Những ngày qua, mưa lớn đã ập xuống nhiều khu vực tại Nghệ An và Thanh Hóa, gây ra những thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Tại Nghệ An, hàng trăm ngôi nhà đã bị phá hủy và nhiều bản làng bị cô lập do mưa lớn. Thông tin từ ông Hoàng Văn Đại, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, cho biết lượng mưa lớn đã xuất hiện ở các khu vực phía Tây của Nghệ An và Thanh Hóa, với lượng mưa phổ biến từ 150-250mm. Riêng tại Quỳ Châu, lượng mưa đã đạt mức 259mm.

Lũ từ thượng nguồn đổ về đã gây ra tình trạng ngập lụt, lũ ống, lũ quét tại nhiều huyện miền núi như Kỳ Sơn, Con Cuông, Quỳ Châu, Quế Phong. Quốc lộ 7 đoạn qua địa bàn các xã Anh Sơn, Tương Dương, Con Cuông đang ngập từ 0,5 đến hơn một mét. Giao thông cũng đang tê liệt vì hàng chục điểm sạt lở lớn trên quốc lộ 16.

TS Trương Bá Kiên, Phó Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Khí tượng khí hậu, Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu, đã đưa ra lý giải về đợt mưa những ngày qua. Theo ông, vùng thấp nhỏ trên Vịnh Bắc Bộ mang gió đông nam vào đất liền, kết hợp với không khí ẩm và bất ổn định sau bão số 3 Wipha là nguyên nhân dẫn đến đợt mưa này.

Dự báo thời tiết cho thấy, trong hôm nay và ngày mai, một số điểm thuộc Bắc Bộ thậm chí còn lớn hơn trong những ngày bão số 3 Wipha tác động. TS Nguyễn Ngọc Huy, chuyên gia về biến đổi khí hậu và cảnh báo thiên tai, cảnh báo rằng sau cơn bão Wipha có thể sẽ có một đợt mưa nối tiếp theo từ ngày 23 đến 25/7 trên địa bàn các tỉnh miền núi Tây Bắc. Lượng mưa tích lũy nhiều ngày sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ sạt lở và lũ quét.

Theo TS Huy, sự chuyển pha liên tục của các trạng thái thời tiết từ En Nino sang La Nina, và hiện nay là giai đoạn trung tính âm (gần với La Nina hơn), dự báo số lượng các cơn bão đi vào biển Đông cũng như đất liền Việt Nam sẽ nhiều hơn trung bình các năm. Vì vậy, khi mùa bão mới bắt đầu, việc chuẩn bị cho công tác ứng phó phải được thực hiện một cách dài hơi, tránh tâm lý chủ quan khi bão đi qua.

Để ứng phó với tình hình thời tiết cực đoan, các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác dự báo, cảnh báo sớm để người dân chủ động phòng tránh. Đồng thời, việc triển khai các công trình phòng chống lũ lụt, hỗ trợ người dân khắc phục thiệt hại cũng cần được đẩy mạnh.

Đêm qua, các khu vực Tây Bắc Bộ, Thanh Hóa và cao nguyên Trung Bộ đã trải qua thời tiết mưa, mưa vừa và dông, với một số nơi ghi nhận lượng mưa to đến rất to. Các số liệu quan trắc mới nhất cho thấy, từ 19h ngày 23/7 đến 3h ngày 24/7, nhiều trạm đã ghi nhận lượng mưa đáng kể. Đáng chú ý, trạm Kiên Thành (Lào Cai) đã ghi nhận lượng mưa lên đến 140,6mm, trạm Quang Húc (Phú Thọ) với 128,8mm, trạm Song Khủa (Sơn La) với 81,4mm. Ngoài ra, trạm Đập và Thủy điện Ia Grai 2 (Gia Lai) cũng ghi nhận lượng mưa 69,2mm và trạm Quảng Thành (Lâm Đồng) với 65,8mm.

Dự báo thời tiết trong những ngày tới cho thấy, từ ngày 24/7 đến đêm 25/7, miền Bắc, Thanh Hóa và Nghệ An sẽ tiếp tục phải đối mặt với mưa vừa, mưa to và dông. Cục bộ, một số khu vực có thể xảy ra mưa rất to với lượng mưa phổ biến từ 60-130mm, và một số nơi có thể trên 250mm. Mưa được dự báo sẽ xuất hiện theo khu vực và theo từng đợt, với nguy cơ cao xảy ra mưa cường suất lớn trên 100mm.

Cơ quan khí tượng cũng cảnh báo về các hiện tượng thời tiết nguy hiểm trong mưa dông, bao gồm khả năng xảy ra lốc sét, mưa đá và gió giật mạnh. Mưa lớn cũng có khả năng gây ra tình trạng ngập úng tại các khu vực trũng, thấp, khu đô thị, công nghiệp, và nguy cơ lũ quét trên các sông, suối nhỏ, cũng như sạt lở đất trên sườn dốc.

Cục Khí tượng Thủy văn đã cung cấp thông tin cảnh báo khu vực nguy cơ lũ quét, sạt lở đất thời gian thực thông qua trang web https://luquetsatlo.nchmf.gov.vn và trong các bản tin riêng cảnh báo lũ quét, sạt lở đất. Điều này nhằm giúp người dân và các cơ quan chức năng có thông tin chính xác và kịp thời để chủ động phòng ngừa và ứng phó.

Tình hình lũ trên sông Cả ở Nghệ An hiện còn diễn biến phức tạp do mưa lớn kéo dài. Dự báo trong ngày và đêm nay, lũ sông Cả tại trạm Nam Đàn có thể tiếp tục lên báo động 2 – báo động 3, và tình trạng ngập lụt diện rộng có thể còn xảy ra tại vùng trung và hạ lưu sông Cả. Khu vực vùng núi Nghệ An cũng có nguy cơ cao xảy ra lũ quét và sạt lở đất.

Tuy nhiên, dự báo từ khoảng 26/7, mưa lớn có khả năng giảm dần ở miền Bắc, Thanh Hoá và Nghệ An. Điều này cho thấy tình hình thời tiết sẽ có chuyển biến tích cực trong những ngày tới.

Bên cạnh đó, trong chiều và đêm 24/7, cao nguyên Trung Bộ và miền Đông Nam Bộ cũng có thể trải qua mưa rào và dông, cục bộ xuất hiện mưa to với lượng mưa phổ biến từ 15-30mm, và một số nơi có thể trên 80mm. Trong mưa dông, người dân cũng cần đề phòng các hiện tượng lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Bộ Tổng tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam vừa ban hành Công điện số 4181/CĐ-TM, yêu cầu các cơ quan, đơn vị trên toàn quốc tập trung ứng phó với bão số 3 (tên quốc tế là WIPHA) đang hoạt động trên khu vực Bắc Biển Đông. Công điện được gửi đến các đơn vị cấp cao của quân đội, bao gồm Tổng cục Chính trị, Tổng cục Hậu cần – Kỹ thuật, Tổng cục Công nghiệp quốc phòng, và các Quân khu, Quân chủng, Bộ đội Biên phòng, cùng các Binh chủng và Binh đoàn.

Theo bản tin mới nhất từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, bão số 3 hiện đang ở vị trí cách vùng biển Quảng Ninh – Hải Phòng khoảng 275km về phía Đông, với cường độ rất mạnh cấp 12, giật cấp 15. Dự báo, bão sẽ ảnh hưởng đến khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ từ chiều tối ngày 21/7/2025, gây ra gió mạnh, mưa lớn và nguy cơ cao xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở đất.

Để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản của nhân dân, Nhà nước và quân đội, Bộ Tổng tham mưu yêu cầu các đơn vị quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm các Công điện của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Tổng tham mưu. Đồng thời, duy trì nghiêm chế độ ứng trực tại các cấp, tổ chức theo dõi chặt chẽ diễn biến của bão số 3.

Bộ đội Biên phòng được yêu cầu chỉ đạo Biên phòng các tỉnh, thành phố ven biển từ Quảng Ninh đến Hà Tĩnh phối hợp với chính quyền và các cơ quan chức năng của địa phương kiểm đếm tàu thuyền, thông báo kịp thời cho chủ các phương tiện và thuyền trưởng các tàu, thuyền còn đang hoạt động trên biển biết vị trí, hướng di chuyển và diễn biến của bão.

Bộ Quốc phòng cũng yêu cầu các đơn vị kiểm tra, rà soát các phương án; gia cố, bảo vệ nhà xưởng, các công trình xung yếu, công trình đang thi công dở dang và các khu vực trọng điểm có nguy cơ xảy ra lũ ống, lũ quét. Đồng thời, hỗ trợ nhân dân chằng chống nhà cửa, tổ chức sơ tán người dân ra khỏi khu vực nguy hiểm, và sẵn sàng lực lượng, phương tiện theo phương châm ‘4 tại chỗ’ ứng phó kịp thời, hiệu quả các tình huống xảy ra và tìm kiếm cứu nạn.

Trước diễn biến phức tạp của bão số 3, người dân cần thường xuyên theo dõi thông tin dự báo thời tiết và cảnh báo thiên tai từ các cơ quan chức năng. Đồng thời, các cơ quan, đơn vị cần tăng cường công tác phòng chống thiên tai, đảm bảo an toàn cho người dân và tài sản.