Thị trường thép Việt Nam trong nửa đầu năm 2025 đã chứng kiến sự phân hóa rõ rệt trong bức tranh lợi nhuận của các doanh nghiệp. Những “ông lớn” như Hòa Phát và VNSteel đã đạt được kết quả kinh doanh tích cực nhờ vào động lực từ đầu tư công và nhu cầu nội địa. Tuy nhiên, các doanh nghiệp có tỷ trọng xuất khẩu lớn lại đối mặt với khó khăn, sụt giảm lợi nhuận do hàng rào thuế quan, phòng vệ thương mại và giá thép trên thị trường quốc tế lao dốc.

Công ty CP Tập đoàn Hòa Phát nhận định rằng năm 2025 đánh dấu một giai đoạn chuyển tiếp quan trọng đối với ngành thép Việt Nam trong bối cảnh phục hồi kinh tế và gia tăng các rào cản thương mại toàn cầu. Việc Mỹ áp thuế cao với ngành thép nói chung tạo áp lực lên toàn bộ thị trường thép thế giới, gây phản ứng dây chuyền dẫn đến tái cấu trúc lại chuỗi cung ứng khi các nước tìm cách giảm sự phụ thuộc vào Mỹ và chuyển dịch sang các thị trường ngoài Mỹ.

Trong bối cảnh này, hoạt động đầu tư của cả nước trong nửa đầu năm nay tăng 9,8% so với cùng kỳ năm trước, trong đó đầu tư công tăng trưởng 14,1%, là động lực lớn nhất nâng năng lực tiêu thụ cho thị trường thép trong nước. Quý II/2025, Hòa Phát bán ra 1,27 triệu tấn thép xây dựng cho thị trường trong nước, mức cao nhất từ trước tới nay, phản ánh tín hiệu hồi phục của thị trường.

Doanh thu thuần hợp nhất của Công ty đạt 35.910 tỷ đồng, giảm 9,2% so với quý II/2024, nhưng lợi nhuận sau thuế tăng 28%, đạt 4.265 tỷ đồng. Sáu tháng đầu năm 2025, lợi nhuận sau thuế hợp nhất của Hòa Phát đạt 7.614 tỷ đồng, tăng 23% so với cùng kỳ 2024.

Tổng công ty Thép Việt Nam (VNSteel) cũng ghi nhận kết quả quý II/2025 tích cực với doanh thu thuần hợp nhất tăng trưởng 5,2%, đạt 10.630 tỷ đồng và lợi nhuận ròng tăng 39% so với quý II/2024. Một số doanh nghiệp khác có kết quả kinh doanh tốt trong quý vừa qua là: Công ty CP Tập đoàn Thép Tiến Lên (lãi 5,3 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm ngoái lỗ 153 tỷ đồng); Công ty CP Ống thép Việt Đức (lãi ròng 34,8 tỷ đồng, tăng 187%).

Tuy nhiên, các doanh nghiệp có tỷ trọng xuất khẩu lớn lại gặp khó khăn, lợi nhuận sụt giảm. Công ty CP Tôn Đông Á vừa công bố kết quả kinh doanh quý II/2025 với lợi nhuận sau thuế hợp nhất đạt 87,7 tỷ đồng, giảm 48,8% so với quý II/2024. Tôn Đông Á cho biết, các biện pháp chống bán phá giá tại một số thị trường xuất khẩu làm ảnh hưởng tiêu cực đến ngành thép, sản lượng tiêu thụ thép Việt giảm đáng kể.

Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) thông tin, 6 tháng đầu năm 2025, lượng thép tiêu thụ trong nước ghi nhận mức tăng 10,2%, đạt 15,727 triệu tấn. Trong khi đó, tổng sản lượng xuất khẩu thép đạt 5,66 triệu tấn, giảm 13% so với cùng kỳ năm 2024. Kim ngạch xuất khẩu giảm tới 22,5%, đạt 3,7 tỷ USD.

VSA dự báo, thị trường nội địa sẽ tiếp tục phục hồi mạnh mẽ trong nửa cuối năm 2025. Tuy nhiên, tiêu thụ sắt thép có thể tiếp tục duy trì ổn định, giá thép xây dựng sẽ dao động trong khoảng 14 – 15 triệu đồng/tấn.

Thị trường nội địa Việt Nam đang phải đối mặt với một thách thức lớn khi tình trạng hàng giả, hàng nhái và hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ đang tràn ngập trên thị trường. Vấn đề này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và an toàn của người tiêu dùng mà còn gây ra sự bất công và thiệt hại cho các doanh nghiệp sản xuất trong nước. Tình trạng này đã làm giảm niềm tin của người tiêu dùng vào thị trường nội địa và gây ra nhiều hệ lụy cho nền kinh tế.

Để giải quyết vấn đề này, việc sử dụng hóa đơn điện tử được coi là một công cụ quan trọng và hiệu quả giúp bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và xây dựng thị trường nội địa minh bạch, công bằng. Hóa đơn điện tử giúp theo dõi và kiểm soát nguồn gốc xuất xứ của hàng hóa, từ đó có thể ngăn chặn tình trạng hàng giả, hàng nhái và hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ. Tuy nhiên, việc triển khai hóa đơn điện tử trên diện rộng vẫn còn nhiều khó khăn do thói quen tiêu dùng của người dân và sự lách luật của các doanh nghiệp.

Chính phủ đã có nhiều chính sách hỗ trợ để phát triển doanh nghiệp Việt Nam, bao gồm các chính sách về thuế, tài chính và đầu tư. Tuy nhiên, các doanh nghiệp vẫn lo lắng về việc tìm thị phần trên ‘sân nhà’ khi phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ hàng nhập khẩu và hàng giả, hàng nhái. Việc triển khai hóa đơn điện tử là một bước quan trọng trong việc xây dựng thị trường nội địa minh bạch, nhưng việc này đòi hỏi sự tham gia và hỗ trợ của tất cả các bên, bao gồm doanh nghiệp, người tiêu dùng và cơ quan chức năng.

Trong bối cảnh thị trường nội địa đang đối mặt với nhiều thách thức, việc tăng cường quản lý và kiểm soát thị trường là cần thiết. Cơ quan chức năng cần tăng cường thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm về hàng giả, hàng nhái và hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ. Đồng thời, các doanh nghiệp cần phải nâng cao ý thức và trách nhiệm trong việc sản xuất và kinh doanh hàng hóa, đảm bảo chất lượng và nguồn gốc xuất xứ của hàng hóa.

Một yếu tố quan trọng khác là nâng cao ý thức của người tiêu dùng về tầm quan trọng của việc mua hàng hóa có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng và đảm bảo chất lượng. Người tiêu dùng cần được giáo dục về cách nhận biết hàng giả, hàng nhái và hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, cũng như cách sử dụng hóa đơn điện tử để kiểm tra nguồn gốc xuất xứ của hàng hóa.

Tóm lại, việc giải quyết vấn đề hàng giả, hàng nhái và hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ trên thị trường nội địa Việt Nam là một thách thức lớn đòi hỏi sự tham gia và hỗ trợ của tất cả các bên. Việc triển khai hóa đơn điện tử là một công cụ quan trọng trong việc xây dựng thị trường nội địa minh bạch, công bằng và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Tuy nhiên, việc này đòi hỏi sự quyết tâm và nỗ lực của tất cả các bên để đạt được mục tiêu xây dựng một thị trường nội địa lành mạnh và phát triển bền vững.

Nền kinh tế toàn cầu trong nửa đầu năm 2025 đã trải qua nhiều biến động và bất ổn, gây ra những khó khăn cho các doanh nghiệp. Mặc dù số liệu từ Cục Thống kê cho thấy kim ngạch xuất khẩu hàng hóa trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt 219,83 tỷ USD, tăng 14,4% so với cùng kỳ năm trước, và tăng trưởng GDP đạt mức cao nhất trong 15 năm qua là 7,52%, nhiều doanh nghiệp vẫn tỏ ra e dè và tiêu cực về前景 kinh doanh trong thời gian tới.

Trong hội thảo ‘Dự báo kinh tế 6 tháng cuối năm 2025 – Cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp’ do Tạp chí Doanh Nhân Sài Gòn và Viện Sáng kiến Việt Nam đồng tổ chức ngày 18/7, ông Lê Phụng Hào, Chủ tịch Công ty Global AAA Consulting, cho biết rằng trong 10 doanh nghiệp ông quan sát, có đến 6-7 doanh nghiệp tỏ ra e dè và tiêu cực trước bối cảnh kinh doanh hiện nay. Ông Hào cho rằng mặc dù con số xuất khẩu 6 tháng đầu năm có tăng, nhưng chủ yếu là do các doanh nghiệp tranh thủ thời điểm chính sách thuế quan của Mỹ chưa có hiệu lực. Hiện nay, mức thuế bình quân khoảng 20%, thậm chí lên đến 40% với hàng hóa trung chuyển, tạo ra rào cản lớn cho doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt là sang Mỹ – thị trường xuất khẩu lớn nhất và đóng góp tỷ trọng cao trong GDP.

Ông Đinh Hồng Kỳ, Chủ tịch HĐQT CTCP Secoin, cũng đồng tình rằng nhiều doanh nghiệp đang dần hụt hơi trong bối cảnh hiện nay. Không ít doanh nghiệp đã mất đơn hàng do rào cản thuế quan. Thêm vào đó, chính sách từ Mỹ và xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng khỏi Trung Quốc, châu Á của các nền kinh tế lớn như Mỹ và EU khiến môi trường kinh doanh thêm bất ổn. Về động lực trong nước là đầu tư công, mặc dù Chính phủ thực hiện nhiều giải pháp quyết liệt, nhưng tiến độ giải ngân vẫn rất chậm. Trong hơn 5 tháng đầu năm, TP.HCM mới giải ngân được hơn 10% vốn đầu tư công. Nhiều dự án hạ tầng giao thông, kênh rạch, trường học, bệnh viện tại TP.HCM vẫn đang gặp vướng mắc pháp lý.

อย่างไรก็ตาม, nhìn về 6 tháng còn lại của năm, ông Đinh Hồng Kỳ cho rằng doanh nghiệp sẽ có nhiều cơ hội phát triển khi thị trường trong nước tiếp tục ghi nhận những điểm sáng. Đặc biệt, đầu tư công đang được Chính phủ thúc đẩy mạnh mẽ, trong đó có việc cải thiện hạ tầng, nhất là khu vực phía Nam. Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp đang từng bước tái cấu trúc mô hình hoạt động, chuyển từ tư duy tuyến tính sang tư duy hệ sinh thái mở, giúp giảm phụ thuộc vào các yếu tố bên ngoài. Các xu hướng như chuyển đổi số và ứng dụng AI cũng mở ra không gian tối ưu trong vận hành, phát triển sản phẩm mới và tiếp cận thị trường theo mô hình mới.

Các doanh nghiệp vẫn kỳ vọng có thêm các chính sách hỗ trợ dài hạn từ Chính phủ, đặc biệt là tinh thần vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của cả hệ thống chính trị nhằm hiện thực hóa các mục tiêu kinh tế chung.

Nhìn vào bức tranh tổng thể toàn bộ khu vực doanh nghiệp, bà Trịnh Thị Hương, Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp (Bộ Tài chính), vẫn giữ quan điểm tích cực. Theo bà, khi doanh nghiệp đã nhận diện rõ các thách thức thì cũng đồng nghĩa với việc có sự chủ động hơn trong xây dựng kịch bản ứng phó, từ đó giảm rủi ro và nâng cao khả năng nắm bắt cơ hội. Trong kịch bản tăng trưởng GDP năm 2025 đạt 8,3-8,5% mà Thủ tướng Chính phủ mới đưa ra, khu vực tư nhân được kỳ vọng sẽ trở thành một động lực tăng trưởng mới, bên cạnh các trụ cột truyền thống. Dự kiến trong tổng vốn đầu tư toàn xã hội khoảng 101 tỷ USD cho 6 tháng cuối năm, khu vực tư nhân có thể đóng góp tới 60 tỷ USD, tương đương hơn 50%. Đây là con số rất lớn, phản ánh rõ kỳ vọng vào khu vực doanh nghiệp tư nhân.