Các nỗ lực ngoại giao gần đây giữa Trung Quốc và Mỹ đang tập trung vào việc sắp xếp một cuộc gặp gỡ trực tiếp giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump vào cuối tháng 10. Cuộc gặp này có thể diễn ra trong chuyến công du Trung Quốc của ông Trump trước thềm Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC) tại Gyeongju, Hàn Quốc, hoặc vào thời gian diễn ra Thượng đỉnh APEC từ ngày 30-10 đến 1-11.

Thông tin về cuộc gặp tiềm năng này trở nên đáng chú ý sau khi ông Tập Cận Bình mời ông Trump và phu nhân đến thăm Trung Quốc trong cuộc điện đàm hồi tháng 6. Ông Trump cũng đã gửi lời mời tương tự cho ông Tập. Đầu tháng 7, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị và Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã có cuộc gặp trực tiếp đầu tiên tại Kuala Lumpur, được xem là bước quan trọng hướng tới cuộc gặp giữa hai nguyên thủ.

Các chuyên gia nhận định rằng cuộc gặp mặt trực tiếp giữa hai nhà lãnh đạo có thể mang lại nhiều lợi ích trong việc giải quyết các vấn đề như fentanyl và thuế quan. Ông Tôn Thành Hạo, nhà nghiên cứu tại Trung tâm An ninh và chiến lược quốc tế thuộc Đại học Thanh Hoa (Trung Quốc), cho rằng nếu một số vấn đề có thể được làm rõ trực tiếp trong một hội nghị thượng đỉnh, thì chúng ta có thể thấy những đột phá tương đối nhanh chóng trong các lĩnh vực cụ thể của quan hệ Mỹ – Trung.

Ông Trần Kỳ, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Thanh Hoa, nhận định rằng cả hai bên đang cố gắng tạo không khí thuận lợi hướng đến cuộc gặp gỡ. Nếu hai bên có thể đạt được mức độ ‘hợp tác chung’ nhất định trong các vấn đề mà ông Trump quan tâm, như thương mại và kiểm soát xuất khẩu, thì việc tổ chức thượng đỉnh sẽ thúc đẩy các tương tác tích cực giữa hai nước.

Cuộc gặp giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể mở ra một chương mới trong quan hệ giữa hai cường quốc lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức và bất đồng cần được giải quyết. Việc đạt được các thỏa thuận cụ thể và có hiệu lực sẽ đòi hỏi nỗ lực và thiện chí từ cả hai phía.

Theo thông tin từ Bắc Kinh, cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo kéo dài khoảng 90 phút và tập trung chủ yếu vào thương mại. Bộ Ngoại giao Trung Quốc và Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ xác nhận rằng cuộc gọi được khởi xướng bởi Tổng thống Trump.

Sau cuộc điện đàm, Tổng thống Trump cho biết các quan chức thương mại Mỹ và Trung Quốc sẽ sớm gặp nhau tại một địa điểm chưa xác định để tiếp tục đàm phán.

Trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump đánh giá cuộc điện đàm diễn ra “rất tốt” và nhấn mạnh rằng các cuộc đàm phán sắp tới sẽ được dẫn dắt bởi Bộ trưởng Bộ Tài chính, Bộ trưởng Bộ Thương mại và Đại diện Thương mại Mỹ.

Hai nhà lãnh đạo cũng đã giải quyết xong tranh chấp xung quanh việc xuất khẩu đất hiếm, một vấn đề từng gây căng thẳng giữa hai siêu cường kinh tế.

Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã gia tăng trong tuần qua, đe dọa đến thỏa thuận giảm thuế quan đạt được tại Thụy Sĩ tháng trước.

Chính quyền ông Trump cáo buộc Trung Quốc chậm trễ trong việc thực hiện cam kết nới lỏng hạn chế xuất khẩu các khoáng sản thiết yếu.

Trong khi đó, Trung Quốc bày tỏ sự thất vọng sâu sắc với quyết định của Mỹ áp đặt hạn chế mới đối với thị thực du học Trung Quốc và cảnh báo về việc sử dụng chất bán dẫn của Trung Quốc.

Cuộc điện đàm mới đây là lần thứ hai trong năm nay hai nhà lãnh đạo có cuộc gọi riêng.