Ngành thời trang Việt Nam đang đứng trước những thách thức và cơ hội mới trong bối cảnh thương mại toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng. Với việc ký kết Thỏa thuận thương mại Mỹ – Việt Nam vào tháng 7/2025, các doanh nghiệp Việt, đặc biệt là trong lĩnh vực dệt may, phải đối mặt với những yêu cầu mới và ngày càng nghiêm ngặt. Thỏa thuận này bao gồm việc áp thuế 20% đối với toàn bộ hàng dệt may từ Việt Nam và có thể lên đến 40% nếu có nghi ngờ về yếu tố tái xuất trá hình từ Trung Quốc. Điều này đòi hỏi sự minh bạch về nguồn gốc nguyên liệu, chuỗi cung ứng và quy trình sản xuất từ các doanh nghiệp Việt nếu họ muốn duy trì xuất khẩu sang thị trường Mỹ.

Chính sách thuế mới này là một kết quả trực tiếp của căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, cùng với các chính sách ưu đãi thương mại của Mỹ. Việc áp thuế cao đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc đã khiến nhiều doanh nghiệp chuyển hướng sang Việt Nam, tìm kiếm các cơ hội sản xuất và xuất khẩu mới. Tuy nhiên, điều này cũng tạo ra nguy cơ tái xuất trá hình, một vấn đề mà chính phủ Mỹ đang đặc biệt quan tâm và muốn kiểm soát chặt chẽ.

Để thích nghi với giai đoạn thương mại mới, các doanh nghiệp Việt cần tập trung nâng cao năng lực kiểm soát xuất xứ hàng hóa, minh bạch hóa chuỗi cung ứng và phát triển thương hiệu một cách bài bản. Đầu tư vào việc minh bạch hóa sản xuất, cải thiện năng lực truy xuất nguồn gốc và quản trị chuỗi cung ứng theo chuẩn quốc tế là những bước đi cần thiết để đảm bảo sự tồn tại và phát triển của các doanh nghiệp trong lĩnh vực dệt may.

Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề, chính phủ Việt Nam đang đẩy mạnh triển khai các chương trình hỗ trợ nhằm nâng cấp năng lực kỹ thuật cho các doanh nghiệp. Một số chương trình hỗ trợ bao gồm phát triển hệ thống truy xuất nguồn gốc quốc gia, tổ chức tập huấn cho doanh nghiệp về tiêu chuẩn xuất xứ và hợp tác với các hiệp hội ngành hàng để kết nối chuỗi cung ứng trong nước. Những nỗ lực này không chỉ giúp các doanh nghiệp Việt nâng cao năng lực cạnh tranh mà còn đảm bảo việc tuân thủ các yêu cầu của thị trường Mỹ.

Nếu các doanh nghiệp Việt không thể quản lý hiệu quả chuỗi cung ứng của mình, mức thuế transshipment 40% có thể tiếp tục được duy trì hoặc thậm chí mở rộng sang các mặt hàng khác. Điều này sẽ gây ra áp lực lớn về chi phí và cạnh tranh cho toàn ngành thời trang Việt, làm giảm khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt trên thị trường quốc tế.

อย่างไรก็ตาม, thỏa thuận thương mại Mỹ – Việt Nam cũng tạo ra cơ hội cho các doanh nghiệp Việt, đặc biệt là trong bối cảnh Mỹ tìm cách giảm phụ thuộc vào Trung Quốc. Các doanh nghiệp OEM/ODM Việt Nam có vị trí địa lý thuận lợi gần Trung Quốc và nguồn nhân lực dồi dào có khả năng thay thế một phần vai trò của Trung Quốc trong một số chuỗi cung ứng nhất định. Điều này có thể giúp ngành thời trang – may mặc Việt Nam không chỉ thích nghi với những yêu cầu mới của thị trường Mỹ mà còn tận dụng được các cơ hội mới trong thương mại quốc tế.

Trước những thách thức và cơ hội đan xen, ngành thời trang – may mặc Việt Nam buộc phải chuyển mình để thích nghi với những yêu cầu mới của thị trường Mỹ. Việc đổi mới mô hình sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm và phát triển thương hiệu bền vững sẽ giúp các doanh nghiệp Việt nâng cao khả năng cạnh tranh và tận dụng các cơ hội trong thị trường quốc tế.

Sau nhiều tháng đàm phán căng thẳng, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã công bố khung thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và EU. Thỏa thuận này được coi là một bước tiến lớn trong quan hệ thương mại giữa hai bên và có thể ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu.

Thông tin về thỏa thuận này đã được Tổng thống Trump chia sẻ trên trang Twitter cá nhân của ông. Theo đó, Mỹ sẽ áp mức thuế 15% đối với phần lớn hàng hóa nhập khẩu từ EU, bao gồm ô tô, dược phẩm và vi mạch điện tử. Đổi lại, EU cam kết sẽ mua 750 tỷ USD năng lượng từ Mỹ và đầu tư thêm 600 tỷ USD vào thị trường Mỹ. Tổng thống Trump gọi thỏa thuận này là “thỏa thuận lớn nhất từng được thực hiện” và khẳng định các quốc gia EU sẽ mở cửa hoàn toàn cho thương mại với Mỹ mà không có thuế quan.

Thỏa thuận mới này không chỉ giúp giảm căng thẳng thương mại mà còn tránh được nguy cơ xảy ra một cuộc chiến thương mại toàn diện, điều có thể ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế toàn cầu. Năm ngoái, tổng giá trị trao đổi hàng hóa giữa EU và Mỹ lên tới 975 tỷ USD. Việc giữ cho dòng chảy thương mại ổn định giữa hai nền kinh tế lớn sẽ mang lại lợi ích cho cả doanh nghiệp, người tiêu dùng và nhà đầu tư.

Bà von der Leyen thừa nhận đây là cuộc đàm phán rất khó khăn, nhưng kết quả đạt được là “tốt cho cả hai bên”. Lãnh đạo nhiều nước EU, như Đức, Ý, Ireland, đều hoan nghênh thỏa thuận, dù vẫn còn lo ngại về tác động của mức thuế 15% mới áp dụng.

Ngành dược phẩm bị ảnh hưởng thế nào?

Dược phẩm là mặt hàng xuất khẩu lớn nhất từ EU sang Mỹ, với giá trị 155 tỷ USD trong năm qua. Với mức thuế 15% mới, ngành này sẽ chịu tác động lớn, đặc biệt là đối với Ireland – quốc gia EU cung cấp dược phẩm nhiều nhất cho Mỹ. Ông Trump nhấn mạnh Mỹ không thể tiếp tục phụ thuộc vào các nước khác trong lĩnh vực dược phẩm và từng đe dọa sẽ áp thuế lên tới 200% với các loại thuốc sản xuất bên ngoài nước Mỹ từ ngày 1/8.

Thỏa thuận mới dường như là cách để kiểm soát tình hình trước khi các mức thuế trừng phạt này có hiệu lực. Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick xác nhận rằng ngày 1/8 là thời hạn cuối để các đối tác thương mại khác của Mỹ đạt được thỏa thuận nếu không muốn đối mặt với các mức thuế mới.

Điều gì sẽ xảy ra sau ngày 1/8?

Các mức thuế lên tới 50% có thể được áp dụng với nhiều quốc gia, như Hàn Quốc (30%) và Brazil (50%). Với ngành vi mạch, mức thuế cụ thể sẽ được công bố trong vòng hai tuần tới. Mặc dù vậy, Lutnick cho biết vẫn có một chút “linh hoạt” đối với các nền kinh tế lớn nếu tiếp tục đàm phán tích cực với Mỹ.

Trong khi đó, các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Trung Quốc cũng đang diễn ra, với hạn chót là ngày 12/8. Thị trường phản ứng ra sao với thỏa thuận này?

Phản ứng của thị trường là khá tích cực. Chỉ số Stoxx Europe 600 của châu Âu tăng lên mức cao nhất trong hơn bốn tháng, với mức tăng 0,68% vào sáng thứ Hai. Các chỉ số chứng khoán lớn như DAX của Đức và CAC40 của Pháp cũng tăng lần lượt 0,47% và 0,82%.

Nhà đầu tư kỳ vọng thỏa thuận giữa Mỹ và EU sẽ tạo ra môi trường thương mại ổn định hơn, giảm rủi ro và khơi thông các hoạt động kinh doanh, đặc biệt là trong bối cảnh thế giới đang hồi phục sau các cú sốc kinh tế gần đây.

Thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) đã gây ra những phản ứng tiêu cực từ các lãnh đạo châu Âu, những người lo ngại về những tác động bất lợi của thỏa thuận này đối với nền kinh tế khu vực và cả nước Mỹ.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz và Thủ tướng Pháp Francois Bayrou vừa lên tiếng chỉ trích thỏa thuận thương mại này, cho rằng nó sẽ gây tổn hại nghiêm trọng cho nền kinh tế châu Âu và cả chính nước Mỹ. Thỏa thuận thương mại được công bố ngày 27/7 được Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen ca ngợi là thỏa thuận thương mại lớn nhất từ trước tới nay, chiếm gần 44% GDP toàn cầu.

Ông Merz, Thủ tướng Đức, chỉ trích thỏa thuận này sẽ khiến lạm phát tăng cao và ảnh hưởng đến toàn bộ thương mại xuyên Đại Tây Dương. Ông cho rằng thỏa thuận này sẽ gây tổn hại nghiêm trọng cho nước Đức, châu Âu và chính nước Mỹ.

Trong khi đó, Thủ tướng Pháp Francois Bayrou gọi thỏa thuận này là một ngày đen tối và cho rằng EU đã tự nguyện đầu hàng. Các đảng cực hữu tại Pháp và Đức cũng đã chỉ trích mạnh mẽ thỏa thuận này, cho rằng nó cho thấy sự yếu kém của EU.

Theo Financial Times, đồng euro đã mất hơn 1% giá trị so với đồng USD và giảm thêm 0,7% so với bảng Anh sau khi Mỹ thông báo sẽ áp mức thuế 15% lên hầu hết hàng hóa nhập khẩu từ EU.

Phòng Thương mại Mỹ tại EU hoan nghênh thỏa thuận này vì giảm áp lực cho doanh nghiệp, nhưng cũng cảnh báo rằng mức thuế 15% vẫn là một sự gia tăng đáng kể chi phí thương mại. Họ kêu gọi mở rộng danh mục hàng hóa được miễn thuế.

Nhà Trắng tuyên bố thỏa thuận đã đạt được các cải cách cấu trúc mang tính lịch sử và cam kết chiến lược có lợi cho ngành công nghiệp, người lao động và an ninh quốc gia Mỹ trong nhiều thế hệ tới.

Tuy nhiên, không phải tất cả các lãnh đạo châu Âu đều ủng hộ thỏa thuận này. Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez bày tỏ ủng hộ thỏa thuận nhưng thừa nhận không có gì đáng để hân hoan.

Tóm lại, thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và EU đã vấp phải sự chỉ trích từ các lãnh đạo châu Âu, những người lo ngại về tác động tiêu cực của thỏa thuận này đối với nền kinh tế châu Âu và cả chính nước Mỹ.