Với mục tiêu đến năm 2025 phấn đấu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, tỉnh Thừa Thiên – Huế đang triển khai xây dựng nhiều dự án giao thông trọng điểm, có sức lan tỏa lớn về đường bộ, đường không và cảng biển. Từ đó, góp phần hoàn thiện hạ tầng mạng lưới giao thông, tạo tiền đề, động lực phát triển mới cho địa phương trong thời gian tới.

*Mở rộng không gian phát triển ven biển

Sau một năm phát động khởi công, dự án tuyến đường bộ ven biển qua tỉnh Thừa Thiên – Huế và cầu qua cửa biển Thuận An đã thực hiện được nhiều hạng mục quan trọng như xây dựng các mố trụ trên cạn ở hai phía đầu cầu, đúc các dầm bê tông và trong tháng 3 này đang bước vào giai đoạn cao điểm thi công các mố trụ phức tạp dưới nước.

Theo Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên – Huế Nguyễn Văn Phương, đây là dự án trọng điểm của tỉnh và quốc gia. Khi dự án hoàn thành sẽ kết nối thông suốt với tuyến đường bộ ven biển của cả nước đã được quy hoạch; tạo sự liên kết với các cảng biển, khu kinh tế, khu công nghiệp trọng điểm ven biển miền Trung; góp phần củng cố an ninh quốc phòng, nâng cao năng lực phòng tránh thiên tai, cứu hộ, cứu nạn. Đồng thời, dự án còn tạo ra quỹ đất ven biển rộng lớn, qua đó thu hút những nhà đầu tư lớn để phát triển đô thị, các dự án du lịch nghỉ dưỡng…

Quy mô đầu tư giai đoạn 1 của dự án có chiều dài hơn 7,7 km, từ cầu Tam Giang đến cầu qua cửa biển Thuận An, kết thúc tại nút giao thông giữa Quốc lộ 49A và Quốc lộ 49B thuộc thị trấn Thuận An, thành phố Huế.

Trong đó, cầu qua cửa biển Thuận An dài hơn 2,3 km, bề rộng mặt cầu cầu là 20m; mặt cắt ngang của tuyến đường là 26m. Cây cầu có 52 trụ, trong đó hai trụ tháp chính để kéo dây văng là T26 và T27 có chiều cao khoảng 70m so với mặt nước biển. Dự án này do liên doanh nhà thầu Công ty cổ phần Tập đoàn Đạt Phương, Công ty cổ phần xây dựng Tân Nam và Công ty cổ phần 479 Hòa Bình thực hiện và dự kiến hoàn thành trong 3 năm.

Anh Nguyễn Nam Tùng, chỉ huy công trường nhà thầu Công ty cổ phần Tập đoàn Đạt Phương cho biết, đơn vị đảm nhận thi công 15 trụ cầu, hiện cơ bản hoàn thành công tác khoan cọc nhồi, đang triển khai thi công thân các mố trụ ở trên cạn, đúc dầm bê tông trên bãi.

Thời tiết hiện nay đang thuận lợi, nhà thầu tập trung triển khai các sà lan để đưa những thiết bị cẩu ra giữa cửa biển thi công các trụ dưới nước. Với quyết tâm đẩy nhanh tiến độ như hiện nay, đến cuối năm 2023, nhà thầu sẽ hoàn thiện thi công các trụ trên cạn, công tác gác dầm, làm mặt cầu; phần trụ chính dưới nước sẽ cơ bản hoàn thiện và tiến hành lắp dây văng; phấn đấu đạt trên 70% toàn bộ giá trị gói thầu do đơn vị phụ trách.

Tổng mức đầu tư giai đoạn 1 của dự án tuyến đường bộ ven biển qua tỉnh Thừa Thiên – Huế và cầu qua cửa Thuận An là 2.400 tỷ đồng; trong đó, ngân sách Trung ương là 1.600 tỷ đồng, còn lại là ngân sách địa phương.

Theo Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông tỉnh Thừa Thiên – Huế, dự án hiện có tổng giá trị xây lắp đã thực hiện khoảng 363 tỷ đồng/2.088 tỷ đồng (tương đương hơn 17%) và trong năm 2023 với khối lượng thi công lớn, giá trị xây lắp ước khoảng 715 tỷ đồng. Cùng với việc đảm bảo tiến độ thi công các hạng mục cầu, thành phố Huế cũng đang đẩy mạnh giải phóng mặt bằng tuyến đường dẫn ở hai phía đầu cầu.

Cụ thể, phía xã Hải Dương phải thu hồi khoảng 196.186m2 đất, ảnh hưởng đến khoảng 600 lăng mộ, đất trồng lúa và đất nuôi trồng thủy sản của 180 hộ dân; phấn đấu bàn giao mặt bằng sạch cho đơn vị thi công trước 30/5/2023. Đối với, phía phường Thuận An phải thu hồi khoảng 121.000m2 đất, ảnh hưởng hơn 4ha đất rừng phòng hộ, 300 mộ xây và nhà cửa vật kiến trúc của khoảng 120 hộ dân. Thành phố Huế đang đẩy nhanh xây dựng khu tái định cư cho các hộ dân phường Thuận An bị ảnh hưởng, kịp bàn giao mặt bằng trước tháng 12/2023.

*Động lực phát triển mới

Bên cạnh dự án xây dựng tuyến đường ven biển và cầu qua cửa Thuận An, tỉnh Thừa Thiên – Huế còn đang triển khai nhiều dự án giao thông lớn khác như: xây dựng cầu vượt qua sông Hương và đường Nguyễn Hoàng, đường vành đai ba; cầu qua phá Tam Giang kết nối Phú Đa đi Vinh Xuân; đường phía Tây phá Tam Giang – Cầu Hai; đường kết nối liên huyện Quảng Điền – thị xã Hương Trà với thành phố Huế; đường Tố Hữu nối dài đi sân bay Phú Bài…

Trong Nghị quyết 54-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa XII về xây dựng và phát triển tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, một trong những nhiệm vụ, giải pháp quan trọng định hướng phát triển cho địa phương là đẩy mạnh công tác quy hoạch và quản lý, thực hiện quy hoạch, nhất là quy hoạch đô thị theo hướng phát triển mạnh kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại và thông minh, đặc biệt là kết cấu hạ tầng giao thông.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên – Huế Hoàng Hải Minh cho biết, để đạt được mục tiêu đến năm 2025 Thừa Thiên – Huế sẽ trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, vấn đề đảm bảo hạ tầng ở vùng lõi trung tâm cũng như phát triển hạ tầng mới ở các khu vực lâu nay chưa có điều kiện đầu tư như vùng núi phía Tây, vùng ven biển được tỉnh Thừa Thiên – Huế xác định là nhiệm vụ quan trọng.

Thời gian qua bằng các nguồn lực hỗ trợ của Trung ương và sự nỗ lực địa phương, nhiều công trình hạ tầng giao thông quan trọng, có tính lan tỏa liên vùng đã được khởi công, mở ra các không gian mới, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội cũng như quá trình đô thị hóa. Tỉnh Thừa Thiên – Huế có đường bờ biển dài khoảng 120km cùng với vùng đầm phá Tam Giang – Cầu Hai có diện tích rộng nhất khu vực Đông Nam Á.

Nhằm đẩy mạnh phát triển kinh tế biển, địa phương đang dành nhiều nguồn lực để quy hoạch, phát triển hệ thống cảng biển gồm cảng Chân Mây (huyện Phú Lộc), cảng Thuận An (thành phố Huế) và cảng chuyên dùng Điền Lộc (huyện Phong Điền).

Cảng Chân Mây là cảng biển nước sâu tự nhiên có khả năng tiếp nhận tàu trọng tải lớn, có tiềm năng để mở rộng, phát triển thành một cảng biển hiện đại và là cửa ngõ chính ra biển Đông cho cả khu vực, tiếp chuyển hàng hoá cho nước bạn Lào, vùng Đông Bắc Thái Lan. Cảng Chân Mây hiện có 3 cầu cảng đang hoạt động với tổng chiều dài khoảng 910m; trong đó, cầu cảng bến số 1, số 2 được tiếp nhận tàu chở container.

Nhằm tăng thời gian khai thác hàng hoá, phát huy tối đa lợi thế của Cảng Chân Mây, tỉnh Thừa Thiên – Huế đang triển khai xây dựng tuyến đê chắn sóng Cảng Chân Mây – giai đoạn 2 với tổng mức đầu tư 757 tỷ đồng. Qua đó, hoàn thiện tổng thể chiều dài đê chắn sóng đạt 750m vào năm 2026.

Bên cạnh đó, tỉnh Thừa Thiên – Huế cũng đang thí điểm một số chính sách hỗ trợ các hãng tàu biển mở tuyến vận chuyển container và đối tượng có hàng hóa vận chuyển bằng container đi, đến cảng biển này. Đồng thời, kêu gọi đầu tư hạ tầng bến số 4,5,6 cùng hệ thống kho, bãi từ đó hình thành trung tâm logistics hậu cần giúp nâng cao nâng cao chất lượng dịch vụ, tính cạnh tranh của cảng.

Bên cạnh hạ tầng giao thông đường bộ và cảng biển, trong năm 2023, dự án Xây dựng Nhà ga hành khách T2 Cảng hàng không quốc tế Phú Bài dự kiến cũng sẽ khánh thành đưa vào hoạt động, mở rộng cửa ngõ kết nối Thừa Thiên – Huế với thế giới. Nhà ga được thiết kế 2 cao trình, 3 tầng gồm tầng 1, tầng lửng và tầng 2, với công suất 5 triệu hành khách/năm, bảo đảm phục vụ 2.500 hành khách giờ cao điểm.

Nhà ga hành khách được đầu tư trang thiết bị hiện đại, công nghệ hàng không tiên tiến, cung cấp nhiều tiện ích chất lượng cao phục vụ hành khách. Với mạng lưới giao thông được đầu tư đồng bộ đang từng bước tạo cho Thừa Thiên – Huế một diện mạo mới, hấp dẫn nhiều nhà đầu tư lớn trong nước và quốc tế, góp phần thúc đẩy phát triển mạnh mẽ kinh tế – xã hội của địa phương và tạo tiền đề quan trọng trong thực hiện đề án đưa Thừa Thiên – Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2025.

Trong đó, hàng xuất khẩu đạt 179,07 triệu tấn, giảm 3%; hàng nhập khẩu đạt 209,26 triệu tấn, giảm 2%; hàng nội địa đạt 342,79 triệu tấn, tăng 12% so với năm 2021. Khối lượng hàng container thông qua cảng biển năm 2022 ước đạt 25,09 triệu TEUs, tăng 5% so với năm 2021.

Theo Cục Hàng hải Việt Nam, 4% là mức tăng trưởng thấp nhất so với vài năm trở lại đây mặc dù Việt Nam đã bước sang tình hình mới sau dịch COVID-19. Đặc biệt, hàng hóa nhập khẩu đã giảm 2% so với năm ngoái.

Đại diện lãnh đạo Cục Hàng hải Việt Nam cho rằng, mức độ tăng trưởng chậm của hàng hóa qua cảng do nhiều yếu tố; trong đó nguyên nhân chính là hoạt động sản xuất, xuất nhập khẩu thời gian qua của các doanh nghiệp trong nước chưa thực sự phục hồi trở lại. Ngoài ra, chính sách Zero COVID của Trung Quốc – thị trường xuất nhập khẩu lớn của Việt Nam cũng gây ảnh hưởng ít nhiều tới các doanh nghiệp tham gia thị trường này; trong đó có các doanh nghiệp vận tải biển. Còn công suất của các cảng biển và vận tải biển vẫn hoạt động tăng cường và tích cực.

Tuy nhiện, hoạt động cảng biển cũng có những điểm sáng đáng ghi nhận. Cụ thể các cảng biển Việt Nam tại Hải Phòng, Tp. Hồ Chí Minh, Bà Rịa – Vũng Tàu đã lọt vào danh sách 50 cảng biển có lưu lượng hàng hóa thông qua lớn nhất thế giới năm 2022.

Các bến cảng cửa ngõ như Lạch Huyện (Hải Phòng), Cái Mép (Bà Rịa – Vũng Tàu) cho phép tiếp nhận các tàu container lớn nhất thế giới hiện nay (trên 200.000 DWT). Hàng hóa thông qua các cảng biển, đặc biệt các cảng biển phát triển mới như Bà Rịa – Vũng Tàu được các tạp chí hàng hải quốc tế đánh giá là một trong những cảng có tốc độ tăng trưởng lớn nhất trong khu vực.

Điều này cho thấy dịch vụ cảng biển tại Việt Nam ngày càng được cải thiện nâng cao hiệu quả thông qua hàng hóa và hỗ trợ cho hoạt động vận tải biển, đặc biệt là vận tải biển quốc tế.Liên quan đến hoạt động vận tải biển, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Xuân Sang cho hay, đội tàu Việt Nam hiện tại đã đáp ứng 100% nhu cầu vận tải hàng hóa bằng đường biển nội địa. Điều này là kết quả bước đầu để đội tàu Việt Nam vươn ra quốc tế.

Cụ thể, năm 2022, lượng hàng hóa xuất nhập khẩu vận tải quốc tế do đội tàu biển Việt Nam vận tải đạt khoảng 1,29 triệu tấn, tăng 10% so với năm 2021. Đây là mức tăng trưởng cao. Các tuyến vận tải chủ yếu đi Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, khu vực Đông Nam Á và một số tuyến châu Âu. Nhiều doanh nghiệp vận tải biển Việt Nam đã ghi nhận mức doanh thu và lợi nhuận tăng do nguồn hàng vận tải và giá cước tăng trong đầu năm 2022. Cụ thể, theo báo cáo tài chính quý III/2022, Công ty cổ phần Vận tải biển Việt Nam (Vosco) có lãi trước thuế lũy kế 566 tỷ đồng, vượt 45% so với kế hoạch cả năm và đã bù được hết số lỗ lũy kế. Công ty cổ phần Gemadept 9 tháng năm 2022 đã gần cán đích kế hoạch lợi nhuận cả năm khi đạt 806 tỷ đồng.

Các chuyên gia cho rằng, trong 2 năm qua, các doanh nghiệp vận tải đã có được kết quả kinh doanh thuận lợi. Đặc biệt, doanh thu, lợi nhuận của các doanh nghiệp đều tăng một phần do cước vận tải tăng, phần khác là do chất lượng đội tàu cũng được tiếp tục cải thiện, cơ cấu đội tàu ngày càng hợp lý./.