Ngày 23/7/2025, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng đã có buổi làm việc với Cục Thông tin, Thống kê để chỉ đạo và định hướng cho đơn vị này trong thời gian tới. Tại buổi làm việc, Bộ trưởng nhấn mạnh rằng trong thời đại dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo, dữ liệu đã trở thành nền tảng quan trọng cho mọi quyết sách. Vì vậy, Cục Thông tin, Thống kê cần phải chuyển mình mạnh mẽ để trở thành trung tâm dữ liệu chiến lược và phân tích chính sách, phục vụ hiệu quả cho công tác điều hành khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KHCN,ĐMST&CĐS).

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng yêu cầu Cục Thông tin, Thống kê tổ chức lại dữ liệu theo hướng mở, hướng tới trở thành nền tảng chia sẻ thông tin quốc gia trong lĩnh vực KHCN,ĐMST&CĐS. Cục cần chuyển đổi từ thu thập thông tin đơn thuần, thống kê truyền thống sang phân tích dữ liệu chiến lược và thời gian thực về KHCN,ĐMST&CĐS. Bộ trưởng cũng yêu cầu Cục xây dựng chiến lược cho đơn vị, nhất là cho giai đoạn từ nay đến 2028, với các trụ cột ưu tiên gồm: Dữ liệu lớn, công nghệ số, phân tích chiến lược và cung cấp thông tin phục vụ đa đối tượng.

Để thực hiện được những mục tiêu này, Bộ trưởng yêu cầu Cục Thông tin, Thống kê cần tái tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, chuyên sâu, đủ năng lực trở thành một trung tâm phân tích và tư vấn chiến lược cấp quốc gia về KHCN,ĐMST&CĐS. Cục cần tập trung vào việc xây dựng một hệ thống dữ liệu nền tảng, thống nhất, có khả năng phục vụ công tác điều hành vĩ mô, đánh giá đúng tiềm lực thực chất của ngành.

Hiện nay, Cục Thông tin, Thống kê đang phục vụ bạn đọc trên cả nước tiếp cận và khai thác nguồn tài liệu lớn nhất cả nước về KH&CN. Cục cũng cấp quyền truy cập và khai thác ScienceDirect và Scopus – hai nguồn dữ liệu khoa học hàng đầu thế giới – cho các đơn vị nghiên cứu và đào tạo.

Thứ trưởng Hoàng Minh cũng đưa ra năm yêu cầu lớn nhằm nâng cao hiệu quả công tác thống kê trong lĩnh vực KHCN,ĐMST&CĐS. Thứ trưởng nhấn mạnh yêu cầu xây dựng một hệ thống dữ liệu nền tảng, thống nhất, có khả năng phục vụ công tác điều hành vĩ mô, đánh giá đúng tiềm lực thực chất của ngành. Cục Thông tin, Thống kê cần đẩy mạnh việc cấp giấy chứng nhận đăng ký kết quả thực hiện nhiệm vụ KH&CN, cấp mã số ISSN, và biên soạn, xuất bản ấn phẩm thông tin KH&CN. Cục cũng cần tăng cường phối hợp với các tổ chức quốc tế để đưa dữ liệu Việt Nam vào hệ thống thống kê toàn cầu.

Trong kỷ nguyên số hiện nay, sự phát triển không ngừng của trí tuệ nhân tạo (AI) và lượng dữ liệu khổng lồ đang tạo ra thách thức lớn cho công nghệ lưu trữ dữ liệu truyền thống. Các loại băng từ, vốn được sử dụng trong 5 thập kỷ qua, đang trở nên lỗi thời và không còn đáp ứng được nhu cầu lưu trữ dữ liệu ngày càng tăng.

Công ty khởi nghiệp HoloMem, đặt trụ sở tại London, đang nghiên cứu và phát triển một công nghệ lưu trữ dữ liệu bằng hologram khắc trên băng polymer. Mục tiêu của công ty là giảm thiểu tiêu thụ năng lượng và áp lực lên hệ thống làm mát tại các trung tâm dữ liệu, từ đó giải quyết vấn đề lưu trữ dữ liệu trong thời đại AI. Công nghệ này kỳ vọng sẽ mang lại một giải pháp lưu trữ dữ liệu hiệu quả và bền vững.

Ông Charlie Gale, nhà sáng lập kiêm CEO của HoloMem, cho biết rằng định dạng băng từ hiện nay rất nhạy cảm với điều kiện môi trường và không còn phù hợp về mặt dung lượng, độ bền lẫn chi phí lưu trữ. Để giải quyết vấn đề này, HoloMem đang phát triển vật liệu polymer nhạy sáng để lưu trữ dữ liệu, đảm bảo tuổi thọ lưu trữ dữ liệu trên 50 năm.

HoloMem đang ứng dụng kỹ thuật ghép kênh để xếp chồng các lớp dữ liệu số riêng biệt lên bề mặt của băng từ làm từ polymer thế hệ mới. Mục tiêu của công ty là lưu trữ 200 terabyte (TB) dữ liệu trên cùng một kích cỡ băng, cao hơn nhiều so với chuẩn băng từ hiện hành chỉ lưu trữ được khoảng 30 terabyte (TB) dữ liệu.

Hiện nay, các trung tâm dữ liệu đang chiếm khoảng 2,5% lượng khí thải CO₂ toàn cầu và dự báo đến năm 2030, khoảng 8% năng lượng toàn thế giới sẽ phải dành cho việc vận hành và làm mát các trung tâm dữ liệu. Trước đà tăng trưởng không ngừng của AI thế hệ mới như ChatGPT, nhu cầu năng lượng dự kiến sẽ tiếp tục tăng mạnh.

HoloMem hiện được hậu thuẫn bởi các nhà đầu tư tư nhân và khoản tài trợ 550.000 bảng từ chương trình Innovate UK. Công ty đang trong quá trình giới thiệu công nghệ mang tính đột phá này và tìm kiếm đối tác trong lĩnh vực trung tâm dữ liệu và phát triển phần mềm. Với công nghệ lưu trữ dữ liệu bằng hologram trên băng polymer, HoloMem kỳ vọng sẽ đóng góp vào việc giảm thiểu tác động môi trường và đáp ứng nhu cầu lưu trữ dữ liệu ngày càng tăng trong thời đại số.

Để tìm hiểu thêm về công nghệ của HoloMem, bạn có thể tham khảo thông tin trên trang web của công ty hoặc các nguồn tin tức liên quan đến công nghệ lưu trữ dữ liệu và trí tuệ nhân tạo.