Hơn 450 hecta thanh long đạt tiêu chuẩn GlobalGAP tại tỉnh Lâm Đồng đang vào mùa thu hoạch nhưng gặp khó khăn khi xuất khẩu sang châu Âu do thiếu giấy chứng thư – chứng nhận An toàn thực phẩm. Tình trạng này đã kéo dài từ đầu tháng 7 đến nay, dẫn đến khoảng 100 tấn thanh long bị hư hỏng và lượng hàng tồn kho gần tương đương.

Nguyên nhân của tình trạng này là do chưa có cơ quan Nhà nước ký Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đối với thực vật xuất khẩu cho các doanh nghiệp. Đối với các lô hàng xuất khẩu sang châu Âu, phần lớn doanh nghiệp thực hiện kiểm tra tại TP.HCM, đồng nghĩa cơ quan chịu trách nhiệm cấp giấy chứng nhận trên là Sở An toàn thực phẩm TP.HCM.

Trước đó, Thông tư 12/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, ký ngày 19/6 và có hiệu lực từ ngày 1/7, đã chuyển thẩm quyền cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đối với thực vật xuất khẩu từ Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật về UBND cấp tỉnh. Tuy nhiên, việc chuyển quyền chứng nhận từ cơ quan của Bộ về Sở đang khiến quy trình này bị ách tắc. Bởi trước đây, các doanh nghiệp vốn quen làm việc với các chi cục kiểm dịch thực vật vùng – nơi phụ trách cấp giấy chứng nhận.

Trở ngại quy trình chứng nhận không chỉ gây thiệt hại lớn cho các hộ dân, hợp tác xã, doanh nghiệp xuất khẩu thanh long sang châu Âu mà còn ảnh hưởng đến những đơn hàng xuất khẩu về sau. Tình trạng này đã được Hiệp hội thanh long Bình Thuận kiến nghị bằng văn bản lên UBND tỉnh Lâm Đồng. Do phải chờ cả tháng, khách hàng từ châu Âu đã gửi thư thông báo sẽ cắt đơn hàng từ Việt Nam, chuyển qua mua thanh long từ Thái Lan, Ecuador.

Theo Hiệp hội thanh long Bình Thuận, thiệt hại bằng tiền không quan trọng bằng lòng tin. Nông dân thấy doanh nghiệp ngừng thu mua nên dừng sản xuất, đối tác cũng không còn niềm tin vì không thấy hàng hóa nhập khẩu theo cam kết. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến ngành xuất khẩu thanh long mà còn tác động tiêu cực đến chuỗi cung ứng và uy tín của Việt Nam trong lĩnh vực xuất khẩu nông sản.

Trước tình hình này, các cơ quan chức năng cần sớm có giải pháp tháo gỡ vướng mắc trong cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho xuất khẩu. Đồng thời, cần có những giải pháp hỗ trợ kịp thời để giúp các doanh nghiệp và nông dân giảm thiểu thiệt hại và duy trì niềm tin với đối tác quốc tế.

Hiệp hội thanh long Bình Thuận và các cơ quan liên quan đang nỗ lực làm việc với Sở An toàn thực phẩm TP.HCM và các cơ quan chức năng khác để sớm giải quyết vấn đề này. Song song đó, các doanh nghiệp xuất khẩu cũng cần chủ động tìm kiếm các thị trường mới và đa dạng hóa sản phẩm để giảm thiểu rủi ro.

Việc tìm ra giải pháp để tháo gỡ khó khăn này không chỉ giúp khôi phục hoạt động xuất khẩu thanh long sang châu Âu mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và phát triển ngành xuất khẩu nông sản của Việt Nam.

Nhiều mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam đang gặp khó khăn do vướng mắc trong việc cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam vừa gửi kiến nghị đến Bộ Nông nghiệp và Môi trường về việc cấp giấy chứng nhận này cho sản phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu.

Theo quy định từ ngày 1-7, việc cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đã được chuyển từ các cơ quan cấp trung ương sang các cơ quan cấp tỉnh. Tuy nhiên, quy định mới chưa kế thừa đầy đủ các hướng dẫn từ Thông tư 44/2018/TT-BNNPTNT, gây ra sự lúng túng và chậm trễ trong quá trình cấp giấy chứng nhận. Điều này đã ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ thực hiện các hợp đồng và gây thiệt hại về tài chính cho các doanh nghiệp.

Các doanh nghiệp xuất khẩu hồ tiêu, quế, hồi và các mặt hàng gia vị khác đang gặp khó khăn nghiêm trọng trong việc xin cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đúng theo yêu cầu của các thị trường nhập khẩu, đặc biệt là thị trường Liên minh châu Âu (EU). Sự chậm trễ trong cấp giấy chứng nhận không chỉ ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp mà còn làm giảm khả năng cạnh tranh của sản phẩm Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Trước những khó khăn trên, Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam đề xuất Bộ Nông nghiệp và Môi trường xem xét và đưa ra giải pháp kịp thời để hỗ trợ các doanh nghiệp. Việc giải quyết vấn đề này không chỉ giúp các doanh nghiệp giảm thiểu thiệt hại mà còn góp phần thúc đẩy xuất khẩu và phát triển kinh tế.

Đây không phải là lần đầu tiên các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam gặp khó khăn do vướng mắc trong thủ tục cấp giấy chứng nhận. Trước đó, các doanh nghiệp xuất khẩu rau quả cũng đã gặp tình huống tương tự và đã được giải quyết tạm thời. Do đó, Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam hy vọng rằng Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ có giải pháp phù hợp để hỗ trợ các doanh nghiệp trong thời gian tới.

Các doanh nghiệp đang mong đợi sự can thiệp kịp thời từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường để khắc phục những vướng mắc và tiếp tục duy trì hoạt động xuất khẩu ổn định./p>

Một giải pháp tạm thời có thể được áp dụng nhằm giảm thiểu ảnh hưởng là các doanh nghiệp cần tích cực phối hợp với các cơ quan chức năng để đẩy nhanh quá trình cấp giấy chứng nhận. Đồng thời, việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và cấp giấy chứng nhận cũng là một hướng đi cần thiết để nâng cao hiệu quả và giảm thiểu chậm trễ.