tới dịch COVID-19.

Trong khi đó, Bộ trưởng Năng lượng của Saudi Arabia cho biết rằng động thái cắt giảm sản lượng dầu bị chỉ trích nặng nề của Tổ chức các Nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) và các nhà sản xuất lớn ngoài khối (nhóm OPEC+) lại là một quyết định đúng đắn. Nhà phân tích Tina Teng của công ty tư vấn CMC Markets (Anh) cho biết các bình luận này cho thấy OPEC+ có thể tiếp tục thắt chặt nguồn cung trong thời gian tới.

Tuy nhiên, những lo ngại rằng việc các ngân hàng trung ương thắt chặt chính sách tiền tệ sẽ gây suy thoái kinh tế toàn cầu vẫn gây sức ép lên thị trường. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cảnh báo sẽ tiếp tục thắt chặt chính sách tiền tệ trong năm 2023, trong khi Ngân hàng Trung ương châu Âu và Ngân hàng trung ương Anh cũng có những cảnh báo tương tự, dù các số liệu cho thấy các nền kinh tế đang cảm nhận những tác động. Các nhà phân tích cho biết, mặc dù Trung Quốc nới lỏng các hạn chế phòng chống COVID-19, nhưng sự gia tăng số ca nhiễm đã gây ra tác động tiêu cực đối với thị trường dầu mỏ do sự không chắc chắn về khả năng phục hồi kinh tế của nước này.

“Điểm tối” duy nhất trong diễn biến của thị trường năng lượng tuần này là phiên 22/12, khi khi các tài sản rủi ro mất sức hấp dẫn do diễn ra hoạt động bán tháo trên thị trường chứng khoán, dù cho Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) công bố báo cáo cho thấy dự trữ dầu thô của nước này giảm 5,9 triệu thùng trong tuần kết thúc ngày 16/12.

Kết thúc phiên cuối tuần ngày 23/12, giá dầu Brent tiến 2,94 USD (tương đương 3,6%) lên 83,92 USD/thùng. Trong khi đó, giá dầu WTI cộng 2,07 USD (tương đương 2,7%) lên 79,56 USD/thùng.
Hãng thông tấn RIA dẫn lời Phó Thủ tướng Nga Alexander Novak cho biết, Nga có thể cắt giảm sản lượng dầu từ 5% – 7% vào đầu năm 2023 để đối phó với sự áp đặt trần giá của phương Tây.

Theo tính toán của hãng tin Reuters (Anh), xuất khẩu dầu Baltic của Nga trong tháng 12/2022 có thể sụt giảm 20% so với tháng trước sau khi Liên minh châu Âu (EU) và các quốc gia G7 áp đặt lệnh trừng phạt và trần giá đối với dầu thô của Nga từ ngày 5/12.

Một cơn bão tuyết lớn đang quét qua một khu vực rộng lớn của Mỹ, buộc hàng ngàn chuyến bay bị huỷ, làm xáo trộn kế hoạch của du khách trong thời gian được kỳ vọng là một mùa lễ hội bận rộn và điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực tới nhu cầu dầu mỏ tại đây. Một số nhà máy lọc dầu lớn nhất của Mỹ đã đóng cửa do thời tiết quá lạnh trong khi sản lượng dầu ở Texas và Bắc Dakota bị đình trệ.
Nhà phân tích Giovanni Staunovo cho biết, ngân hàng Thụy Sỹ UBS dự kiến giá dầu có thể tăng trở lại trên 100 USD/thùng vào năm tới do Nga cắt giảm sản lượng và nới lỏng các hạn chế liên quan đến dịch COVID-19 ở Trung Quốc./.