Theo Bộ Tài chính, tính đến hết tháng 2 có 10 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt trên 10%. Một số bộ, địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt cao gồm Điện Biên (23,44%), Tiền Giang (21,04%), Lâm Đồng (20,31%).

Ngoài ra, có 50/52 Bộ và 19/63 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 5%, trong đó có 44 Bộ chưa giải ngân kế hoạch vốn.

Theo Bộ Tài chính, trong tháng 2/2023, các bộ, cơ quan trung ương và các địa phương đang tập trung triển khai phân bổ chi tiết kế hoạch vốn cho các dự án và đang hoàn thiện thủ tục đầu tư để giải ngân kế hoạch vốn nên tỷ lệ giải ngân đạt thấp.

Để có kết quả giải ngân tốt, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Bộ Tài chính căn cứ quy định của pháp luật về đầu tư công khẩn trương hướng dẫn và tổng hợp chung nhu cầu của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương về việc kéo dài thời gian bố trí vốn của các dự án sử dụng ngân sách trung ương sang năm 2023 và kéo dài thời gian thực hiện, giải ngân kế hoạch đầu tư vốn ngân sách trung ương năm 2022 sang năm 2023 theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái tại công văn số 129/VPCP-KTTH ngày 7/1/2023 của Văn phòng Chính phủ.

Bên cạnh đó, sớm trình cấp có thẩm quyền giao kế hoạch vốn Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế – xã hội cho các dự án để các bộ, cơ quan trung ương và địa phương có cơ sở giao kế hoạch vốn năm 2023 cho các dự án thuộc Chương trình.

Đối với các bộ, cơ quan trung ương, Bộ Tài chính đề nghị phải thực hiện đôn đốc phân bổ, nhập dự toán Tabmis và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước năm 2023. Trong số đó, khẩn trương phân bổ hết kế hoạch vốn năm 2023 cho các dự án để triển khai thực hiện ngay từ đầu năm.

Đối với các Chương trình mục tiêu quốc gia, Bộ Tài chính đề nghị các chủ Chương trình/dự án/ tiểu dự án thành phần (Ủy ban Dân tộc, Bộ Thông tin và Truyền thông) và UBND các tỉnh ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành đầy đủ cơ chế chính sách và kịp thời hướng dẫn tổ chức triển khai, tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong quá trình thực hiện.

Nhiều ngân hàng giảm lãi suất huy động

Mới đây nhất, tại Toạ đàm “FiinGroup Invest Summit: Điểm sáng Đầu tư năm 2023”, bà Trần Kiều Oanh, Trưởng phòng, Khối Phân tích Định chế Tài chính FiinGroup, nhận định lãi suất sẽ không tăng trong vòng nửa năm tới và có thể giảm trong nửa cuối năm.

Còn trong báo cáo vĩ mô tháng 2, Công ty Chứng khoán VNDirect dự báo lãi suất huy động sẽ đạt đỉnh vào quý I và sau đó giảm dần từ quý II/2023.

Theo số liệu từ VNDirect, lãi suất huy động gần như đi ngang trong tháng 1. Tính đến cuối tháng, lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng tư nhân và ngân hàng quốc doanh lần lượt là 7,4% và 8,2%.

Trên thực tế, trong tháng 2 đã có loạt ngân hàng thực hiện điều chỉnh giảm lãi suất huy động, bước giảm từ 0,3 – 0,5 điểm %, mức lãi suất huy động cao nhất trên 10% đã không còn xuất hiện phổ biến tại nhiều ngân hàng như trước mà chỉ còn tại một ngân hàng (Nam A Bank), theo khảo sát của người viết.

Mức giảm lãi suất không chỉ riêng ở các kỳ hạn dài mà ở cả các kỳ hạn ngắn dưới 6 tháng lãi suất đã không còn ở mức trần 6%. Tại nhiều ngân hàng, lãi suất tiết kiệm trực tuyến (online) cũng đã được giảm về bằng mức niêm yết tại quầy, thay vì cao hơn như trước đó.

“Hiện lãi suất huy động đang đồng loạt giảm khá mạnh với mức giảm khoảng 1-2%/năm so với giai đoạn cao điểm”, báo cáo giữa tháng 2 của Chứng khoán MB (MBS) cho hay.

Không chỉ trên thị trường 1, lãi suất trên thị trường liên ngân hàng cũng đã giảm mạnh so với cuối năm trước. Theo khảo sát của Bloomberg, lãi suất liên ngân hàng qua đêm giữa tháng 2 giao dịch ở mức 3,58%/năm, giảm mạnh từ mức 5,9% của cuối tháng trước. Lãi suất các kỳ hạn khác cũng ở quanh mức 3,98% – 6%/năm, giảm hơn 2 điểm % so với cuối tháng trước.

Sự đảo chiều của lợi suất trái phiếu chính phủ

Một trong những tín hiệu thường được các chuyên gia phân tích sử dụng để dự báo thời điểm đảo chiều của xu hướng lãi suất là biến động của lợi suất trái phiếu chính phủ. Thông thường, xu hướng đảo chiều của lợi suất trái phiếu chính phủ thường báo hiệu bước ngoặt của lãi suất tiền gửi.

Tính đến cuối tháng 1/2023, trên thị trường thứ cấp, lợi suất trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 5 năm và 10 năm của Việt Nam đã giảm 0,42 và 0,38 điểm % so với cùng kỳ, về mức 3,8% và 4,1%. Trên thị trường sơ cấp, lợi suất trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 10 năm và 15 năm giảm lần lượt 0,45 và 0,4 điểm % so với đầu năm.

Áp lực tỷ giá giảm, NHNN mua vào thêm ngoại tệ

Bên cạnh đó, áp lực lên tỷ giá hạ nhiệt cũng là một trong những yếu tố khiến cho mặt bằng lãi suất có cơ hội giảm. Việc thị trường dự báo đỉnh của chu kỳ tăng lãi suất của Fed sẽ ở mức 5,25%, tương đương còn hai lần tăng 0,25 điểm % lãi suất vào cuộc họp tháng 3 và tháng 5 tới cho thấy áp lực lên tỷ giá VND có thể hạ nhiệt đáng kể trong nửa sau của năm 2023 khi Fed ngừng tăng lãi suất.

Theo số liệu của SSI Research, lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm tăng gần 10 điểm cơ bản trong tuần trước, trong khi đó chỉ số USD Index (đo lường sức mạnh đồng USD) tăng nhẹ 0,2%.

Ngoại trừ EUR tăng giá so với USD ( tăng 0,15%), các đồng tiền chủ chốt đều giảm giá như JPY (giảm 2,12%), GBP (giảm 0,21%). Các đồng tiền trong khu vực Châu Á đều giảm giá mạnh so với USD như won Hàn Quốc – KRW (giảm 2,79%), bath Thái Lan – THB (giảm 2,17%),…

VND cũng đã tăng giá so với USD ở thị trường trong nước, tỷ giá niêm yết tại các ngân hàng thương mại, tỷ giá chợ đen và tỷ giá liên ngân hàng tiếp tục bật tăng trong tuần trước.

Việc tỷ giá hạ nhiệt sẽ cho phép NHNN chuyển ưu tiên sang ổn định lãi suất để hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế. Theo ước tính của VNDirect, NHNN đã mua vào khoảng 3,6 tỷ USD kể từ đầu năm 2023.

“Dự trữ ngoại hối của Việt Nam dự kiến đạt 102 tỷ USD vào cuối năm 2023, tương đương 3,3 tháng giá trị nhập khẩu. Tỷ giá USD/VND sẽ dao động trong khoảng từ 23.400 đến 23.800 trong năm 2023”, các chuyên gia VNDirect dự báo.

Động thái của nhà điều hành?

Các quyết định điều hành của NHNN là một trong những yếu tố ảnh hưởng lớn tới mặt bằng lãi suất trên thị trường. Thông tin từ đầu năm NHNN đã đưa ra mục tiêu tăng trưởng tín dụng ở mức 14-15%, đồng thời tiếp tục chỉ đạo các TCTD tiết giảm chi phí, giảm lãi suất.

Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc “tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững” ngày 17/2, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết NHNN đang cố gắng điều hành, điều tiết tiền tệ, chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí hoạt động để làm sao cố gắng giảm mặt bằng lãi suất.

“NHNN đã họp với 4 ngân hàng thương mại Nhà nước. Các ngân hàng thương mại Nhà nước cũng thống nhất dành một gói tín dụng cho lĩnh vực này trị giá 120.000 tỷ đồng với lãi suất cho vay cả người xây dựng và người mua nhà thấp hơn từ 1,5-2% lãi suất cho vay bình quân của các ngân hàng trên thị trường trong từng thời kỳ”, bà nói.

Theo nhận định của PGS. TS. Phạm Thế Anh,Trưởng khoa Kinh tế học – Đại học Kinh tế Quốc dân, cho biếthai yếu tố tác động nhiều nhất là lạm phát của Việt Nam và lãi suất của các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới.

Ông cho rằng lãi suất của Mỹ sẽ quay đầu giảm trong năm 2023. Từ đó, sức ép lên tỷ giá của Việt Nam còn rất ít, dẫn đến lãi suất của Việt Nam hiện đang ở mức đỉnh và đang trên đà đi xuống.

Chuyên gia đánh giá NHNN hiện đang khá thận trọng với vấn đề lạm phát, việc nới lỏng tiền tệ hay không phụ thuộc nhiều vào mục tiêu kiểm soát lạm phát và xu hướng lạm phát của Việt Nam trong những tháng tới.Do đó, nếu lạm phát tháng 2 và tháng 3 giảm rõ rệt thì chúng ta có thể kỳ vọng rằng lãi suất có xu hướng giảm.

“Lãi suất thực của Việt Nam hiện vẫn cao hơn nhiều quốc gia trên thế giới vì vậy, NHNN cần cân nhắc sớm hạ lãi suất để hỗ trợ cho nền kinh tế và các doanh nghiệp”, chuyên gia Thế Anh chia sẻ.

Tuy nhiên, ông Thế Anh lưu ý, mức giảm nhanh hay chậm phụ thuộc vào quan điểm của NHNN, nếu thận trọng cần đợi tín hiệu rõ ràng từ việc dừng tăng lãi suất của Fed. Vào tháng 5, Việt Nam có thể chuyển hướng sang hạ lãi suất. “Nếu các nhà quản lý lạc quan hơn có thể làm việc đó sớm hơn”, ông Thế Anh nhìn nhận.

Thủ tướng nhìn nhận, thúc đẩy đầu tư công là “nguồn lực, động lực phát triển” trong bối cảnh thế giới khó đoán định, Việt Nam là nước đang phát triển, nền kinh tế chuyển đổi, nội tại nhiều khó khăn.

Năm nay, kế hoạch vốn ngân sách được Quốc hội giao gần 711.700 tỷ đồng, tăng hơn 130.000 tỷ so với 2022 và 250.000 tỷ đồng so với 2021. Thủ tướng nêu mục tiêu giải ngân ít nhất 95% kế hoạch vốn, tức hơn 676.000 tỷ đồng.

Hiện hơn 707.044 tỷ đồng kế hoạch vốn đã được phân giao, bằng toàn bộ số vốn được Quốc hội phân bổ chi tiết cho từng bộ, cơ quan trung ương, địa phương.

Tính đến 17/2, số vốn các bộ, ngành và địa phương được phân bổ, giao kế hoạch chi tiết danh mục dự án trên 595.616 tỷ đồng. Còn lại hơn 117.313 tỷ đồng vốn ngân sách chưa được phân bổ chi tiết.

Năm nay cũng là năm phải giải ngân toàn bộ số vốn thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội.

“Khối lượng vốn lớn, yêu cầu cao hơn, nếu không có giải pháp phù hợp từ ngày đầu, tháng đầu thì giải ngân sẽ chậm. Dự án đầu tư kéo dài gây lãng phí, đội vốn, ảnh hưởng tới nguồn lực và động lực phát triển”, Thủ tướng nói.

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch & Đầu tư, năm nay thuận lợi hơn so với hai năm trước do hầu hết dự án lớn đầu tư công đã hoàn thiện thủ tục, giao đủ vốn trong kế hoạch trung hạn 2021 – 2025.

Nhưng tình hình cũng khó khăn hơn khi khối lượng công việc nhiều, quy mô vốn công tăng khoảng 23% (tương đương 130.000 tỷ đồng) so với kế hoạch 2022 và 250.000 tỷ đồng so với 2021. Các yếu tố như giá nguyên, nhiên vật liệu biến động khó lường, ảnh hưởng trực tiếp đến đầu tư xây dựng, thi công của các nhà thầu.

Ngoài gỡ vướng giải phóng mặt bằng, thủ tục đầu tư dự án, Bộ Kế hoạch & Đầu tư đề nghị đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương để thúc giải ngân vốn công.

Nhiều kiến nghị đáng chú ý

Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh đồng tình và nêu thực tế, hiện một dự án “thông đầu này thì bị chặn ở các đầu khác” như nghẽn về đất đai, môi trường, trong khi chậm 1-2 tháng thì không thể thực hiện đồng thời được.

“Mong Thủ tướng cho rà soát lại, phân cấp, ủy quyền mạnh về việc này để giảm tình trạng phải ngồi đôn đốc nhau như thế này”, lãnh đạo Hà Nội đề nghị.

Đến hết tháng 1, Hà Nội giải ngân được hơn 45.000 tỷ đồng, đạt gần 88% kế hoạch vốn công năm 2022 và theo ông Thanh đánh giá là “nỗ lực rất lớn”. Với số vốn được giao năm nay, đến cuối tháng 2, thành phố giải ngân hơn 3.600 tỷ đồng, khoảng 5,5%.

Chủ tịch UBND TP Hà Nội kiến nghị, liên quan đến Luật Đầu tư công, không chỉ riêng Hà Nội mà các tỉnh thành khác cũng đang vướng đó là câu chuyện phải có đủ vốn mới được phê duyệt chủ đầu tư. Hà Nội nhiệm kỳ này có 250.000 tỷ vốn đầu tư công, với số tiền này Hà Nội chỉ bố trí cho 5-7 công trình đã hết số tiền này mà cũng phải làm trong ít nhất 2 nhiệm kỳ. Đây chính là câu chuyện nhiệm kỳ ảnh hưởng đến việc bố trí vốn đầu tư công mà Hội đồng nhân dân không thể tháo gỡ được, cứ tháo gỡ là sai luật. Mong Thủ tướng quan tâm chỉ đạo nội dung này thì mới giải thoát được câu chuyện về bố trí vốn. Còn lại những vấn đề khác TP Hà Nội đồng tình với báo cáo của Bộ KHĐT.  Vì vậy, ông kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo, gỡ vướng nội dung này.

TP HCM – đầu tàu kinh tế phía Nam – năm nay được giao hơn 70.000 tỷ đồng, tăng gần gấp đôi năm ngoái. Trong đó 16.500 tỷ đồng vốn của Trung ương, còn lại phần lớn là vốn của địa phương.

Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi thông tin, thành phố đã phân bổ hết số vốn cho các các dự án dùng ngân sách trung ương, còn một số hồ sơ dự án dùng vốn địa phương chưa hoàn thiện, khoảng 26.000 tỷ đồng, nên đến cuối tháng 3 mới phân bổ xong.

Ông Mãi cho biết thành phố sẽ khắc phục những hạn chế trong năm 2022 để đảm bảo tiến độ giải ngân năm nay. Cụ thể, TP HCM sẽ đẩy nhanh hoàn thiện hồ sơ thủ tục dự án, phân bổ vốn; giải phóng mặt bằng, nâng chất lượng phối hợp giữa các cơ quan, giám sát tiến độ chủ đầu tư.

“Thành phố sẽ đẩy nhanh giải phóng mặt bằng, đảm bảo cho các dự án có mặt bằg sạch trong nửa đầu năm nay”, ông Mãi nói.

Về công tác GPMB Dự án Vành đai 3, dự kiến đến ngày 15/6 tới sẽ bàn giao 80% mặt bằng cho nhà đầu tư, khởi công dự án này kịp trong tháng 6/2023.

Năm nay vốn GPMB của Dự án Vành đai 3 là hơn 18.000 tỷ đồng. Đây là số vốn lớn, nên cần khẩn trương từ cuối năm 2022 đến nay các địa phương đã rà soát các thủ tục để cố gắng đến tháng 6/2023 bàn giao 80% mặt bằng và đến tháng 11/2023 bàn giao 100% mặt bằng. 

Chủ tịch TP HCM kỳ vọng, dự thảo nghị quyết thay thế Nghị quyết 54/2017 về một số cơ chế đặc thù cho TP HCM được Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp tháng 5 tới, sẽ tác động lớn đến thúc đẩy vốn công, thu hút vốn đầu tư xã hội khác.

Cũng tại Hội nghị, lãnh đạo tỉnh Hưng Yên cho biết, năm 2022, được sự quan tâm, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ban ngành Trung ương, tình hình giải ngân đầu tư công của tỉnh Hưng Yên đạt được kết quả khá toàn diện, đảm bảo nguyên tắc, quy định pháp luật và quản lý, sử dụng vốn Nhà nước được nâng cao.

Kế hoạch vốn đầu tư công năm 2022 được Thủ tướng Chính phủ giao cho tỉnh là 4.570 tỷ đồng, tỉnh đã cân đối, giao bổ sung nguồn vốn của địa phương với tổng kế hoạch vốn giao là 12.524 tỷ đồng.

Tính đến hết tháng 1/2023, đã thực hiện giải ngân 9.792 tỷ đồng, đạt 214,3% kế hoạch Thủ tướng giao, tăng 56,7% so với kết quả giải ngân năm 2021. Trong đó, vốn ngân sách Trung Ương giải ngân là 1.687 tỷ đồng, đạt 99,1% kế hoạch Thủ tướng giao, tăng 148,7% so với năm 2021.

Năm 2023, tỉnh Hưng Yên được Thủ tướng giao kế hoạch đầu tư công với số vốn là 12.006 tỷ đồng, tăng rất cao so với kế hoạch năm 2022, nhất là nguồn thu tiền sử dụng đất. Điều này tạo ra áp lực lớn trong việc đảm bảo cân đối nguồn thu tiền sử dụng đất và hoàn thành giải ngân đạt 100% kế hoạch vốn được Thủ tương giao. Đến nay, tỉnh mới phân bổ chi tiết 8.385,2 tỷ đồng trên tổng số 12.006 tỷ đồng, đạt 69,8% kế hoạch được giao.

Số vốn còn lại chưa phân bổ chi tiết do một số khó khăn, vướng mắc. Thứ nhất, số vốn ngân sách Trung ương 1.870 tỷ đồng dự kiến phân bổ cho dự án thành phần 1.2 của Dự án đầu tư xây dựng đường vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội nhưng đến nay dự án chưa được quyết đầu tư do gặp phải khó khăn như: Quy hoạch kế hoạch sử dụng đất theo tuyến đường dự án đi qua không còn quỹ đất, nên việc xây dựng khu tái định cư và nghĩa trang phải được phê duyệt trong quy hoạch bổ sung mới triển khai được; số kinh phí thực hiện dự án vượt so với Nghị quyết 56 ngày 16/6/2022 của Quốc hội khoảng 2.226 tỷ đồng nên cần phải điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án;…

Tỉnh Hưng Yên xác định hoàn thành giải ngân vốn là nhiệm vụ chính trị quan trọng năm 2023. Tỉnh xin kiến nghị một số nội dung.

Cụ thể là về triển khai Dự án vành đai 4 đoạn qua tỉnh địa phận Hưng Yên, kính đề nghị Thủ tướng chấp thuận cho phép chủ trường cải tạo, chỉnh trang và cho chép vừa lập kế hoạch quy hoạch sử dụng đất vừa thiết kế, thi công, cải tạo các nghĩa trang hiện có trong các thôn, xã, phường để di chuyển mộ trong phạm vi thu hồi đất, giải phóng mặt bằng dự án.

Thứ hai, cho phép vừa lập vừa điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, thiết kế thi công, trong đó các công trình xây dựng khu tái định cư phục vụ giải phóng mặt bằng các hạng mục thuộc Dự án thành phần 1 đường vành đai 4 vùng Thủ đô. Đồng thời, cho phép phân giai đoạn thực hiện cho công tác thi công trên cơ sở đảm bảo tính đồng bộ cho toàn công trình.

Ngày 10/2, tại cuộc họp thường trực Ủy ban Nhân dân tỉnh do Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu Nguyễn Văn Thọ chủ trì về báo cáo về tình hình thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công năm 2023. Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh yêu cầu các sở, ngành và địa phương liên quan ngay cần đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư công; trong đó, thực hiện các dự án trong quyền hạn được giao, đúng thẩm quyền, nhất là trong bồi thường giải phóng mặt bằng các dự án đầu tư công trên địa bàn tỉnh.

Bên cạnh đó, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh cũng đề nghị, các chủ đầu tư các dự án đầu tư công thường xuyên phối hợp chặt chẽ, hỗ trợ lẫn nhau trong việc thực hiện các dự án; kiểm tra tiến độ thực hiện các dự án, báo cáo kịp thời những khó khăn, vướng mắc gặp phải và đề xuất các giải pháp để đẩy nhanh tiến độ và sớm hoàn thành các dự án theo đúng kế hoạch đề ra. Ngoài ra, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cũng giao Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh thống kê các hiện trạng các như án đang chuyển tiếp từ năm 2022. Đối với các dự án mới, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh yêu cầu các đơn vị hoàn thiện hồ sơ, thu tục theo quy định kịp thời để trình Hội đồng Nhân dân; tham mưu Ủy ban Nhân dân tỉnh về quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch của các dự án nếu có….

Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu Trần Thụy Cẩm Lệ thông tin cho biết,tổng vốn đầu tư công năm 2023 của tỉnh là hơn 13.235 tỷ đồng; trong đó, vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ có mục tiêu là hơn 1.618 tỷ đồng, vốn ngân sách tỉnh là hơn 11.617 tỷ đồng. Tính tới ngày 10/2, tỉnh đã phân bổ hơn 11.985 tỷ đồng cho các chủ đầu tư, đạt 90,56%.

Riêng trong tháng 1/2023, tổng số vốn ngân sách đã giải ngân gần 496 tỷ đồng, đạt 4,88% kế hoạch; đã giải ngân cho 26/33 chủ đầu tư. Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư, hiện nay, còn tình trạng chủ đầu tư chưa thực hiện đúng theo biểu mẫu cam kết và xây dựng tiến độ thực hiện các dự án đã quá thời hạn bố trí vốn theo chỉ đạo của UBND tỉnh.

Theo kế hoạch đề ra dự kiến trong năm 2023, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu sẽ có 58 dự án hoàn thành; trong đó, đến nay đã có 19 dự án đã thực hiện quyết toán hoàn thành công trình. Số còn lại đang trong quá trình thực hiện phải điều chỉnh thiết kế, quy mô, diện tích dẫn đến phải thực hiện điều chỉnh chủ trương đầu tư, điều chỉnh dự án; một số dự án gặp vướng mắc trong bồi thường giải phóng mặt bằng. Các hộ dân không đồng ý cho kiểm kê, bàn giao mặt bằng, khiếu nại, khiếu kiện yêu cầu khảo sát lại giá đất, giá bồi thường vật kiến trúc, hoa màu và giải quyết chính sách tái định cư. Đây là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến các công trình dự án không được bàn giao mặt bằng theo tiến độ dự kiến, ảnh hưởng lớn đến tiến độ thực hiện.

Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh đã kiến nghị UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu báo cáo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính xin kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân vốn năm 2022 đến hết ngày 31/12/2023 với số vốn Trung ương năm 2022 chưa giải ngân hết của dự án Đường 991B từ Quốc lộ 51 đến Hạ lưu cảng Cái Mép là gần 284 tỷ đồng. Đồng thời, trình Hội đồng nhân dân tỉnh phê duyệt kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân vốn năm 2022 đến hết ngày 31/12/2023, với số vốn ngân sách tỉnh năm 2022 chưa giải ngân hết của dự án Dự án thành phần 3 thuộc dự án Đầu tư xây dựng đường cao tốc Biên Hoà – Vũng Tàu (giai đoạn 1) hơn 570 tỷ đồng theo quy định của Luật Đầu tư công.

Bên cạnh đó, chỉ đạo UBND các huyện, thị xã, thành phố thực hiện các thủ tục để hoàn trả số vốn là 168,449 tỷ đồng chưa giải ngân của 4 chương trình đầu tư công. Sở cũng kiến nghị các chủ đầu tư khẩn trương hoàn thành việc ký cam kết tiến độ bồi thường giải phóng mặt bằng trong năm 2023 cho các dự án đầu tư công trên địa bàn với các chủ đầu tư trong tháng 2/2023 để báo cáo UBND tỉnh.

Song song với đó, Ủy ban Nhân dân tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu chỉ đạo các chủ đầu tư khẩn trương lập, trình thẩm định và phê duyệt 53 dự án cấp thiết, dự kiến bố trí vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 theo lộ trình lập, trình thẩm định và phê duyệt chủ trương đầu tư đối với từng dự án cụ thể. Khẩn trương hoàn thành việc cam kết tiến độ thực hiện và giải ngân từng tháng trong năm 2023 đối với các dự án trong kế hoạch vốn đầu tư công năm 2023.

Năm 2022 giải ngân vốn đầu tư công của tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu hơn 12.050 tỷ đồng, đạt 82,30% so với kế hoạch giao, cao hơn tỷ lệ giải ngân năm 2021; trong đó, giải ngân vốn từ năm 2021 kéo dài hơn 647.200 tỷ đồng, đạt 68,39% so với số vốn kéo dài.

Tại cuộc họp kiểm điểm tiến độ triển khai các dự án đầu tư công năm 2023 trong ngày 8/2, Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Cao Tường Huy vừa có chỉ đạo yêu cầu các địa phương và các ban quản lý dự án đầu tư chuyên ngành của tỉnh cần đẩy nhanh phân khai, chuẩn bị khởi công các dự án mới, cũng như hoàn thiện hồ sơ quyết toán với các dự án hoàn thành để đáp ứng việc giải ngân vốn đầu tư công năm 2023 đảm bảo đúng tiến độ, kế hoạch.

Trong vốn chi đầu tư công của tỉnh Quảng Ninh có nguồn vốn ngân sách Trung ương là trên 1.271 tỷ đồng; nguồn ngân sách cấp tỉnh là gần 8.976 tỷ đồng, còn lại trên 4.500 tỷ đồng là nguồn vốn ngân sách cấp huyện. Đến nay, đã phân khai chi tiết trên 11.000 tỷ đồng cho các dự án, công trình. Trong đó, dự án đầu tư xây dựng, cải tạo, mở rộng Trường Cao đẳng Việt – Hàn Quảng Ninh 200 tỷ đồng; cầu Cửa Lục 3 là 145 tỷ đồng; đường nối từ đường cao tốc Hạ Long – Hải Phòng (Km6+700) đến đường tỉnh 338 (giai đoạn 1) 170 tỷ đồng; đường ven sông kết nối từ đường cao tốc Hạ Long – Hải Phòng đến thị xã Đông Triều, đoạn từ nút giao Đầm Nhà Mạc đến đường tỉnh 338 (giai đoạn 1) là 192 tỷ đồng; đường ven sông kết nối từ đường cao tốc Hạ Long – Hải Phòng đến thị xã Đông Triều, đoạn từ đường tỉnh 338 đến thị xã Đông Triều giai đoạn 1 trên 1.800 tỷ đồng; dự án cải tạo, nâng cấp đường tỉnh 342 đoạn thuộc địa bàn huyện Ba Chẽ 400 tỷ đồng; mở rộng đường tỉnh 334 từ sân golf Ao Tiên đến nút giao giữa đường 334 với đường vào công viên phức hợp khu kinh tế Vân Đồn 250 tỷ đồng…

Riêng đối với nguồn vốn ngân sách cấp tỉnh ưu tiên tập trung thực hiện triển khai các dự án chuyển tiếp với trên 5.246 tỷ đồng, các nhiệm vụ chi đầu tư đã được cụ thể hóa ưu tiên trên 2.146 tỷ đồng cho chương trình tổng thể phát triển bền vững kinh tế – xã hội, đảm bảo vững chắc quốc phòng – an ninh các xã, thôn, bản, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo gắn với xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, hỗ trợ các địa phương theo tiêu chí chấm điểm….

Còn lại trên 1.582 tỷ đồng đã phân bổ cho 9 dự án khởi công mới năm 2023. Trong đó, 4 dự án thuộc nhiệm vụ chi ngân sách cấp tỉnh là xây dựng Trung tâm truyền thông tỉnh đang thực hiện các bước thẩm định; dự án đường dẫn cầu Bến Rừng, dự án cải tạo, nâng cấp mở rộng quốc lộ 279, dự án sửa chữa, nâng cấp trạm bơm tiêu Đạm Thủy 1 đang thực hiện thiết kế bản vẽ thi công và dự kiến khởi công trong quý II năm 2023.

Đối với 3 dự án thuộc nhiệm vụ chi ngân sách địa phương, ngân sách tỉnh hỗ trợ hiện cũng đang được các địa phương đẩy nhanh công tác chuẩn bị đầu tư, dự kiến cuối tháng 3 và trong quý II sẽ triển khai thi công. Cũng tại cuộc họp, ông Cao Tường Huy, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, yêu cầu: Cần tập trung đẩy nhanh tiến độ các dự án chuyển tiếp, đặc biệt là các dự án có tổng mức đầu tư lớn tập trung ở 3 ban quản lý dự án đầu tư chuyên ngành của tỉnh, đồng thời đẩy nhanh công tác hoàn thiện hồ sơ quyết toán các dự án đã hoàn thành.

Các địa phương đẩy nhanh công tác phân khai, chuẩn bị khởi công mới các dự án thuộc nguồn vốn ngân sách cấp huyện. Bên cạnh đó, đối với 9 dự án khởi công mới năm 2023 từ nguồn ngân sách tỉnh, các đơn vị phải hoàn thiện thủ tục đấu thầu trước ngày 30/4, khởi công trước ngày 30/6. Tỉnh Quảng Ninh phấn đấu đến 31/12/2023 giải ngân 100% kế hoạch vốn bố trí đầu năm, trong đó đến hết quý 3/2023 giải ngân đạt tối thiểu 80% kế hoạch vốn.

Cụ thể, đối với dự án cao tốc đoạn Mai Sơn – Quốc lộ 45, đã cơ bản đáp ứng mục tiêu thông xe kỹ thuật trên lớp bê tông nhựa đoạn từ đầu tuyến đến nút giao Đông Xuân (dài 53,09 km) trước ngày 31/12/2022. Khối lượng thi công dự án đạt hơn 6.041 tỷ đồng, tương đương 83,48% giá trị hợp đồng.

Trong đó, hạng mục đắp nền đường K95 đạt 95,7% (tuyến chính đạt 100%); đắp nền đường K98 đạt 85,6%; móng cấp phối đá dăm đạt 84,6%; móng cấp phối đá dăm gia cố xi măng đạt 82,4%; Bên tông nhựa rỗng đạt 73,4%; bê tông nhựa C19 đạt 55,2%; bê tông nhựa C12,5 đạt 47,2%.

Đối với hai công trình hầm, hầm Tam Điệp đã được hoàn thành. Hầm Thung Thi đang hoàn thiện hệ thống chiếu sáng, tổng khối lượng hầm đạt 95,7% hợp đồng.

Trong khi đó dự án thành phần Vĩnh Hảo – Phan Thiết, Cục Cục Quản lý đầu tư xây dựng thông tin, dự án cơ bản đáp ứng mục tiêu thông xe kỹ thuật trên lớp bê tông nhựa trước ngày 31/12/2022. Lũy kế khối lượng đến nay đạt hơn 4.445 tỷ đồng, tương đương 70,94% giá trị hợp đồng.

Một số hạng mục chính như: Đào đá nền đường đạt 100%; đắp nền đường đạt 86,6% (trong đó tuyến chính đạt 100%); móng cấp phối đá dăm đạt 98,8%; móng cấp phối đá dăm gia cố xi măng đạt 94,57%; bê tông nhựa rỗng đạt 87,9%; bê tông nhựa C19 đạt 59,35%; bê tông nhựa C12,5 đạt 14,71%. Khối lượng thi công cầu đạt 75% giá trị hợp đồng.

Về dự án thành phần Phan Thiết – Dầu Giây, Cục Cục Quản lý đầu tư xây dựng cũng khẳng định dự án này cũng cơ bản đáp ứng mục tiêu thông xe kỹ thuật trên lớp bê tông nhựa trước ngày 31/12/2022. Lũy kế khối lượng đến nay đạt hơn 4.629 tỷ đồng, tương đương 78,8% giá trị hợp đồng.

Trong đó, khối lượng đắp nền đường đã hoàn thành; khối lượng móng cấp phối đá dăm gia cố xi măng đạt 99,72%;  khối lượng bê tông nhựa rỗng đạt 95%; khối lượng bê tông nhựa C19 đạt 75%; khối lượng bê tông nhựa C12,5 đạt 53%. Dự án sẽ được hoàn thành, đưa vào khai thác trước ngày 30/4/2023.

Đối với các dự án thành phần hoàn thành cuối năm 2023 và đầu năm 2024 gồm: Dự án Quốc lộ 45 – Nghi Sơn, dự án Nghi Sơn – Diễn Châu, dự án Diễn Châu – Bãi Vọt, dự án Nha Trang – Cam Lâm, dự án Cam Lâm – Vĩnh Hảo và dự án cầu Mỹ Thuận 2 và đường dẫn hai đầu cũng cơ bản đáp ứng tiến độ. Tuy nhiên, Cục Quản lý đầu tư xây dựng cho hay đã yêu cầu các Ban quản lý dự án, nhà thầu tăng cường máy, móc thiết bị để đẩy nhanh tiến độ hơn nữa. Đặc biệt, những gói thầu phải xử lý nền đất yêu cần có giải pháp chi tiết, cụ thể để xử lý tránh tình trạng một gói thầu chậm ảnh hưởng tiến độ của toàn dự án.

Riêng đối với các dự án được đầu tư theo hình thức PPP (hợp tác công tư) gồm: Dự án Diễn Châu – Bãi Vọt, dự án Nha Trang – Cam Lâm và dự án thành phần Cam Lâm – Vĩnh Hảo, lãnh đạo Cục Quản lý đầu tư xây dựng đề nghị, trong thời gian tới, nếu nhà đầu tư/doanh nghiệp dự án tiếp tục để chậm tiến độ, căn cứ các quy định hợp đồng BOT đã ký kết, Ban quản lý dự án cần kiểm tra, rà soát, đánh giá toàn diện khả năng tiếp tục thực hiện hợp đồng BOT, đề xuất giải pháp xử lý theo quy định.

Dự án cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 1 (2017-2020) trải dài trên 13 tỉnh với tổng chiều dài 654 km, chia thành 11 dự án thành phần gồm  8 dự án đầu tư công và 3 dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP). Hiện chỉ mới có 2 dự án thành phần hoàn thành, đưa vào khai thác sử dụng là đoạn Cao Bồ – Mai Sơn và Cam Lộ – La Sơn.

Đầu tiên là dự án đường Vành đai 2 đoạn từ cầu Vĩnh Tuy – Ngã Tư Sở. Dự án được khởi công vào tháng 4/2018 gồm 1 cầu chính và 3 cầu dẫn nối từ các điểm đầu là Vĩnh Tuy, Ngã Tư Vọng và Ngã Tư Sở. Tổng chiều dài toàn tuyến là 5,1km, rộng 19m; có 3 vị trí lên xuống có bề rộng cầu dẫn 7m. Phần đường đi bằng Vĩnh Tuy-Chợ Mơ-Ngã Tư Vọng được thực hiện mở rộng với mặt cắt từ 53,5m-63,5m theo chỉ giới đường đỏ đường vành đai 2 với tổng chiều dài 3,1km.

Sau khi được mở rộng đường Vành đai 2 đi bằng có quy mô 8 làn xe (6 làn dành cho xe cơ giới và 2 làn dành cho xe thô sơ), có dải phân cách rộng 4m ở giữa và vỉa hè rộng từ 4-6m mỗi bên và đồng bộ các công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị (cấp nước, thoát nước, điện lực, thông tin, chiếu sáng, cây xanh…).

Dự án có tổng mức đầu tư gần 9.500 tỷ đồng, trong đó chi phí giải phóng mặt bằng khoảng 4.194 tỷ đồng chạy qua địa bàn 4 quận là Hoàng Mai, Hai Bà Trưng, Thanh Xuân và Đống Đa. Đây là một trong những công trình trọng điểm của Thủ đô Hà Nội nhằm giải quyết tình trạng ùn tắc và phát triển kinh tế-xã hội các khu vực dân cư dọc tuyến đường Vành đai 2 trong thời gian tới. Trục đường Vành đai 2 của Hà Nội được quy hoạch theo lộ trình: Cầu Vĩnh Tuy – Minh Khai – Đại La – Ngã Tư Vọng – Trường Chinh – Ngã Tư Sở – đường Láng – Cầu Giấy – đường Bưởi – Võ Chí Công – cầu Nhật Tân – đường Võ Nguyên Giáp – đường Trường Sa – cầu Đông Trù – đường Lý Sơn – cầu chui Gia Lâm – đường Nguyễn Văn Linh – đường Đàm Quang Trung – cầu Vĩnh Tuy.

Đến nay, Hà Nội đang gấp rút hoàn thành các đoạn tuyến chưa được mở rộng đồng bộ nhằm nâng cao năng lực đáp ứng giao thông với đường trên cao, dưới thấp. Công tác kiểm định, thử tải công trình và thẩm tra an toàn giao thông đang gấp rút hoàn thành để đưa vào khai thác đầu năm 2023.

Tiếp theo là dự án tuyến đường sắt đô thị TP Hà Nội, đoạn Nhổn – ga Hà Nội Dự án metro Nhổn – ga Hà Nội có tổng chiều dài 12,5km, 8 ga trên cao và 4 ga ngầm. Trong đó đoạn trên cao (Nhổn – Cầu Giấy) dài 8,5km và đoạn đi ngầm (Cầu Giấy – ga Hà Nội) dài 4km với tổng mức đầu tư 32,9 nghìn tỷ đồng. Đến thời điểm hiện tại, tiến độ tổng thể chung của dự án đạt khoảng 75,4%.

Trong đó, tiến độ thi công đoạn trên cao đạt 97,2%, đoạn ngầm đạt 33%. Ngày 5/12/2022, đoạn trên cao 8,5km từ Nhổn – Cầu Giấy được thành phố cùng chủ đầu tư kiểm tra, đánh giá chất lượng, chạy thử tích hợp toàn tuyến trong môi trường hạn chế, dự kiến đưa vào sử dụng phục vụ người dân Thủ đô đầu năm 2023, đồng thời tiếp tục thực hiện đoạn đi ngầm theo kế hoạch.

Cuối cùng là dự án cầu Vĩnh Tuy (giai đoạn 2) có tổng mức đầu tư 2.538 tỷ đồng sử dụng vốn ngân sách TP Hà Nội, được khởi công tháng 1/2021, riêng gói thầu số 1 khởi công tháng 6/2021. Cầu dài 3,5 km, rộng 19,25 m, với bốn làn xe (hai làn xe cơ giới, một làn xe buýt, một làn tổng hợp và dải đi bộ). Điểm đầu giao với đường Trần Quang Khải – Nguyễn Khoái – Minh Khai (quận Hai Bà Trưng), điểm cuối giao đường Long Biên – Thạch Bàn (quận Long Biên).

Đến nay, dự án giải ngân được 62,5% kế hoạch vốn, dự án đang tập trung đẩy nhanh tiến độ xây dựng các trụ cầu giữa lòng sông. Dự kiến thời gian hoàn thành toàn dự án vào tháng 9/2023. Cầu Vĩnh Tuy 2 sau khi hoàn thành, khớp nối với đường Vành đai 2 trên cao sẽ tạo thành trục giao thông hoàn chỉnh từ trung tâm Hà Nội tới khu vực phía Bắc và Đông Bắc thành phố.

Một dự án khác cũng được khởi công xây dựng trong 6/10/2022  là Dự án hầm chui Vành đai 2,5 với đường Giải Phóng, hầm được xây dựng ở ngã ba Giải Phóng – Kim Đồng, điểm đầu kết nối với dự án vành đai 2,5 đoạn Đầm Hồng – quốc lộ 1A; điểm cuối nối với đường Kim Đồng, quận Hoàng Mai. Hầm chui quy mô 4 làn xe, tổng chiều dài hầm và đường dẫn 890 m theo hướng vành đai 2,5, trong đó hầm kín dài 140 m, hầm hở dài 320 m. Tường chắn, đường dẫn vuốt nối vào đường hiện trạng dài 430 m. Đoạn qua hầm mỗi chiều 2 làn xe rộng 3,5 m/làn, đoạn ngoài hầm mỗi chiều 3 làn xe rộng 3,5 m/làn.

Tổng đầu tư của dự án 778 tỷ đồng, từ nguồn từ ngân sách TP Hà Nội. Dự án do liên danh Công ty CP Tập đoàn Cienco 4 – Công ty CP Đầu tư và Xây dựng công trình 3 thực hiện. Tư vấn giám sát là liên danh Công ty CP Tư vấn xây dựng công trình giao thông 2 và Công ty CP Tư vấn đầu tư và Xây dựng đường sắt.