Hà Nội đang tích cực đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong quy hoạch đô thị, với mục tiêu trở thành một đô thị thông minh, hiện đại và bền vững. Thành phố đã và đang ứng dụng các công nghệ tiên tiến như GIS, BIM, AI và IoT trong quy hoạch, nhằm tạo ra một hệ sinh thái quy hoạch hiện đại. Tại đây, mọi công trình, tuyến đường, mạng lưới hạ tầng sẽ được mô hình hóa 3D, đánh giá vòng đời, kết nối dữ liệu thời gian thực và hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng, chính xác.

Thành phố Hà Nội đã đặt mục tiêu đến năm 2026 sẽ số hóa 100% hồ sơ quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch phân khu trên nền GIS. Đến năm 2030, toàn bộ dữ liệu quy hoạch kỹ thuật và kiến trúc của thành phố sẽ được GIS hóa và cung cấp công khai trên nền tảng tra cứu trực tuyến. Việc này không chỉ là bước tiến về mặt kỹ thuật, mà còn khẳng định cam kết về minh bạch và cải cách hành chính của chính quyền đô thị hiện đại.

Các chuyên gia cho rằng, ứng dụng công nghệ số trong quy hoạch không chỉ để xây nhiều hơn, nhanh hơn, mà còn để phát triển hài hòa hơn, bền vững hơn. Đó là tư duy quy hoạch mới mà Hà Nội cần theo đuổi. PGS.TS Trần Hải Dương, chuyên gia công nghệ đô thị, nhấn mạnh rằng, Hà Nội đang cần xây dựng một hệ sinh thái dữ liệu thông minh, tích hợp GIS, AI, IoT với Big Data để phục vụ quy hoạch, giám sát và dự báo phát triển đô thị.

Theo lộ trình được Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội công bố, thành phố đặt ra các cột mốc cụ thể: giai đoạn 2025-2026 sẽ hoàn tất số hóa toàn bộ hồ sơ quy hoạch phân khu, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch hạ tầng kỹ thuật cấp thành phố; giai đoạn 2027-2030 sẽ mở rộng mô hình hóa dữ liệu BIM cho các công trình công cộng, tuyến đường, hạ tầng kỹ thuật chủ chốt; giai đoạn 2030-2035 sẽ triển khai nền tảng tra cứu dữ liệu mở toàn thành phố, kết nối quy hoạch với dữ liệu dân cư, giao thông, môi trường trên nền GIS – BIM – AI.

Tầm nhìn xuyên suốt của lộ trình này là xây dựng một hệ thống ‘bản sao số’ toàn diện cho đô thị Hà Nội, nơi mỗi quyết định quy hoạch đều có căn cứ từ dữ liệu, mô phỏng, phân tích và đánh giá chính sách theo thời gian thực. Để thành công, thành phố cần không chỉ dừng lại ở đầu tư công nghệ, mà còn phải cải cách đồng bộ về thể chế, đào tạo nhân lực, xây dựng văn hóa minh bạch hóa dữ liệu và kết nối cộng đồng.

Trong kỷ nguyên chuyển đổi số toàn diện, công nghệ bán dẫn đang đóng vai trò then chốt, cho phép các thiết bị điện tử tương tác và hiểu được môi trường xung quanh. Đặc biệt, các chip bán dẫn chuyển đổi tín hiệu tương tự sang số (ADC – Analog-to-Digital Converter) và ngược lại từ số sang tương tự (DAC – Digital-to-Analog Converter) là những thành phần không thể thiếu.

Chip ADC thực hiện chức năng chuyển đổi các tín hiệu tương tự như âm thanh, ánh sáng, nhiệt độ thành tín hiệu số để các bộ xử lý có thể hiểu và xử lý thông tin. Ngược lại, chip DAC thực hiện quá trình chuyển đổi từ tín hiệu số sang tín hiệu tương tự, giúp điều khiển các thiết bị như loa, động cơ hoặc các hệ thống cảm biến một cách chính xác.

Mới đây, vào cuối tháng 6, Công ty Digital, một thành viên của Tập đoàn CT Group, đã chính thức giới thiệu bản thiết kế chip ADC do các kỹ sư Việt Nam thiết kế và làm chủ công nghệ lõi. Theo đại diện của CT Group, chip ADC là một thành phần quan trọng trong giai đoạn 3 của chuyển đổi số, khi trí tuệ nhân tạo (AI), internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big Data) và tự động hóa toàn diện đang trở thành trọng tâm.

Trong giai đoạn chuyển đổi số hiện nay, các hệ thống yêu cầu khả năng thu thập và phân tích dữ liệu theo thời gian thực, đồng thời xử lý một khối lượng thông tin khổng lồ với độ trễ cực thấp. Tại đây, chip ADC đóng vai trò là ‘cửa ngõ’ kết nối hàng tỷ cảm biến trên các nền tảng IoT, vận hành robot công nghiệp, điều khiển xe tự hành, tối ưu hóa dây chuyền sản xuất thông minh, cũng như hỗ trợ các ứng dụng y tế chính xác.

Việc CT Group tự thiết kế và phát triển chip ADC đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao năng lực công nghệ, đưa Việt Nam lên vị thế cao hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu. Việc làm chủ công nghệ lõi này giúp giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu linh kiện chiến lược, tăng tỷ lệ nội địa hóa, đồng thời đảm bảo kiểm soát chất lượng và bảo mật ngay từ khâu đầu tiên.

Chip ADC không chỉ đóng vai trò nền tảng trong việc xây dựng các hệ sinh thái số, mà còn mở ra những cơ hội mới cho các lĩnh vực như đô thị thông minh, lưới điện thông minh, nông nghiệp chính xác, và các giải pháp y tế số. Sự phát triển và ứng dụng chip bán dẫn tại Việt Nam hứa hẹn sẽ đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế số và tăng cường năng lực cạnh tranh trên trường quốc tế.

Tóm lại, chip bán dẫn chính là chìa khóa trong tiến trình chuyển đổi số toàn diện, hỗ trợ xây dựng bản sao số cho các hệ thống phức tạp, giúp kết nối, phân tích và xử lý khối lượng dữ liệu khổng lồ theo thời gian thực. Việc làm chủ công nghệ chip bán dẫn đồng nghĩa với việc nắm giữ ‘chìa khóa’ để phát triển nền kinh tế số độc lập, tăng cường năng lực cạnh tranh và bảo vệ an ninh quốc gia trong kỷ nguyên số.

Thế giới đang bước vào một giai đoạn chuyển đổi kép quan trọng, kết hợp giữa chuyển đổi số và phát triển bền vững. Tại đây, các công nghệ số hiện đại như Internet vạn vật (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI), và chuỗi khối (Blockchain) đang dần hòa nhập với sinh thái học để thúc đẩy sự phát triển của kinh tế tuần hoàn. Theo GS. Yves Wautelet, một chuyên gia hàng đầu đến từ Đại học KU Leuven (Bỉ), mục tiêu chính của chuyển đổi kép này là tận dụng tối đa sự kết hợp giữa công nghệ và sinh thái để tạo ra giá trị lớn hơn, không chỉ về kinh tế, mà còn về xã hội và môi trường.

GS. Yves Wautelet đã đưa ra ví dụ về mô hình Circulise, một sự kết hợp độc đáo giữa mô hình quản lý, kinh tế, và công nghệ để mang lại giá trị bền vững và tuần hoàn. Một trong những ví dụ điển hình là dự án Fanyatu tại lưu vực sông Congo, nơi thực hiện việc tái trồng rừng và cải thiện sinh kế cho người dân địa phương. Dự án này tích hợp công nghệ IoT và bản sao số (digital twins) để giám sát và tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên, cũng như xây dựng lòng tin giữa các bên liên quan. Kết quả đạt được là khoảng 6 triệu cây được trồng, và cộng đồng địa phương tham gia vào dự án với vai trò là ‘người sản xuất kiêm tiêu dùng tài nguyên’ (resource prosumers).

Mô hình kinh tế tuần hoàn đang ngày càng trở nên phổ biến, với mục tiêu giảm thiểu chất thải và tận dụng tối đa giá trị từ sản phẩm và nguyên liệu. Các chuyên gia cho rằng, trong một nền kinh tế tuần hoàn, con người có thể tận dụng được nhiều giá trị hơn từ những gì đã có và duy trì giá trị đó trong nền kinh tế lâu nhất có thể. Điều này có thể đạt được thông qua thiết kế thông minh, giải pháp số, và sự chuyển dịch từ sở hữu sản phẩm sang sử dụng dịch vụ.

Trên thế giới, đã có nhiều dự án khác cho thấy công nghệ mới đang đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy nhanh tiến trình và hiệu quả của kinh tế tuần hoàn. EY đang hợp tác với nhiều công ty để triển khai công cụ AI phân tích chuỗi cung ứng, giúp giải quyết các điểm nghẽn trong quản lý vận chuyển, giảm lượng phát thải carbon, và dự báo nhu cầu nhằm hạn chế sản xuất dư thừa và tồn kho. Plastic Bank (Canada) ứng dụng nền tảng tích hợp AI và Blockchain để biến rác nhựa thành ‘tiền tệ’, cho phép người dân đổi rác lấy nhu yếu phẩm, học phí, bảo hiểm y tế, và các dịch vụ thiết yếu khác.

Hiện tại, khoảng 27% các quốc gia đã đưa hành động kinh tế tuần hoàn vào Đóng góp do Quốc gia Tự quyết định (NDC). Kinh tế tuần hoàn cũng sẽ là chủ đề chính tại Hội nghị Biến đổi khí hậu lần thứ 30 của Liên Hợp Quốc (COP30). Việc khai thác và chế biến nguyên liệu, gồm nhiên liệu hóa thạch, khoáng sản, và sinh khối, chiếm ít nhất 55% lượng khí nhà kính toàn cầu, đồng thời góp phần vào tình trạng suy giảm đa dạng sinh học và cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên.

GS. Yves Wautelet cho biết sự tương tác giữa công nghệ và nhu cầu của xã hội cần được thể hiện một cách rõ ràng trong thiết kế và vận hành hệ thống quản trị. Không chỉ đơn thuần áp dụng công nghệ, cần xác định rõ công nghệ đó phục vụ lợi ích gì cho cộng đồng, phát triển bền vững, và điều chỉnh công nghệ để phù hợp với mục tiêu xã hội.