Trong báo cáo Sách Be (Beige Book) mới nhất khảo sát 12 khu vực của Mỹ, Fed cho rằng các điều kiện kinh tế có sự gia tăng ở mức khiêm tốn đến vừa phải trong hầu hết các khu vực, trong khi điều kiện thị trường lao động vẫn vững chắc. Hoạt động kinh tế nói chung tăng nhẹ trong năm tính đến ngày 27/2, với 6 trong số 12 khu vực của Fed cho thấy sự mở rộng khiêm tốn trong tốc độ hoạt động, trong khi 6 khu vực còn lại báo cáo ít thay đổi hoặc không thay đổi.

Một số khu vực đã báo cáo về sự gia tăng lạm phát về giá, với áp lực lạm phát dai dẳng được ghi nhận ở khu vực New York và sự gia tăng “mạnh mẽ” trong chi phí cho thuê nhà ở khu vực Cansas City.

Lạm phát ở Mỹ dù có giảm sau các đợt tăng lãi suất cơ bản liên tiếp nhưng hiện vẫn mức cao so với mục tiêu dài hạn của Fed là 2%, bất chấp một chiến dịch thắt chặt tiền tệ được triển khai quyết liệt với việc đưa lãi suất lên đến mức cao chưa từng thấy kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.

Phát biểu tại phiên điều trần của Thượng viện hôm 7/3, ông Powell cũng nói với các nhà lập pháp rằng thị trường lao động vẫn “vô cùng chặt chẽ”, trong bối cảnh hơn nửa triệu việc làm mới đã được tạo ra trong tháng 1/2023, đưa tỷ lệ thất nghiệp xuống mức thấp nhất kể từ những năm 1960./.

Sau khi lạm phát chậm lại trong tháng 12/2022, giá tiêu dùng trong tháng 1/2023 ở Đức đã tăng trở lại, với mức tăng 8,7% so với cùng kỳ năm ngoái.

Phóng viên TTXVN tại Berlin dẫn số liệu của Văn phòng Thống kê Liên bang Đức (Destatis) cho biết tháng 12/2022, tỷ lệ lạm phát ở nước này đã giảm xuống 8,1% so với mức 10% trong tháng 11/2022 và 10,4% trong tháng 10/2022, thời điểm ghi nhận lạm phát lên đến mức cao kỷ lục trong vòng 70 năm.

Theo Destatis, giá cả giảm là nhờ khoản thanh toán một lần trong khuôn khổ gói cứu trợ của chính phủ với hóa đơn khí đốt mùa Đông của người tiêu dùng trong tháng 12. Tuy nhiên, tác dụng của gói cứu trợ của Chính phủ Đức dường như đã giảm dần vào tháng 1/2023, khi tỷ lệ lạm phát tăng trở lại lên mức 8,7% và giá hàng tiêu dùng, năng lượng gia dụng cùng một số dịch vụ đồng loạt đi lên.

Chủ tịch Destatis – ông Ruth Brand – giải thích: “Chúng tôi đang chứng kiến xu hướng tăng giá của nhiều loại hàng hóa, đặc biệt là giá dịch vụ. Đối với các hộ gia đình, giá năng lượng và thực phẩm tăng khá cao.” 

Giá năng lượng của các hộ gia đình đã trở nên đắt đỏ hơn trong tháng 1/2023, với mức tăng 36,5% so với cùng kỳ năm 2022. Giá khí đốt tăng 51,7% và người tiêu dùng phải trả thêm 30,6% cho dầu sưởi. Trong khi đó, giá điện đắt hơn 25,7%.

Giá lương thực ở Đức cũng tăng 20,2% trong tháng 1/2023 so với cùng kỳ năm ngoái. Tỷ lệ lạm phát đối với hàng tạp hóa vẫn cao hơn gấp đôi so với tỷ lệ lạm phát chung. Trong khi đó, giá dịch vụ đã tăng 4,5% trong tháng 1/2023. Chẳng hạn, giá bảo trì và sửa chữa nhà ở tăng 16,9% và dịch vụ nhà hàng tăng 10,9%, cao hơn mức trung bình.

Theo thống kê, chỉ có một số dịch vụ, chẳng hạn như viễn thông, đã trở nên rẻ hơn, với mức tăng 1,1%. Tuy nhiên, một thông tin tích cực hơn cho những người lái xe ở Đức là tốc độ tăng giá nhiên liệu đã chậm lại, với mức tăng trong tháng 1/2023 ghi nhận là 7%.

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI), một thước đo lạm phát chính, đã giảm tốc từ mức tăng 9,1% hồi tháng 6/2022 trong bối cảnh Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) bắt đầu một chiến dịch tăng mạnh lãi suất nhằm kiềm chế giá cả tăng vọt. 

Nhờ tác động từ các chính sách của Fed đối với nền kinh tế, chỉ số CPI trong tháng 1/2023 đã tăng 6,4% so với cùng kỳ năm trước – chỉ thấp hơn một chút so với lạm phát của tháng 12/2022 và là mức tăng hàng năm nhỏ nhất kể từ tháng 10/2021. Tuy nhiên, tỷ lệ lạm phát trong tháng 1/2023 vẫn cao hơn đáng kể so với mục tiêu 2% mà các nhà hoạch định chính sách đề ra. 

Từ tháng 12/2022 đến tháng 1/2023, CPI tăng 0,5%, so với mức tăng 0,1% trong tháng 12. Những số liệu này cho thấy nỗ lực chống lạm phát của Fed chưa thể kết thúc. Từ tháng 3/2022 đến nay, Fed đã tăng lãi suất 8 lần nhằm làm giảm nhu cầu và kiềm chế đà tăng của giá cả.

Những người tham gia cuộc khảo sát của chi nhánh Fed tại New York cho biết họ dự đoán lạm phát trong một năm tới kể từ thời điểm hiện tại sẽ giữ ổn định ở mức 5%. Mức lạm phát dự kiến trong ba năm tới là 2,7%, giảm so với mức dự kiến 2,9% được đưa ra trong tháng 12 năm ngoái. Trong khi đó, mức lạm phát trong 5 năm kể từ thời điểm hiện tại được dự đoán là 2,5%, giảm so với mức dự đoán 2,4% đưa ra tháng trước.

Cuộc khảo sát cũng cho thấy những người được hỏi trong tháng 1 dự đoán mức tăng thu nhập hộ gia đình trong tương lai sẽ là 3,3%, giảm so với mức tăng dự kiến 4,6% đưa ra trong tháng trước. Chi nhánh Fed tại New York lưu ý rằng đây là mức dự đoán giảm lớn nhất trong một tháng từ trước đến nay. Trong khi đó, mức tăng trưởng chi tiêu dự kiến trong tương lai đã giảm xuống 5,7% vào tháng trước, từ mức 5,9% được dự báo vào tháng 12.

Các quan chức của Fed rất chú ý đến các số liệu trên do cơ quan này tin rằng việc công chúng dự đoán mức lạm phát đến đâu sẽ ảnh hưởng mạnh mẽ đến tình hình lạm phát hiện tại. Dự báo về lạm phát tại Mỹ hiện vẫn cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% của Fed, khiến các nhà hoạch định chính sách thúc đẩy mạnh mẽ việc tăng lãi suất nhằm kiềm chế lạm phát.

Các nhà kinh tế dự báo ngày 14/2 tới Chính phủ Mỹ sẽ công bố báo cáo cho thấy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong tháng 1 tăng 6,2% so với cùng kỳ năm 2022, giảm nhẹ so với mức tăng 6,5% vào tháng 12.

Trong bối cảnh lạm phát tăng cao, các hộ gia đình Mỹ đang phải chi trả nhiều tiền hơn mỗi tháng cho các hóa đơn tiền thuê nhà, tạp hóa và tiện ích.

Mặc dù lạm phát đã hạ nhiệt trong những tháng gần đây, các số liệu cho thấy một hộ gia đình điển hình của Mỹ đã phải chi thêm 371 USD cho hàng hóa và dịch vụ trong tháng 12/2022 so với cùng kỳ năm trước đó, theo Cơ quan nghiên cứu kinh tế Moody’s Analytics.

Tuy nhiên, tin tốt là cú sốc về chi phí sinh hoạt dường như đang hạ nhiệt, và tiền lương đang bắt đầu bắt kịp.

Vào thời điểm lạm phát đạt đỉnh vào tháng Sáu năm ngoái, một gia đình Mỹ điển hình phải chi thêm 502 USD/tháng so với cùng kỳ năm 2021, theo Moody’s Analytics.

Trong đó, Moody’s Analytics cho biết trong tháng 12/2022, các hộ gia đình phải chi tiêu thêm 82,60 USD/tháng cho chỗ ở và thêm 72,01 USD/tháng cho thực phẩm.

Cục Thống kê Bộ Lao động Mỹ cho biết hôm 12/1 rằng người Mỹ đã chi nhiều hơn đến 11,8% tại các cửa hàng tạp hóa so với một năm trước đó.

Giá trứng đã tăng gần 60% trong năm qua, ghi nhận mức tăng hàng năm lớn nhất kể từ năm 1973, một phần do khủng hoảng nguồn cung vì dịch cúm gia cầm.

Theo Moody’s Analytics, những mặt hàng tăng giá theo từng tháng khác bao gồm các tiện ích (tăng 47,33 USD), chăm sóc sức khỏe (tăng 17,97 USD), giải trí (tăng 15,27 USD) và đồ uống có cồn (tăng 2,67 USD).

Một điểm sáng nhỏ là xăng. Một hộ gia đình điển hình đã tiết kiệm được 1,55 USD/tháng so với một năm trước.

Những tác động tiêu cực từ lạm phát đang được “xoa dịu” nhờ những thay đổi đáng kể về tiền lương trong những tháng gần đây. Tiền lương đã tăng với tốc độ nhanh hơn tốc độ tăng của lạm phát.

Lạm phát rõ ràng đã tăng chậm lại. Chỉ số giá tiêu dùng tại Mỹ trong tháng 12/2022 đã tăng 6,5% so với cùng kỳ năm 2021, là tốc độ tăng chậm nhất kể từ tháng 10/2021.

Matt Colyar, chuyên gia kinh tế tại Moody’s Analytics, cho biết: “Những tiến bộ đáng kể trong cuộc chiến chống lạm phát của Mỹ đã được ghi nhận vào những tháng cuối năm”.

Phát biểu trước báo chí Croatia mới đây, Chủ tịch Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde nói rằng tiền lương trong khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) đang tăng nhanh hơn so với dự đoán trước đây và ECB phải ngăn chặn điều này bới nó làm trầm trọng thêm tình trạng lạm phát leo thang.

ECB đã tăng lãi suất tổng cộng 2,5 điểm phần trăm kể từ tháng 7/2022, trong nỗ lực ngăn chặn lạm phát gia tăng kỷ lục và hứa hẹn sẽ thắt chặt chính sách tiền tệ mạnh tay hơn nữa trong một số cuộc họp tiếp theo khi dự báo đà tăng trưởng lạm phát dài hạn đã bắt đầu vượt trên mức mục tiêu 2%.

Báo Jutarnji list của Croatia dẫn lời bà Lagarde cho biết: “Chúng tôi biết tiền lương của người lao động đang tăng lên, có thể với tốc độ nhanh hơn dự kiến. Chúng ta không thể cho phép những cú sốc giá cả trong ngắn hạn làm thay đổi những kỳ vọng kinh tế dài hạn và để tiền lương có tác động tới lạm phát.”

Bà Lagarde không đưa ra gợi ý chính sách mới nào trong cuộc phỏng vấn, song cho biết ngân hàng phải “thực hiện các biện pháp cần thiết” để giảm lạm phát xuống 2% từ mức gần 10% hiện tại.

Croatia sẽ gia nhập Eurozone vào ngày 1/1 tới, với tư cách là thành viên thứ 20 của khối liên minh tiền tệ này. Croatia gia nhập Eurozone vào thời điểm khu vực này đang đối mặt với sự hỗn loạn bất thường, giữa lúc ECB cố gắng chế ngự lạm phát sau khi dành cả thập kỷ qua tung ra các biện pháp cứu trợ lớn chưa từng có để kích thích tăng trưởng kinh tế.

Bà Lagarde nói thêm rằng, nguy cơ diễn ra cuộc suy thoái mùa Đông tại Eurozone do chi phí năng lượng tăng cao, có thể sẽ ngắn và nông, miễn là không có thêm cú sốc nào khác.

Cụ thể, chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) của Mỹ trong tháng 11/2022 tăng 5,5%, chậm hơn mức 6,1% của tháng trước. Mặc dù số liệu trên tiếp tục thể hiện xu hướng lạm phát tăng chậm lại trong những tháng gần đây khi các quan chức cố gắng hạ nhiệt nền kinh tế lớn nhất thế giới, song mức giảm này dường như không đủ mạnh để thay đổi lập trường tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) trong cuộc chiến dài hơi chống lạm phát.

Ngân hàng trung ương thường tập trung vào chỉ số giá PCE vì nó phản ánh chi tiêu thực tế của người tiêu dùng, bao gồm cả xu hướng chuyển sang mua sắm các mặt hàng rẻ hơn. Nếu xem xét kỹ hơn, từ tháng 10 đến tháng 11, chỉ số giá PCE tăng 0,1% do giá lương thực tăng. Điều này có khả năng khiến Fed sẽ thắt chặt chính sách tiền tệ hơn nữa.

Tuy nhiên, việc giảm bớt áp lực lạm phát nói chung đã góp phần thúc đẩy tâm lý người tiêu dùng trong tháng 12. Chỉ số tâm lý người tiêu dùng do Đại học Michigan công bố cũng tăng 5% – cao hơn dự kiến nhờ giá xăng giảm và thị trường chứng khoán khởi sắc đầu tháng này. Giám đốc khảo sát Joanne Hsu cho biết mặc dù tâm lý người tiêu dùng vẫn tương đối bi quan, nhưng thái độ cực kỳ tiêu cực đã được cải thiện.

Chuyên gia Ian Shepherdson của công ty tư vấn nghiên cứu kinh tế Pantheon Macroeconomics (Anh) cho biết hoạt động chi tiêu dường như đang bị thắt chặt, với chi tiêu cho ô tô giảm mặc dù chi tiêu cho các dịch vụ vẫn chưa có dấu hiệu chững lại.

Dữ liệu của Bộ Thương mại cũng cho thấy chi tiêu hộ gia đình, vốn luôn chứng tỏ khả năng phục hồi tốt ngay cả khi lạm phát cao trong nhiều thập kỷ, đã tăng 0,1% từ tháng 10 đến tháng 11.

Ông Shepherdson lưu ý rằng, mặc dù yếu tố mua sắm trong dịp lễ cuối năm có thể gây ra sai lệch về số liệu, nhưng dường như mọi người đang trở nên thận trọng hơn khi chi tiêu. Điều này là do người tiêu dùng sắp tiêu hết khoảng một nửa số tiền tiết kiệm tích lũy do đại dịch trong khi các điều kiện thị trường lao động đang yếu đi. Theo số liệu chính thức, thu nhập cá nhân trong tháng 11 cũng tăng 0,4% so với tháng 10.

Nhà kinh tế Oren Klachkin của Công ty nghiên cứu kinh tế quốc tế Capital Economics (Anh) nhận định rằng, lãi suất cao và lạm phát tăng khiến người tiêu dùng không còn thoải mái mua sắm như trước, nhưng thu nhập tăng và tiết kiệm dư thừa vẫn là yếu tố hỗ trợ hoạt động tiêu dùng.

Giá tiêu dùng đã tăng vọt trong năm nay và tình hình càng trở nên trầm trọng hơn do sự gián đoạn của chuỗi cung ứng và cuộc xung đột Nga-Ukraine (U-crai-na), khiến Fed nhanh chóng tăng lãi suất với hy vọng làm giảm nhu cầu. Ngân hàng trung ương đã tăng lãi suất 7 lần trong năm nay, gây thiệt hại cho nhiều lĩnh vực trong đó có bất động sản. Tuy vậy, chi tiêu tiêu dùng vẫn duy trì ổn định và giá cả vẫn ở mức cao.

Nếu loại trừ giá các mặt hàng dễ biến động như lương thực và năng lượng, chỉ số giá PCE lõi tăng 4,7% so với một năm trước, mặc dù con số này giảm so với tháng 10 nhưng vẫn còn cách xa mục tiêu 2% của Fed.

Theo chuyên gia Klachkin, các số liệu lạm phát mới công bố là “đáng khích lệ”, nhưng vẫn chưa báo hiệu sự sụt giảm đáng kể trong chi tiêu của người tiêu dùng. Ông cho biết, xu hướng tăng giá tiêu dùng có thể sẽ thu hẹp trong năm tới, nhưng ngân hàng trung ương vẫn sẽ duy trì lập trường thắt chặt chính sách tiền tệ. 

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde ngày 23/12 bày tỏ tin tưởng ngân hàng này sẽ thành công trong việc kiềm chế mức lạm phát đang rất cao hiện nay.

Trong thông điệp qua video nhân dịp cuối năm, người đứng đầu ECB Lagarde lan tỏa niềm tin rằng ngân hàng này sẽ thành công trong việc giảm mức lạm phát cao hiện nay.

Bà nói: “Tôi biết rằng lạm phát cao ảnh hưởng đến tất cả mọi người, đặc biệt là người nghèo. Tôi cam kết rằng chúng tôi sẽ cố gắng hết sức để giảm lạm phát. Và chúng ta sẽ làm được điều đó.”

Chủ tịch ECB cũng khẳng định ngân hàng đang tăng lãi suất và “sẽ tiếp tục tăng với tốc độ ổn định” cho đến khi ở mức đảm bảo quay lại mục tiêu 2% của ECB.

Tuyên bố trên của bà Lagarde được đưa ra trong bối cảnh giá tiêu dùng tại Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) tháng 11 vừa qua lên tới 10% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong tháng 10 trước đó, lạm phát đã tăng lên mức cao kỷ lục 10,6%, trong khi mức lạm phát mục tiêu của ECB chỉ là 2%. Để chống lại mức lạm phát tăng cao, ECB đã nhiều lần tăng lãi suất kể từ mùa Hè.

Gần đây nhất ngày 15/12 vừa qua, ECB đã tăng lãi suất lần thứ tư liên tiếp, theo đó lãi suất cơ bản được tăng 0,5 điểm phần trăm lên 2,5%, mức cao nhất kể từ năm 2008.

Tuy nhiên, mức tăng này đánh dấu sự giảm đà đáng kể so với 0,75 điểm phần trăm trong hai lần tăng trước trong bối cảnh lạm phát có dấu hiệu đạt đỉnh và nguy cơ suy thoái đang xuất hiện.

Sau sáu năm áp dụng chính sách lãi suất bằng 0, ECB đã khởi xướng cuộc thay đổi về chính sách lãi suất. Do hậu quả liên quan tới cuộc xung đột ở Ukraine, giá năng lượng tăng cao và lạm phát hai con số, ECB lần đầu tiên tăng lãi suất cơ bản lên 0,5% vào ngày 27/7.

Trong các bước tăng lãi suất tiếp theo, lãi suất được điều chỉnh tăng lên 1,25% vào ngày 14/9 và lên 2% vào ngày 2/11.

Cũng trong bài phát biểu nêu trên, Chủ tịch ECB Lagarde hoan nghênh Croatia với tư cách là thành viên mới của Eurozone. Croatia sẽ chính thức trở thành thành viên thứ 20 của Khu vực đồng tiền chung châu Âu vào ngày 1/1/2023.