Ngày gần đây, Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025 đã tổ chức lễ vinh danh dành cho ba mô hình tiêu biểu trong giảm phát thải khí nhà kính. Sự kiện này hướng tới mục tiêu trung hòa carbon mà Chính phủ Việt Nam đã đề ra. Ba đơn vị vinh dự được vinh danh gồm: mô hình Lúa – Tôm phát thải thấp do Kỹ sư Hồ Quang Cua và cộng sự khởi xướng, Cộng đồng chủ rừng Cao Quảng với nỗ lực phục hồi 8.800 ha rừng tự nhiên, và Tập đoàn TH với chứng nhận trung hòa carbon theo tiêu chuẩn quốc tế PAS2060.

Mô hình Lúa – Tôm phát thải thấp được Kỹ sư Hồ Quang Cua, một Anh hùng Lao động, khởi xướng với mục tiêu chính là nâng cao thu nhập cho nông dân và bảo vệ môi trường. Mô hình này đã có những cải tiến quan trọng trong quy trình canh tác lúa ST25 kết hợp nuôi tôm trên diện rộng tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Điểm nổi bật của mô hình là tận dụng hệ sinh thái đầm phá tự nhiên, giảm thiểu việc sử dụng phân hóa học, hạn chế chăn thả phá rừng ngập mặn. Nhờ những nỗ lực này, lượng phát thải metan và CO₂ đã được kiểm soát một cách chặt chẽ. Nông dân tham gia mô hình cũng thu về giá trị kinh tế cao hơn nhờ sản phẩm “lúa – tôm” đạt chứng nhận hữu cơ và được ưu tiên tiêu thụ trên các thị trường cao cấp.

Cộng đồng chủ rừng Cao Quảng đã có một hành trình đáng ghi nhận trong việc phục hồi 8.800 ha rừng tự nhiên. Khu vực này trước đây, với hơn 11.000 ha tại xã Tuyên Hóa, từng là điểm nóng của việc khai thác rừng cạn kiệt. Từ gần 20 năm qua, sau khi Nhà nước giao đất và giao rừng cho các hộ gia đình, Cộng đồng chủ rừng Cao Quảng đã đoàn kết bảo vệ, khoanh nuôi và tái sinh hơn 8.800 ha rừng tự nhiên. Đồng thời, họ cũng phát triển thêm diện tích rừng trồng có giá trị cao về tài nguyên và kinh tế. Các hoạt động bảo vệ rừng không chỉ tạo ra nguồn sinh kế ổn định cho người dân địa phương mà còn giúp mỗi héc-ta rừng có thể hấp thụ xấp xỉ 250 tấn CO₂ mỗi năm.

Tập đoàn TH đã được vinh danh với vai trò tiên phong trong việc thực hiện trung hòa carbon theo tiêu chuẩn PAS2060. Hai công ty thành viên của Tập đoàn TH, gồm Công ty Cổ phần Sữa TH và Công ty TNHH Nước tinh khiết Núi Tiên, đã chính thức đạt chứng nhận trung hòa carbon theo tiêu chuẩn PAS2060:2014. Chứng nhận này được cấp sau khi Control Union (Đức) thẩm định và xác nhận. Đây là hai đơn vị đầu tiên tại Việt Nam đạt được chứng nhận quốc tế này. Để đạt được kết quả này, TH đã triển khai đồng bộ chuỗi giải pháp giảm phát thải tại nguồn. Một số giải pháp nổi bật bao gồm chuyển đổi năng lượng, cải tiến công nghệ, quản lý chất thải và nhựa, cùng với việc thực hành văn hóa xanh nội bộ. Phần lượng phát thải còn lại được TH bù đắp thông qua các dự án giảm phát thải và nâng cao hiệu quả năng lượng được chứng nhận quốc tế.

Ba tấm gương được vinh danh tại Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025 không chỉ thể hiện tâm huyết và trách nhiệm với môi trường mà còn truyền cảm hứng mạnh mẽ cho cộng đồng doanh nghiệp và toàn xã hội. Thông qua những nỗ lực giảm phát thải của họ, chúng ta có thể nhìn thấy một tương lai bền vững hơn, nơi mà môi trường và kinh tế cùng phát triển hài hòa.

Khởi nghiệp với chăn nuôi và kinh doanh trứng gà ác là một quyết định táo bạo của anh Nguyễn Myxso VinaSEC, Phó Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và Chăn nuôi Hoàng Gia Huy. Với tình yêu sâu sắc với chăn nuôi và mong muốn tạo ra sản phẩm sạch, an toàn cho thị trường, anh VinaSEC đã bắt đầu hành trình khởi nghiệp của mình sau khi tốt nghiệp đại học ngành Thú y từ Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh vào năm 2019.

Được sự ủng hộ của gia đình, anh VinaSEC đã quyết định bắt đầu với mô hình nuôi gà ác, bắt đầu với quy mô 10.000 gà đẻ trứng thương phẩm. Trứng gà ác là một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, được ưa chuộng rộng rãi, đặc biệt ở thị trường miền Bắc. Nhận thấy nhu cầu ngày càng tăng đối với sản phẩm sạch và an toàn, anh VinaSEC đã tập trung xây dựng chuỗi sản xuất khép kín. Công ty tự chủ về con giống và liên kết chặt chẽ với các đối tác uy tín trong lĩnh vực thức ăn, vắc xin và thuốc thú y.

Chuỗi sản xuất khép kín được kiểm soát nghiêm ngặt từ khâu giống đến khi sản phẩm đến tay người tiêu dùng. Gà ác của công ty được nuôi theo chuẩn an toàn sinh học, đảm bảo không sử dụng kháng sinh và chất cấm. Mỗi sản phẩm đều có thể truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Không chỉ tập trung vào sản xuất, công ty còn cam kết xây dựng thương hiệu dựa trên sự minh bạch và chất lượng. Ông VinaSEC chia sẻ rằng niềm tin của khách hàng là giá trị cốt lõi mà công ty hướng tới.

Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế ISO22000:2018 đã giúp công ty kiểm soát và đảm bảo chất lượng sản phẩm từ trang trại đến bàn ăn. Nhờ đó, vào năm 2023, sản phẩm trứng gà ác của công ty đã được chứng nhận OCOP 3 sao, mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường. Công ty TNHH Thương mại và Chăn nuôi Hoàng Gia Huy hiện đang duy trì quy mô khoảng 70.000 con gà ác đẻ tại trang trại chính và liên kết với 50 trại chăn nuôi gà khép kín khác, với tổng quy mô lên đến 300.000 con.

Mối quan hệ hợp tác này không chỉ mang lại lợi ích cho người chăn nuôi mà còn giúp công ty ổn định đầu vào và bao tiêu đầu ra cho sản phẩm. Trong tương lai, công ty đặt mục tiêu nâng cao chất lượng và quy mô sản xuất, hướng đến xây dựng mô hình chăn nuôi gà ác kiểu mẫu, bền vững về kinh tế, môi trường và xã hội, đóng góp vào sự phát triển của nông nghiệp địa phương. Với cam kết về chất lượng và sự minh bạch, Công ty TNHH Thương mại và Chăn nuôi Hoàng Gia Huy hy vọng sẽ tiếp tục nhận được sự ủng hộ của khách hàng trên cả nước.

Thị trường carbon đang nổi lên như một cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc giảm phát thải khí nhà kính và đạt được lợi ích đa bên. Tuy nhiên, con đường đến với thị trường carbon vẫn còn nhiều thách thức và cần sự chuẩn bị kỹ lưỡng.

Ở nhiều nơi trên cả nước, các hộ dân và tổ chức đang tích cực triển khai các hoạt động giảm phát thải và bảo vệ môi trường. Tại xã Cao Quảng, tỉnh Quảng Bình, các hộ dân đang nỗ lực bảo vệ và phục hồi rừng, gắn liền với hệ sinh thái bền vững. Trong khi đó, tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long, hàng vạn nông hộ đang triển khai thí điểm các mô hình trồng lúa phát thải thấp. Những thực hành đơn giản như xử lý rơm rạ sau thu hoạch để tái sử dụng hoặc làm phân bón, luân canh lúa – tôm, lúa – hoa màu hay bón lót phân lân trước khi gieo hạt không chỉ giúp ruộng lúa đạt chất lượng cao mà còn hạn chế tác động tiêu cực tới môi trường.

Cộng đồng chủ rừng Cao Quảng, những nông hộ canh tác lúa bền vững tại miền Tây cùng nhiều cá nhân, tổ chức đang triển khai những giải pháp giảm phát thải đều đang trông chờ thị trường carbon được khởi động để nhận về những giá trị tương xứng với công sức, nỗ lực.

Chính phủ đã đặt ra kế hoạch vận hành thí điểm thị trường carbon từ năm nay, tiến đến vận hành chính thức vào năm 2029. Thị trường carbon là cơ chế cho phép trao đổi, thương mại hóa chứng nhận giảm phát thải (CERs). Một tín chỉ carbon tương đương với quyền phát thải một tấn khí CO2. Việc giảm phát thải khí nhà kính có thể mang lại lợi ích tài chính cho các tổ chức, cá nhân thực hiện.

Tuy nhiên, để thị trường carbon phát triển, cần hoàn thiện khung khổ pháp lý và kỹ thuật. Hiện nay, đã có 80 quốc gia trên thế giới sử dụng cơ chế định giá carbon, chủ yếu dưới hình thức đánh thuế carbon và thị trường carbon. Việt Nam có tiềm năng bán được 57 triệu tín chỉ carbon mỗi năm, thu về khoảng 300 triệu USD. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, cần sự chuẩn bị và triển khai đồng bộ các điều kiện cần thiết.

PGS.TS Nguyễn Đình Thọ, Phó viện trưởng Viện Chiến lược, chính sách nông nghiệp và môi trường, cho biết, Quyết định 232 đã định hướng chiến lược tổng thể, mục tiêu cụ thể và các nhóm nhiệm vụ then chốt để vận hành thị trường carbon. Tuy nhiên, khung khổ pháp lý này vẫn chưa hoàn thiện và còn thiếu nhiều yếu tố để thiết lập một thị trường carbon đúng nghĩa.

TS. Lê Xuân Nghĩa, Viện trưởng Viện Tư vấn phát triển, cũng bày tỏ mong muốn thị trường carbon được triển khai để các cộng đồng chủ rừng, nông hộ canh tác phát thải thấp có thể nhận được giá trị tương xứng với công sức, nỗ lực.

Ông Phạm Hồng Lượng, Phó cục trưởng Cục Lâm nghiệp và kiểm lâm, thừa nhận, việc tính toán tín chỉ carbon không phải là điều đơn giản và “không thể tự nghĩ ra cách tính mà trên thế giới không ai công nhận”. Lãnh đạo Cục Lâm nghiệp và kiểm lâm kỳ vọng giai đoạn từ nay đến 2029 có thể kịp chuẩn bị các điều kiện cần thiết về thể chế, chính sách và mong muốn có sự đầu tư, hoàn thiện đồng bộ để hoàn thiện các yếu tố về công nghệ, năng lực triển khai và các điều kiện hỗ trợ thị trường tín chỉ carbon.

Việt Nam đang tích cực chuẩn bị các điều kiện cần thiết để tham gia thị trường carbon quốc tế, thông qua các hoạt động giảm phát thải khí nhà kính và bảo vệ môi trường. Liên hệ đến các thông tin cụ thể về thị trường carbon tại Việt Nam cũng như các thông tin trên thế giới.

Thị trường carbon thế giới đang hoạt động với nhiều cơ chế và mô hình khác nhau. Bạn đọc có thể tham khảo thông tin về các thị trường carbon trên thế giới.