Nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ, Câu lạc bộ Bạn đọc Bảo tàng – Thư viện tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã tổ chức một chương trình đặc biệt với tên gọi ‘Vẽ tiếp bức tranh hòa bình’. Sự kiện này đã thu hút khoảng 100 bạn đọc, thành viên của các câu lạc bộ, đội nhóm và học sinh từ các trường học trên địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu tham gia vào những hoạt động ý nghĩa và thiết thực.

Chương trình bao gồm việc giới thiệu sách, đọc thơ, chia sẻ cảm nhận về những bức tranh mang chủ đề hòa bình. Bên cạnh đó, các tham dự viên còn có cơ hội giao lưu với các nhân chứng lịch sử, lắng nghe những câu chuyện và sự kiện trong thời kỳ chiến tranh. Mục tiêu của chương trình ‘Vẽ tiếp bức tranh hòa bình’ là giúp các em tham gia có cơ hội hiểu sâu sắc hơn về giá trị quý báu của hòa bình. Qua đó, các em sẽ thêm trân trọng sự hy sinh của thế hệ đi trước và nâng cao ý thức sống có trách nhiệm với bản thân, cộng đồng và đất nước.

Sự kiện này không chỉ là một hoạt động kỷ niệm Ngày Thương binh – Liệt sĩ mà còn góp phần giáo dục về truyền thống lịch sử và giá trị hòa bình cho thế hệ trẻ. Thông qua chương trình, các em sẽ có cơ hội tìm hiểu và trải nghiệm những giá trị quý báu của lịch sử, từ đó hình thành nên những tư tưởng và hành động tích cực cho tương lai.

Với những hoạt động thiết thực và ý nghĩa, chương trình ‘Vẽ tiếp bức tranh hòa bình’ đã để lại những ấn tượng sâu sắc trong lòng các tham dự viên. Sự kiện này không chỉ là một hoạt động kỷ niệm mà còn là một phần quan trọng trong việc giáo dục về truyền thống lịch sử và giá trị hòa bình cho thế hệ trẻ.

Bằng việc tổ chức những sự kiện như thế này, Câu lạc bộ Bạn đọc Bảo tàng – Thư viện tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã thể hiện sự quan tâm và trách nhiệm đối với việc giáo dục về truyền thống lịch sử và giá trị hòa bình cho thế hệ trẻ. Sự kiện này cũng là một dịp để các em học sinh và các bạn trẻ có cơ hội giao lưu, học hỏi và trải nghiệm những giá trị quý báu của lịch sử.

Ngân hàng Gen liệt sĩ: Một năm hoạt động, hơn 51.000 mẫu ADN thu nhận, 16 liệt sĩ vô danh được xác minh danh tính

Sau một năm hoạt động, Ngân hàng Gen liệt sĩ đã thu nhận hơn 51.000 mẫu ADN từ thân nhân, giúp xác minh danh tính 16 liệt sĩ vô danh. Dự án này là một nỗ lực nhân văn của Chính phủ, Bộ Công an và doanh nghiệp GeneStory, với mục tiêu tìm lại người thân cho hàng trăm nghìn gia đình.

Ngân hàng Gen liệt sĩ được thành lập vào ngày 23.7.2024, với nhiệm vụ sử dụng công nghệ giám định ADN hiện đại để xác minh danh tính của các liệt sĩ. Thông qua việc sàng lọc và đối chiếu ADN của thân nhân với các mẫu hài cốt liệt sĩ chưa xác định được danh tính, ngân hàng gen tiến hành xác minh chính xác danh tính của các liệt sĩ.

Tính đến tháng 7.2025, ngân hàng gen đã tiếp nhận hơn 51.000 mẫu ADN từ thân nhân liệt sĩ tại 34 tỉnh, thành, đạt khoảng 5% mục tiêu quốc gia là 1 triệu mẫu vào năm 2030. Qua đó, hoàn thành phân tích, cập nhật vào cơ sở dữ liệu căn cước hơn 11.000 mẫu. Đặc biệt, tính đến thời điểm hiện tại đã xác định được danh tính 16 trường hợp.

Toàn bộ chi phí liên quan đến việc thu mẫu, phân tích, đối sánh và trả kết quả đều được miễn phí. Nguồn kinh phí thực hiện đến từ sự đóng góp của các doanh nghiệp trên cả nước.

GeneStory, đơn vị xây dựng Ngân hàng Gen liệt sĩ, cho biết ngân hàng được xây dựng hiện đại, bảo mật. Hệ thống hỗ trợ lưu trữ, phân tích chính xác hàng chục nghìn mẫu ADN, chuẩn hóa quy trình thu mẫu, kiểm soát chất lượng và đào tạo kỹ thuật viên.

Đến năm 2030, ngân hàng gen đặt mục tiêu hoàn thành việc thu nhận 1 triệu mẫu ADN từ thân nhân, góp phần xác định danh tính hàng chục nghìn liệt sĩ vô danh, đồng thời phục vụ cho việc quy tập hài cốt và nghiên cứu y học di truyền trong dài hạn.

Dự án không chỉ là một công trình khoa học mang tầm quốc gia, mà còn là biểu tượng cho lòng tri ân sâu sắc của dân tộc Việt Nam với những anh hùng đã ngã xuống vì hòa bình và độc lập của Tổ quốc.

Công nghệ trả lại danh tính cho liệt sĩ

Trong hành trình ‘trả lại tên’ cho các liệt sĩ, mới đây, Mỹ cũng đã bàn giao trang thiết bị, vật tư, hóa chất và quy trình xét nghiệm ADN cho Việt Nam nhằm phục vụ giám định hài cốt chưa định danh trong chiến tranh tại Việt Nam.

GS-TS Chu Hoàng Hà – Phó chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST) – cho biết, gần hai năm qua trong quá trình thực hiện giám định hài cốt, các nhà khoa học của Viện Sinh học và các chuyên gia quốc tế đã nỗ lực không ngừng để phát triển, tối ưu hóa và chuyển giao công nghệ phân tích ADN hài cốt liệt sĩ tiên tiến trên nền kỹ thuật giải trình tự thế hệ mới (NGS), dựa trên các chỉ thị SNP phù hợp với điều kiện đặc thù của Việt Nam do phần lớn các mẫu hài cốt đã bị phân hủy nặng sau nhiều thập kỷ trong môi trường nhiệt đới nóng ẩm.

Các kết quả thu được rất đáng ghi nhận: tỷ lệ chiết tách thành công ADN từ các mẫu hài cốt tăng từ 22% lên tới 70% – minh chứng cho một bước tiến quan trọng về công nghệ. Việc giải trình tự gen và phân tích chỉ thị SNP đã mở ra khả năng khớp nối với thân nhân có quan hệ huyết thống xa đến 4 hoặc 5 thế hệ – điều chưa từng đạt được trước đây.

Đây là lần đầu tiên các chuyên gia đã chứng minh được tính khả thi của việc áp dụng công nghệ tiên tiến với nền tảng kỹ thuật SNP-NGS vào công tác giám định ADN hài cốt liệt sĩ Việt Nam.

Việc đầu tư, tiếp nhận và đưa vào vận hành các trang thiết bị phân tích ADN hiện đại đánh dấu một bước tiến quan trọng, giúp các nhà khoa học nâng cao năng lực kỹ thuật và làm chủ hoàn toàn công nghệ. Nhờ đó, quy trình phân tích mẫu hài cốt lâu năm được thực hiện trên quy mô lớn, với độ chính xác cao, mở ra khả năng khớp nối dữ liệu ADN giữa mẫu hài cốt và mẫu thân nhân có quan hệ huyết thống xa đến 4-5 thế hệ.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thu nhận mẫu ADN từ thân nhân của các liệt sĩ chưa xác định được danh tính, mô tả đây là một chương trình đầy tính nhân văn sâu sắc. Chương trình này thể hiện trách nhiệm của thế hệ hôm nay đối với những người con ưu tú đã hi sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc. Bằng việc thực hiện chương trình này, không chỉ mang lại niềm an ủi cho các gia đình liệt sĩ mà còn góp phần làm vơi đi nỗi đau chiến tranh của mỗi gia đình và toàn dân tộc.

Thủ tướng yêu cầu lãnh đạo các cấp, các ngành, các địa phương cần tích cực phối hợp với lực lượng Công an để rà soát, vận động và thu thập mẫu thân nhân liệt sĩ. Đồng thời, cần huy động các nguồn lực cần thiết cho công tác thu thập và phân tích ADN để chương trình được triển khai một cách hiệu quả. Mục tiêu chính của chương trình là xác định danh tính của các liệt sĩ chưa được biết đến, giúp họ trở về với tên tuổi, quê hương và gia đình, không để bất kỳ liệt sĩ nào bị lãng quên.

Chương trình này không chỉ có ý nghĩa về mặt nhân văn mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối các gia đình liệt sĩ với lịch sử và cội nguồn của họ. Thông qua việc thu thập và phân tích ADN, chương trình mong muốn mang lại sự công bằng và sự tôn vinh đối với tất cả những người đã ngã xuống vì Tổ quốc.

Để đạt được mục tiêu này, sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và sự ủng hộ của toàn xã hội là rất cần thiết. Thủ tướng hy vọng rằng với sự chung tay của cộng đồng, chương trình sẽ sớm đạt được kết quả, góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn, nơi những hy sinh của các liệt sĩ được ghi nhận và tôn vinh đúng mức.

Thông tin liên quan: Để biết thêm thông tin về chương trình và cách thức tham gia, vui lòng truy cập trang web chính thức của chương trình hoặc liên hệ với cơ quan chức năng gần nhất.

Chiều ngày 25/7, tại Hà Nội, Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06, Bộ Công an) đã tổ chức Hội nghị trực tuyến sơ kết một năm triển khai kế hoạch thu nhận mẫu ADN cho thân nhân của liệt sĩ chưa xác định được danh tính trên toàn quốc. Thủ tướng Phạm Minh Chính đã phát biểu chỉ đạo tại hội nghị này.

Thủ tướng cho biết, Việt Nam có hơn 1,2 triệu liệt sĩ, trong đó khoảng 900.000 hài cốt đã được quy tập về các nghĩa trang. Tuy nhiên, vẫn còn khoảng 300.000 hài cốt liệt sĩ đã được an táng nhưng chưa xác định được danh tính. Bên cạnh đó, Việt Nam hiện có khoảng 652.000 thương binh, 198.000 bệnh binh, hơn 132.000 Bà mẹ Việt Nam Anh hùng và khoảng 320.000 người chịu ảnh hưởng chất độc hóa học.

Thủ tướng bày tỏ sự xúc động khi nhắc lại những con số này và cho biết chất độc dioxin để lại không chỉ ảnh hưởng đến cuộc đời của những người trực tiếp hứng chịu, mà còn di truyền qua các thế hệ con cháu. Chiến tranh đã lùi xa, nhưng còn bao gia đình vẫn đau đáu chờ đợi thông tin về phần mộ, hài cốt người thân để được đưa về quê hương an táng.

Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu các cơ quan, đơn vị phải đẩy nhanh tiến độ thu nhận mẫu ADN để không kịp thời. ‘Nếu không làm nhanh, sẽ không kịp nữa. Không ai sống mãi để chờ kết quả. Cho nên, chúng ta phải đột phá, hành quân nhanh hơn để chạy đua với thời gian. Đây là cuộc chạy đua vì ký ức, vì đạo lý và vì tương lai’, Thủ tướng chia sẻ.

Theo Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, tính đến ngày 20/7/2025, cơ quan chức năng đã hoàn thành phân tích 11.138 mẫu ADN thân nhân liệt sĩ và cập nhật vào Cơ sở dữ liệu Căn cước hơn 10.000 dữ liệu ADN của thân nhân các liệt sĩ. Hội nghị cũng nghe báo cáo về kết quả triển khai kế hoạch thu nhận mẫu ADN cho thân nhân liệt sĩ. Tính đến thời điểm hiện tại, đã có 57.273 mẫu được thu nhận. Nhiều địa phương đã vận động xã hội hóa để thu nhận mẫu ADN cho thân nhân liệt sĩ.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đã trao Thông báo kết quả giám định ADN hài cốt liệt sĩ cho đại diện thân nhân các gia đình liệt sĩ. Sự kiện này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc xác định danh tính liệt sĩ và giúp đỡ gia đình họ. Thông tin về kết quả giám định ADN này sẽ giúp các gia đình liệt sĩ có thể xác định được danh tính của người thân và thực hiện các thủ tục để đưa hài cốt về quê hương an táng.

Trong thời gian tới, Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo các cơ quan, đơn vị đẩy nhanh tiến độ thu nhận mẫu ADN cho thân nhân liệt sĩ. Đồng thời, sẽ tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền để nâng cao nhận thức của người dân về việc thu nhận mẫu ADN và xác định danh tính liệt sĩ.

Việc xác định danh tính liệt sĩ không chỉ giúp các gia đình liệt sĩ thực hiện các thủ tục để đưa hài cốt về quê hương an táng mà còn góp phần xây dựng nền hòa bình, ổn định và phát triển của đất nước. Hơn nữa, đây cũng là cách để thể hiện lòng biết ơn và sự tri ân của chúng ta đối với các liệt sĩ đã hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc.

Chiều ngày 25/7, Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06, Bộ Công an) đã tổ chức Hội nghị sơ kết Kế hoạch 356/KH-BCA-C06 về việc thu nhận mẫu ADN của thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự và phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.

Thủ tướng đã bày tỏ sự xúc động và đau lòng khi biết rằng Việt Nam hiện có khoảng 652.000 thương binh, hơn 132.000 Bà mẹ Việt Nam anh hùng và khoảng 320.000 người bị ảnh hưởng bởi chất độc hóa học. Những con số này là minh chứng cho những hy sinh và tổn thất to lớn mà dân tộc Việt Nam đã trải qua trong các cuộc chiến tranh.

Kế hoạch 356 của Bộ Công an là một chương trình quy mô lớn, mang giá trị nhân văn sâu sắc, hướng đến mục tiêu xác định danh tính cho các liệt sĩ còn thiếu thông tin, những người con đã hóa thân vào đất mẹ, đang yên nghỉ tại hàng nghìn nghĩa trang trên khắp cả nước. Tính đến ngày 20/7, toàn quốc đã thu nhận được hơn 57.000 mẫu ADN thân nhân liệt sĩ.

Căn cứ thông tin 128 hài cốt liệt sĩ được quy tập về nghĩa trang liệt sĩ Đức Cơ – Gia Lai do Cục Chính sách Bộ Quốc phòng cung cấp, C06 đã chỉ đạo và phối hợp với công an địa phương rà soát để thu mẫu ADN thân nhân 89 liệt sĩ. Kết quả, C06 đã phối hợp với Cục Người có công (Bộ Nội vụ) hoàn thành hồ sơ công nhận danh tính liệt sĩ đối với 16 anh hùng liệt sĩ.

Đây là kết quả bước đầu triển khai ngân hàng Gen (ADN) của thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết đất nước ta có hơn 1,2 triệu liệt sĩ, trong đó, khoảng 900.000 hài cốt đã được quy tập về các nghĩa trang. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn khoảng 300.000 hài cốt liệt sĩ đã được an táng nhưng chưa xác định được danh tính.

Thủ tướng bày tỏ trăn trở trước thực tế rằng thời gian đang trôi đi, điều kiện khí hậu, môi trường khắc nghiệt khiến việc tìm kiếm và xác minh danh tính liệt sĩ ngày càng khó khăn hơn. Trong khi đó, thân nhân liệt sĩ, những người mong mỏi được đón phần mộ người thân trở về, ngày một già yếu, thậm chí nhiều người đã không còn.

Thủ tướng chỉ đạo rằng cần phải đột phá, hành quân nhanh hơn để chạy đua với thời gian. Đây là cuộc chạy đua vì ký ức, vì đạo lý và vì tương lai. Xác định ADN không chỉ là thao tác kỹ thuật sinh học, mà còn là chìa khóa phục hồi ký ức lịch sử cho thân nhân gia đình liệt sĩ, là công cụ để kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai.

Việc này thể hiện sự tri ân sâu sắc, là giá trị đạo lý và nhân văn đặc biệt của dân tộc Việt Nam. Thủ tướng nhấn mạnh rằng mục tiêu của chúng ta là đưa được nhiều liệt sĩ trở về với tên tuổi, với quê hương, gia đình, để không một liệt sĩ nào bị lãng quên, không một gia đình liệt sĩ nào còn phải chờ đợi, mong ngóng trong vô vọng.