Ngày gần đây, Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025 đã tổ chức lễ vinh danh dành cho ba mô hình tiêu biểu trong giảm phát thải khí nhà kính. Sự kiện này hướng tới mục tiêu trung hòa carbon mà Chính phủ Việt Nam đã đề ra. Ba đơn vị vinh dự được vinh danh gồm: mô hình Lúa – Tôm phát thải thấp do Kỹ sư Hồ Quang Cua và cộng sự khởi xướng, Cộng đồng chủ rừng Cao Quảng với nỗ lực phục hồi 8.800 ha rừng tự nhiên, và Tập đoàn TH với chứng nhận trung hòa carbon theo tiêu chuẩn quốc tế PAS2060.

Mô hình Lúa – Tôm phát thải thấp được Kỹ sư Hồ Quang Cua, một Anh hùng Lao động, khởi xướng với mục tiêu chính là nâng cao thu nhập cho nông dân và bảo vệ môi trường. Mô hình này đã có những cải tiến quan trọng trong quy trình canh tác lúa ST25 kết hợp nuôi tôm trên diện rộng tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Điểm nổi bật của mô hình là tận dụng hệ sinh thái đầm phá tự nhiên, giảm thiểu việc sử dụng phân hóa học, hạn chế chăn thả phá rừng ngập mặn. Nhờ những nỗ lực này, lượng phát thải metan và CO₂ đã được kiểm soát một cách chặt chẽ. Nông dân tham gia mô hình cũng thu về giá trị kinh tế cao hơn nhờ sản phẩm “lúa – tôm” đạt chứng nhận hữu cơ và được ưu tiên tiêu thụ trên các thị trường cao cấp.

Cộng đồng chủ rừng Cao Quảng đã có một hành trình đáng ghi nhận trong việc phục hồi 8.800 ha rừng tự nhiên. Khu vực này trước đây, với hơn 11.000 ha tại xã Tuyên Hóa, từng là điểm nóng của việc khai thác rừng cạn kiệt. Từ gần 20 năm qua, sau khi Nhà nước giao đất và giao rừng cho các hộ gia đình, Cộng đồng chủ rừng Cao Quảng đã đoàn kết bảo vệ, khoanh nuôi và tái sinh hơn 8.800 ha rừng tự nhiên. Đồng thời, họ cũng phát triển thêm diện tích rừng trồng có giá trị cao về tài nguyên và kinh tế. Các hoạt động bảo vệ rừng không chỉ tạo ra nguồn sinh kế ổn định cho người dân địa phương mà còn giúp mỗi héc-ta rừng có thể hấp thụ xấp xỉ 250 tấn CO₂ mỗi năm.

Tập đoàn TH đã được vinh danh với vai trò tiên phong trong việc thực hiện trung hòa carbon theo tiêu chuẩn PAS2060. Hai công ty thành viên của Tập đoàn TH, gồm Công ty Cổ phần Sữa TH và Công ty TNHH Nước tinh khiết Núi Tiên, đã chính thức đạt chứng nhận trung hòa carbon theo tiêu chuẩn PAS2060:2014. Chứng nhận này được cấp sau khi Control Union (Đức) thẩm định và xác nhận. Đây là hai đơn vị đầu tiên tại Việt Nam đạt được chứng nhận quốc tế này. Để đạt được kết quả này, TH đã triển khai đồng bộ chuỗi giải pháp giảm phát thải tại nguồn. Một số giải pháp nổi bật bao gồm chuyển đổi năng lượng, cải tiến công nghệ, quản lý chất thải và nhựa, cùng với việc thực hành văn hóa xanh nội bộ. Phần lượng phát thải còn lại được TH bù đắp thông qua các dự án giảm phát thải và nâng cao hiệu quả năng lượng được chứng nhận quốc tế.

Ba tấm gương được vinh danh tại Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025 không chỉ thể hiện tâm huyết và trách nhiệm với môi trường mà còn truyền cảm hứng mạnh mẽ cho cộng đồng doanh nghiệp và toàn xã hội. Thông qua những nỗ lực giảm phát thải của họ, chúng ta có thể nhìn thấy một tương lai bền vững hơn, nơi mà môi trường và kinh tế cùng phát triển hài hòa.

Hiện nay, mục tiêu giảm phát thải carbon không chỉ còn là vấn đề môi trường mà còn liên quan đến bài toán tài chính và quản trị dài hạn đối với các doanh nghiệp. Không chỉ các ngành công nghiệp truyền thống như xi măng, sắt thép, mà cả du lịch và nông nghiệp cũng đang phải đối mặt với áp lực giảm phát thải để tiến tới mục tiêu Net Zero toàn cầu, mà Việt Nam đã cam kết đạt được vào năm 2050.

Một trong những lĩnh vực đang tích cực “xanh hóa” là ngành khách sạn. Ông Trần Minh Tiến, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Net Zero Carbon, cho biết các khách sạn, đặc biệt là khách sạn 4-5 sao, đang phải đối mặt với yêu cầu trung hòa carbon theo công bố của châu Âu và các hiệp hội liên quan. Từ năm 2027, nếu các khách sạn không trở thành khách sạn xanh (Green Hotel), họ có thể bị loại khỏi danh sách của nhiều nền tảng đặt phòng như Agoda, Booking và các nền tảng du lịch lớn khác.

Một khảo sát của nền tảng đặt phòng Booking.com cho thấy 93% du khách ưu tiên lựa chọn dịch vụ du lịch xanh, nghĩa là thân thiện với môi trường, sử dụng năng lượng tái tạo hoặc giảm thiểu chất thải nhựa. Xu hướng du lịch xanh đang tăng mạnh, và khách sạn không còn lựa chọn ‘nên’ hay ‘không nên’, mà buộc phải chuyển đổi xanh nếu muốn tồn tại.

Ông Nguyễn Huỳnh Thanh Phong, Giám đốc bộ phận bền vững tại Bureau Veritas Việt Nam, cho biết báo cáo năm ngoái của Booking.com cho thấy 76% du khách quốc tế muốn lựa chọn dịch vụ thân thiện với môi trường và 43% sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho trải nghiệm bền vững. Các nền tảng đặt phòng lớn như Booking.com đã bắt đầu áp dụng nhãn “Travel sustainable”, giúp khách du lịch nhận biết những cơ sở lưu trú áp dụng các giải pháp thân thiện với môi trường và phát triển bền vững.

Để đạt mục tiêu Net Zero năm 2050, doanh nghiệp cần triển khai đồng bộ từ tiết kiệm năng lượng, quản lý rác thải đến bù đắp carbon. Đây là gánh nặng không nhỏ với các khách sạn vừa và nhỏ vốn hạn chế về nguồn lực và công nghệ. Tuy nhiên, việc chuyển đổi sang vận hành xanh mang lại nhiều lợi ích như giảm chi phí dài hạn nhờ tiết kiệm điện, nước và tối ưu hóa quản lý tài nguyên. Ngoài ra, doanh nghiệp còn tăng sức hút với du khách khi đáp ứng xu hướng du lịch bền vững; đồng thời tăng uy tín thương hiệu và cơ hội hợp tác với đối tác quốc tế.

Không chỉ ngành du lịch, mà ngành nông nghiệp cũng đang phải đối mặt với bài toán giảm phát thải khí metan. Ông Tiến cho biết với mô hình trồng lúa ướt – khô xen kẽ, nông dân vừa tăng năng suất, vừa giảm chi phí đầu vào. Lượng phân bón có thể giảm 10-20%, thuốc trừ sâu giảm 50%, thậm chí một số vụ giảm đến 70% thuốc bảo vệ thực vật. Ngoài ra, lượng khí metan phát thải cũng giảm đáng kể vì thời gian ngập nước chỉ còn 60 ngày, bởi lúa được luân phiên xen kẽ 15 ngày nước, 15 ngày khô.

Trong bối cảnh nhu cầu giảm phát thải khí nhà kính ngày càng cấp thiết, “công viên carbon” do ông Tiến cùng các doanh nghiệp khác tổ chức được ra đời với chiến lược hướng đến trung hòa carbon cho các doanh nghiệp đồng hành cùng mục tiêu Net Zero vào năm 2050 của Việt Nam. Công viên carbon được xây dựng không chỉ nhằm giải quyết bài toán phát thải của từng doanh nghiệp, mà còn mở ra một cộng đồng hợp tác.

Booking.com và các nền tảng đặt phòng khác đang tích cực thúc đẩy xu hướng du lịch bền vững. Du khách có thể tìm kiếm và lựa chọn các khách sạn và cơ sở lưu trú thân thiện với môi trường thông qua nhãn “Travel sustainable”.