Mới đây (ngày 17/2), Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) vừa có báo cáo tổng quan thị trường thép toàn cầu tháng 1. Theo đó,với sản lượng sản xuất trên 326.400 tấn và sản lượng bán hàng trên 304.200 tấn, Hòa Phát đã nâng thị phần thép xây dựng từ khoảng 35% cuối năm 2022 lên 36,05%, dẫn đầu các doanh nghiệp thép trong nước.

Đứng thứ hai về thị phần này là Công ty Thép Việt Nam (VNSteel – Mã: TVN) với khả năng chiếm lĩnh bằng 1/2 của Hòa Phát. Trong tháng 1, TVN sản xuất gần 127.400 tấn và tiêu thụ hơn 130.200 tấn thép xây dựng, chiếm 15,43% toàn ngành. Các doanh nghiệp xếp sau lần lượt là Formosa Hà Tĩnh, Posco Yamato Vina và Ống thép Việt Đức.

Hiệp hội thép Việt Nam hiện có 100 thành viên. Với 36,05% thì thị phần trong tháng 1 của Hòa Phát không chỉ cao hơn tổng thị phần của 4 doanh nghiệp trong top 5, mà thậm chí còn cao hơn tổng thị phần của 95 công ty ngoài top 5.

Việc Hòa Phát mở rộng thị phần diễn ra trong bối cảnh toàn ngành thép vẫn đang suy yếu.

Bên cạnh đó, công ty Chứng khoán SSI Research cho biết, Tập đoàn Hòa Phát đang xem xét tái khởi động 3 lò cao còn lại trong nửa đầu năm 2023. Trước đó, theo nguồn tin từ công ty tư vấn Kallanish Commodities Ltd., cuối tháng 12/2022, HPG đã bắt đầu khởi động lại một lò cao ở Hải Dương và nâng công suất thép thanh thêm 700.000 tấn/năm. Lò cao này sẽ mất 7 ngày để bắt đầu sản xuất phôi.

Tổng quan thị trường, VSA đánh giá, ngành thép toàn cầu trong quý I/2023 tiếp tục nhịp tăng trưởng không chắc chắn, nhu cầu thép chịu tác động của suy thoái kinh tế, sự bất ổn của nguồn cung nguyên liệu, cuộc xung đột giữa các quốc gia, dù có nhiều dự đoán về sự khôi phục sản xuất của Trung Quốc với những chính sách nới lỏng về dịch Covid-19 hiện nay của nước này.

Thị trường thép đầu năm 2023 khá ổn định

Theo báo cáo VSA, sản lượng thép thô thế giới của 64 quốc gia báo cáo với Hiệp hội Thép Thế giới (worldsteel) là 140,7 triệu tấn trong tháng 12/2022, giảm 10,8% so với cùng kỳ năm 2021. Tổng sản lượng thép thô thế giới là 1.878,5 triệu tấn năm 2022, giảm 4,2% so với năm 2021.

Tại Hoa Kỳ, thị trường thép cuộn cán nóng ổn định trong tháng 1 do người mua đã nắm được các đợt tăng giá không chính thức bổ sung từ nhiều nhà máy, trong khi thị trường tiếp tục hấp thụ đợt tăng giá mới nhất từ Nucor và Cleveland Cliffs, đang nhắm mục tiêu chào giá $800/tấn.

Cùng thời điểm này, ở châu Âu, phần lớn các nhà sản xuất HRC đã rút lại các chào hàng từ thị trường và chuẩn bị tăng giá. Nhiều người tham gia thị trường cho biết các nhà sản xuất thép đã lên kế hoạch mục tiêu €800/tấn xuất xưởng Ruhr ở Tây Bắc Âu và mức giá tương tự ở phần còn lại của EU.

Thị trường HRC Châu Á ổn định trong bối cảnh thị trường Trung Quốc và Việt Nam trầm lắng do những người tham gia thị trường đang trong tâm trạng nghỉ lễ. Giá HRC SS400 dày 3 mm ở mức $632/tấn FOB Trung Quốc và $623/tấn CFR Đông Nam Á tại thời điểm cuối tháng 1. Giá HRC SAE1006 ở mức $642/tấn FOB Trung Quốc và $639/tấn CFR Đông Nam Á. Hợp đồng tháng 5 được giao dịch tích cực nhất trên Sàn giao dịch kỳ hạn Thượng Hải đóng cửa ở mức 4.224 NDT/tấn ($622), tăng 28 NDT/tấn so với ngày hôm trước.

Theo đó, trong tháng 1/2023, HPG sản xuất 392.000 tấn thép thô, tương đương 56% cùng kỳ 2022. Sản lượng bán hàng thép xây dựng, phôi thép và thép cuộn cán nóng (HRC) đạt 402.000 tấn, giảm hơn 36% so với cùng kỳ và giảm 28% so với tháng trước.

Công ty cho biết vì Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán đều nằm trong tháng 1, nhu cầu thị trường vật liệu xây dựng nói chung và sắt thép nói riêng đều thấp. Do vậy, sản lượng sản xuất và bán hàng đều giảm đáng kể so với cùng kỳ.

Trong sản lượng trên, thép xây dựng, thép cuộn chất lượng cao đóng góp 304.000 tấn, giảm 20% so với tháng 1/2022. HRC đạt 86.000 tấn, trong đó có 4.600 tấn xuất khẩu sang thị trường Thái Lan. Ngoài ra, HPG còn cung cấp gần 13.000 tấn phôi thép cho các nhà máy cán thép khác của Việt Nam.

Đầu năm 2023, Hòa Phát ghi nhận nhiều đơn hàng xuất khẩu tới các thị trường khu vực châu Mỹ, châu Á và châu Úc như: Mỹ, Canada, Mexico, Puerto Rico, Úc, Malaysia, Hồng Kông (Trung Quốc), Campuchia… Sản lượng xuất khẩu thép (thép thanh, thép cuộn xây dựng, thép cuộn chất lượng cao) trong tháng 1 đạt 46.000 tấn.

Về các sản phẩm hạ nguồn, ống thép Hòa Phát là ghi nhận hơn 53.000 tấn, tăng 6% so với tháng đầu năm 2022. Tôn mạ các loại đạt 21.000 tấn, tương đương 50% so với cùng kỳ 2022.

Theo thống kê của VietstockFinance sáng 8/2, HPG đạt hơn 3,2 triệu đồng doanh thu thuần bình quân mỗi giây và khoảng âm 250 nghìn đồng lãi ròng mỗi giây tính riêng quý IV/2022, lần lượt xếp thứ 5 và 29 trong nhóm VN30.

Mới đây, HPG cũng nâng giá bán thép HRC lên mức 650 – 652 USD/tấn (giá CFR). Đây là mức giá áp dụng cho các lô hàng vận chuyển trong tháng 3 và đầu tháng 4/2022 và chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng (VAT).

Trước đó, doanh nghiệp này từng nhiều lần nâng giá bán với thép xây dựng. Trong lần gần nhất, Hòa Phát điều chỉnh tăng 210.000 đồng/tấn đối với thép cuộn CB240 và thép thanh vằn D10 CB300. Sau điều chỉnh, giá hai loại thép này lần lượt là 15,15 triệu đồng/tấn và 15,23 triệu đồng/tấn.

Thông tin được Tập đoàn Hòa Phát công bố ngày 19/1 cho biết doanh thu lũy kế cả năm 2022 đạt 142.000 tỷ đồng, giảm 5% so 2021.

Đáng chú ý, sau khi báo lỗ hai quý liên tiếp, lợi nhuận sau thuế cả năm của Hòa Phát chỉ đạt hơn 8.400 tỷ đồng, chỉ bằng 24% so với năm trước.

Năm qua, số lượng thép Tập đoàn cung cấp cho thị trường phần nào có sự sụt giảm. Cụ thể, Hòa Phát đã cung cấp cho thị trường 7.2 triệu tấn thép, giảm 7% so với năm 2021, bao gồm phôi thép, thép xây dựng, thép cuộn cán nóng (HRC).

Đóng góp chính vào sản lượng bán hàng là thép xây dựng và HRC. Thép xây dựng ghi nhận 4,2 triệu tấn, tăng 10% so với cùng kỳ và chiếm 59% trong tổng sản lượng thép các loại. Trong đó xuất khẩu đóng góp gần 1,2 triệu tấn. HPG vẫn giữ ngôi đầu về thị phần trong nước với gần 35%.

Mặt hàng HRC đạt hơn 2,6 triệu tấn, tăng nhẹ svck. Sản phẩm ống thép của Tập đoàn cũng ghi nhận mức tăng khoảng 11% so với năm 2021. Thị phần ống thép của HPG cũng dẫn đầu cả nước với 28,5%. 

Bên cạnh các dòng sản phẩm thép truyền thống, Hòa Phát cũng công bố sản xuất thành công các dòng thép chất lượng cao, đặc biệt là các dòng thép kỹ thuật khó như thép cuộn làm tanh lốp ô tô, đinh vít, và thép thanh vằn đóng cuộn. Dự án nhà máy sản xuất container đang trong quá trình hoàn thiện, dự kiến sẽ chính thức ra sản phẩm trong quý I/2023. 

Như vậy, lãi ròng năm 2022 của Hòa Phát còn kém khá xa so với dự phóng của các công ty chứng khoán. Chẳng hạn, trong báo cáo triển vọng doanh nghiệp hồi cuối tháng 11/2022, Chứng khoán Bản Việt (VCSC) dự phóng Hòa Phát có thể ghi nhận lãi ròng khoảng 9.200 tỷ trong năm 2022 trước khi tăng lên 13.400 tỷ đồng trong năm 2023, tức tăng 45% so với dự báo cho năm 2022, nhờ chênh lệch giá đầu ra và giá đầu vào cao hơn và lỗ tỷ giá thấp hơn. 

Hay SSI Research trong báo cáo điều chỉnh vào cuối tháng 11/2022 cũng từng ước tính Hòa Phát đạt doanh thu thuần 140.614 tỷ đồng và lãi ròng 10.217 tỷ đồng trong năm 2022; sau đó đạt doanh thu 129.640 tỷ đồng và lãi ròng 10.880 tỷ đồng năm 2023.

“Ngành thép đã qua giai đoạn khó khăn nhất”

Sau hai quý khó khăn, Tập đoàn đánh giá: “Ngành thép đã trải qua giai đoạn khó khăn nhất và đang trên đà hồi phục”. Hòa Phát cũng cho hay đã và đang theo dõi sát diễn biến thị trường để điều chỉnh hoạt động sản xuất kinh doanh một cách linh hoạt.

Theo trang thông tin Kallanish Commodities, Hòa Phát đã khởi động lại một lò cao ở Hải Dương và nâng công suất thép thanh thêm 700.000 tấn/năm. Cụ thể, lò cao này đã được khởi động lại từ ngày 27/12/2022 và sẽ mất 7 ngày để bắt đầu sản xuất phôi. Đây cũng là một tín hiệu cho thấy tình hình thị trường thép xây dựng đã cải thiện hơn.

Trước đó, Hòa Phát đã đóng 3 lò cao trong 2 tháng cuối năm 2022. Tuy nhiên, theo nguồn tin từ Kallanish, các lò cao này không đóng hoàn toàn mà được duy trì ở mức nhiệt độ thấp nhất có thể trong 2 tháng qua. Nhờ đó, quá trình khởi động lại sẽ ngắn hơn.

Hiện HPG cũng đang dự tính khởi động lại thêm 1 lò cao, nhưng sẽ tùy thuộc vào tình hình thị trường và nhu cầu thép.

Ngoài ra, ông trùm ngành thép Việt Nam tiếp tục đầu tư Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát Dung Quất 2, phát triển thêm sản phẩm mới ngành hàng điện máy gia dụng,…

Cụ thể,sản lượng bán hàng các sản phẩm thép trong tháng 12 đạt 558.000 tấn, tăng 26% so với tháng 11. Trong đó, thép xây dựng thành phẩm là 358.000 tấn, tăng nhẹ so với cùng kỳ. HRC đạt 144.000 tấn, còn lại là phôi thép.

Lũy kế cả năm 2022, công ty đã cung cấp cho thị trường 7,2 triệu tấn thép, giảm 7% so với năm 2021 trong bối cảnh ngành thép nhiều biến động.

Đóng góp chính vào sản lượng bán hàng năm 2022 là mặt hàng thép xây dựng và HRC. Sản lượng bán thép xây dựng ghi nhận 4,2 triệu tấn, tăng 10% so với cùng kỳ và chiếm 59% trong tổng sản lượng thép các loại. Trong đó xuất khẩu đóng đạt gần 1,2 triệu tấn. Sản lượng mặt hàng HRC đạt hơn 2,6 triệu tấn.

Lũy kế cả năm, sản lượng ống thép Hòa Phát đạt gần 750.000 tấn, tăng khoảng 11%  so với năm 2021. Mặt hàng Tôn Hòa Phát đạt 328.000 tấn, về lượng giảm 23% so với cùng kỳ, nhưng sản lượng bán hàng tại thị trường nội địa tăng khoảng 21% so với năm 2021.

Với quy mô công suất 8,5 triệu tấn/năm, HPG đang là nhà sản xuất thép lớn nhất Việt Nam và thuộc Top 50 doanh nghiệp thép lớn nhất thế giới, báo cáo của doanh nghiệp cho hay.

Từ năm 2022, công ty triển khai dự án Khu liên hợp gang thép Dung Quất 2 với công suất 5,6 triệu tấn HRC/năm, đưa tổng công suất HRC hàng năm đạt 8,6 triệu tấn và năng lực sản xuất thép thô của HPG dự kiến là hơn 14 triệu tấn từ năm 2025, kỳ vọng tiến vào Top 30 Doanh nghiệp thép lớn nhất toàn cầu.

Cũng trong năm,  công ty đã sản xuất nhiều mác thép mới, nghiên cứu phát triển các dòng thép chất lượng cao, đặc biệt là các dòng thép kỹ thuật khó như thép cuộn làm tanh lốp ô tô, đinh vít, và thép thanh vằn đóng cuộn. 

Kỳ vọng phục hồi năm 2023

Trong báo cáo triển vọng doanh nghiệp hồi cuối tháng 11/2022, Chứng khoán Bản Việt (VCSC) dự báo sản lượng bán các sản phẩm thép của Hoà Phát năm 2023 sẽ đi ngang so với năm 2022 trong giả định hoạt động xây dựng dân dụng trong nước tiếp tục trầm lắng; mặc dù tác động của yếu tố này sẽ điều này sẽ được bù đắp một phần bởi đầu tư công mạnh mẽ.

Bên cạnh đó, VCSC dự báo biên lợi nhuận của Hòa Phát sẽ phục hồi về 16,7% vào năm 2023 sau khi giảm mạnh trong năm 2022 (dự báo khoảng14,6%) do dự báo chi phí nguyên liệu đầu vào thấp hơn và sản lượng bán tăng trưởng mạnh hơn sẽ bù đắp cho dự báo giá bán trung bình thấp.

Qua đó, nhóm phân tích dự phóng Hòa Phát có thể ghi nhận lãi ròng 13.400 tỷ đồng trong năm 2023, tăng 45% so với dự báo cho năm 2022, nhờ chênh lệch giá đầu ra và giá đầu vào cao hơn và lỗ tỷ giá thấp hơn. Cũng theo đơn vị này, tốc độ tăng trưởng kép (CAGR) lợi nhuận ròng của Hòa Phát sẽ đạt 21% trong giai đoạn 2022 – 2027.