Báo cáo triển vọng doanh nghiệp của Công ty TNHH Chứng khoán Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (VCBS) ngày 2/3 nhận định Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (HOSE: TCB) là một trong những ngân hàng hàng đầu về tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn (CASA) tại Việt Nam, từng thiết lập kỷ lục trên 50% vào cuối năm 2021. Trong năm 2022, do nhiều biến động trên thị trường tài chính, tỷ lệ CASA của TCB ghi nhận sự sụt giảm còn khoảng 46,5% vào cuối quý III/2022, tuy nhiên vẫn cao nhất hệ thống. Sang đến cuối quý IV/2022, khi tỷ lệ CASA của TCB giảm về hơn 37%, ngân hàng này mới tụt xuống vị trí thứ hai nhường chỗ cho MBB.

Trước khi TCB trở thành một trong những ngân hàng đứng đầu về CASA, Ngân hàng TMCP Quân Đội (HOSE: MBB) và Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (HOSE: VCB) là 2 ngân hàng có lợi thế lớn nhất về chi phí vốn, về tiền gửi không kỳ hạn. Vị thế của MBB và VCB khi đó là rất vững chắc và khó có một nhà băng nào cạnh tranh được. 

Tuy nhiên, khi TCB tiến hành chiến lược chuyển đổi số và thực hiện chính sách “Zero Fee” từ năm 2016, “cuộc chơi” đã có sự thay đổi ngoạn mục, giúp ngân hàng chỉ trong thời gian ngắn đã vươn lên Top đầu về CASA. 

Nhóm phân tích VCBS nhận định tỷ lệ CASA duy trì trên 40% trong 3 quý đầu năm 2022 nhưng giảm mạnh về mức 34,3% vào cuối quý IV/2022 phản ánh xu thế chung của ngành ngân hàng khi người gửi tiền có xu hướng chuyển sang gửi tiền có kỳ hạn do lãi suất huy động tăng mạnh từ cuối quý III.

Mặc dù có xu hướng suy giảm, nhưng tỷ lệ CASA vẫn ở mức cao giúp cho TCB giảm áp lực tăng lãi suất huy động tiền gửi một các tương đối so với các đối thủ trong ngành và duy trì được một mức chi phí vốn thấp so với trung bình ngành.

VCBS dự báo trong năm 2023, tỷ lệ CASA tiếp tục giảm trong bối cảnh lãi suất được kỳ vọng tiếp tục neo ở mức cao. Điều này sẽ được thể hiện rõ ràng hơn trong hai quý đầu năm 2023; đồng thời tạo áp lực tăng lên chi phí vốn và giảm biên lãi thuần (NIM), ảnh hưởng đến tăng trưởng từ lãi của TCB.

Dựa trên 4 giả định: tăng trưởng tín dụng của TCB đạt 13% cho năm 2023; lợi suất sinh lời của tài sản sinh lãi tăng từ 7,82% năm 2022 xuống 7,77% năm 2023; chi phí vốn bình quân tăng nhẹ lên mức 2,97% và tỷ lệ nợ xấu ở mức 1%, tỷ lệ bao phủ nợ xấu tăng lên mức 127%; VCBS ước tính TCB có thể đạt 27.237 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế trong năm nay, tăng 6,53% so với cùng kỳ, tương đương lãi cơ bản trên cổ phiếu (EPS) đạt 6.093 đồng/cp và giá trị sổ sách của một cổ phần (BVPS) đạt 38.225 đồng/cp.

 

 

Theo đó, lãi ròng 2022 TCB ghi nhận 20.436 tỷ đồng, tăng 11% so với 2021. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng sang năm nay, mức tăng trưởng sẽ âm 0,2% so với năm ngoái do các yếu tố về tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn (CASA) cùng với giả định mức tổn thất quá lớn từ thị trường đối với trái phiếu doanh nghiệp và bất động sản của Ngân hàng. 

Cụ thể, trong năm qua, tỷ lệ CASA của TCB đã giảm 9,5 điểm % so với cùng kỳ quý IV/2021 và 13,5 điểm % cùng kỳ cả năm 2021 xuống còn 37%, ghi nhận mức giảm thấp nhất trong các ngân hàng thuộc top đầu Việt Nam. 

Theo TCB, nguyên nhân chủ yếu là do Ngân hàng muốn tăng tiền gửi có kỳ hạn trong bối cảnh thanh khoản hệ thống ngân hàng khó khăn trong quý IV/2022 và khách hàng có xu hướng giảm tiền mặt, ưu tiên gửi tiết kiệm do các cơ hội đầu tư ít hơn sau các vấn đề liên quan đến thị trường bất động sản và trái phiếu.

Trên thực tế, do mặt bằng lãi suất tiền gửi có kỳ hạn dưới 6 tháng tăng kịch trần 6%/năm và kỳ hạn 6 tháng đến 1 năm tăng lên 9 – 9,5%/năm, còn kỳ hạn tiền gửi dài trên 1 năm, lãi suất tiết kiệm tiền đồng được nhiều nhà băng niêm yết trên 9,5%-10,5%/năm,… vì thế, không chỉ những ngân hàng nhỏ mà ngay cả những ngân hàng đứng đầu về CASA cũng ghi nhận xu hướng giảm trong năm 2022. Sự sụt giảm mạnh lần này đã khiến TCB để mất ngôi “vương” sau 2 năm liền, nhường vị trí số 1 (ngân hàng có tỷ lệ CASA cao nhất) cho MB.

Tuy nhiên, VCSC dự báo tỷ lệ này của TCB vẫn sẽ cải thiện so với cùng kỳ 2022 nhờ áp lực thanh khoản giảm bớt và các vấn đề liên quan đến thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản dần được cải thiện trong năm nay.

Hiện nay, TCB là ngân hàng có tỷ trọng trái phiếu doanh nghiệp cao, với số dư trái phiếu doanh nghiệp chiếm 8,9% dư nợ tín dụng, tính đến quý IV/2022. Trong đó, khoảng 70% là trái phiếu liên quan đến lĩnh vực bất động sản. Bên cạnh đó, tỷ trọng dư nợ cũng cao trong lĩnh vực bất động sản, dư nợ cho vay các doanh nghiệp bất động sản chiếm 25,9% tổng dư nợ cho vay tính đến quý IV/2022. Do những lo ngại của thị trường về các rủi ro tiềm ẩn liên quan đến trái phiếu doanh nghiệp và ngành bất động sản, giá cổ phiếu của TCB đã giảm 46,1% kể từ đầu năm 2022. Theo các chuyên gia, với thị giá hiện tại, thị trường đang giả định mức tổn thất gần 50% đối với các khoản vay và trái phiếu bất động sản của TCB.

Từ những đánh giá dựa trên nghiên cứu thị trường, VCSC dự phóng tích cực cho Ngân hàng đến 2025 nhìn chung tăng trưởng dương sau thời kỳ biến động thị trường khiến lãi ròng cả năm 2023 dự kiến giảm tốc.

Dự báo tăng trưởng chậm cho toàn ngành ngân hàng

Theo báo cáo ngành ngân hàng được VNDIRECT công bố hồi đầu tháng 1, nhóm phân tích nhận định “sóng gió” vẫn sẽ tiếp diễn trong năm 2023 do thị trường bất động sản tiếp tục trầm lắng. Chịu tác động như vậy, tình hình ngành ngân hàng được dự báo có sự chững lại nửa đầu 2023, nhưng sẽ trở nên khả quan hơn vào nửa cuối năm.

Cụ thể, ngoài biến động của thị trường trái phiếu doanh nghiệp và bất động sản làm tăng áp lực cho các ngân hàng, các chuyên gia dự báo sang năm nay, ngành ngân hàng tiếp tục đối diện với một vấn đề nghiêm trọng khác liên quan đến thanh khoản, là việc các doanh nghiệp Việt Nam đang gặp khó khăn về dòng tiền, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

  

Techcombank vừa có văn bản thông báo về việc đại hội đồng cổ đông thông qua phương án mua cổ phiếu chào bán riêng lẻ của CTCP Chứng khoán Kỹ Thương (TCBS) với số phiếu tán thành đạt tỷ lệ 70,63 %. 

Trước đó, Techcombank đã gửi văn bản xin ý kiến cổ đông về việc mua cổ phiếu chào bán riêng lẻ của TCBS với tổng giá trị 10.038 tỷ đồng. Phía  ngân hàng cho biết TCBS là công ty con của Techcombank với tỷ lệ sở hữu là 88,8%. Ngân hàng nhận định công ty chứng khoán này hoạt động hiệu quả trong 5 năm qua với tỷ lệ sinh lời (ROA và ROE) ở mức cao.

Vốn tăng thêm từ Techcombank sẽ được TCBS sử dụng cho các mục đích như duy trì vị thế dẫn đầu của công ty trong các mảng kinh doanh cốt lõi gồm cổ phiếu, trái phiếu, đầu tư và quản lý gia sản; tăng thị phần và số lượng khách hàng trong mảng kinh doanh giao dịch cổ phiếu và vay ký quỹ,… kết nối các hệ sinh thái.

Đồng thời, công ty sẽ đẩy mạnh hơn các mảng tự doanh vào thị trường cổ phiếu và và trái phiếu cũng như đẩy nhanh và mạnh hơn vào đầu tư vào công nghệ Wealthtech và khoa học dữ liệu.

Theo Techcombank, việc mua cổ phần chào bán riêng lẻ của TCBS nhằm đảm bảo tính chủ động và hiệu quả trong hoạt động của TCBS và hiệu quả đầu tư của Techcombank, mang lại giá trị tối ưu cho ngân hàng và cổ đông.

Trước đó, TCBS đã công bố kế hoạch thực hiện chào bán riêng lẻ 105 triệu cổ phiếu cho Techcombank với giá chào bán dự kiến là 95.600 đồng/cp. Tổng số tiền thu được theo giá dự kiến là 10.038 tỷ đồng. Sau đợt chào bán, vốn điều lệ của TCBS sẽ tăng thêm 1.050 tỷ đồng lên hơn 2.176 tỷ đồng.

Kế hoạch tăng vốn này là thay cho kế hoạch ban đầu là tăng vốn điều lệ từ 1.126 tỷ đồng lên 9.249,8 tỷ đồng thông qua việc chào bán riêng lẻ và phát hành cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu.