Theo phóng viên TTXVN tại Đức, phát biểu trong một cuộc phỏng vấn bên lề Hội nghị An ninh Munich, ông David Beasley cho biết nguồn ngũ cốc hiện tại theo sáng kiến này vẫn không đáp ứng đủ nhu cầu của các nước nghèo hơn.

Ông David Beasley cho rằng việc nối lại các cuộc đàm phán gia hạn Sáng kiến xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen, dự kiến trong một tuần tới là rất quan trọng. Ông nói: “Với tất cả các cuộc khủng hoảng mà chúng ta đang phải đối mặt trên khắp thế giới như biến đổi khí hậu, hạn hán, lũ quét, chúng ta không thể để Sáng kiến xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen thất bại”. 

Thỏa thuận ngũ cốc do Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian vào tháng 7 năm ngoái đã cho phép xuất khẩu ngũ cốc từ 3 cảng của Ukraine. Việc tháng 11 năm ngoái, Nga tuyên bố đình chỉ thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen với Ukraine liên quan đến cuộc xung đột đe dọa gây ra những “hậu quả thảm khốc” cho các nước nghèo.

Thỏa thuận đã được gia hạn 120 ngày vào tháng 11/2022 và sẽ được gia hạn một lần nữa vào tháng 3 năm nay, nhưng Nga đã phát đi tín hiệu rằng họ không hài lòng với một số khía cạnh của thỏa thuận và đã yêu cầu dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt ảnh hưởng đến xuất khẩu nông sản của nước này.

Ông Beasley cảnh báo rằng việc Moskva đóng cửa các hải cảng sẽ là thảm họa, đặc biệt là với châu Phi, nơi 50 triệu người đang phải đối mặt với nạn đói.  Ông nhấn mạnh: “Giá lương thực, chi phí nhiên liệu, lạm phát, nợ cùng với gần 3 năm đại dịch COVID- 19… đã khiến người dân không còn khả năng đối phó và nếu chúng ta không tham gia và giảm chi phí thì năm 2024 có thể là năm tồi tệ nhất mà chúng ta đã chứng kiến trong hàng trăm năm”.

Trong khi đó, đề cập đến chiến dịch cứu trợ hậu quả sau thảm họa động đất vừa qua, người đứng đầu WFP cũng gây sức ép yêu cầu giới chức ở Tây Bắc Syria chấm dứt việc ngăn chặn tiếp cận khu vực mà WFP đang tìm cách hỗ trợ hàng trăm nghìn người gặp nạn sau thảm họa động đất kinh hoàng.

Theo phóng viên TTXVN tại Berlin, các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với Nga liên quan chiến dịch quân sự của nước này tại Ukraine đã khiến quan hệ thương mại giữa Đức và Nga suy giảm đáng kể.

Số liệu của Cơ quan Thống kê liên bang Đức (Destatis) cho thấy trong năm 2022, tổng giá trị hàng hóa của Đức xuất khẩu sang Nga chỉ đạt 14,6 tỷ euro (tương đương 15,6 tỷ USD), giảm 45,2% so với năm 2021. Trong bảng xếp hạng các thị trường bán hàng quan trọng nhất của hàng hóa Đức, Nga đã rơi từ vị trí 15 xuống vị trí 23 so với năm 2021.

Ở chiều ngược lại, mặc dù tổng giá trị hàng hóa nhập khẩu từ Nga vẫn tăng 6,5% lên 35,3 tỷ euro, nhưng khối lượng hàng hóa nhập khẩu từ Nga đã giảm 41,5%. Việc khối lượng nhập khẩu giảm mạnh nhưng giá trị vẫn tăng chủ yếu là do giá năng lượng nhập khẩu (như dầu mỏ, khí đốt) tăng mạnh từ sau khi xảy ra xung đột tại Ukraine.

Theo Destatis, Nga đã rơi từ vị trí 12 xuống vị trí 14 trong bảng xếp hạng các nhà cung cấp nguyên liệu và hàng hóa quan trọng nhất cho Đức. Việc thiếu hụt nguồn cung năng lượng từ Nga đã được bù đắp một phần nhờ nguồn cung từ các nước Đông Âu khác, đặc biệt là Kazakhstan. Do giá năng lượng nhập khẩu luôn ở mức cao và giá trị hàng hóa xuất khẩu giảm mạnh, cán cân thương mại Đức-Nga ghi nhận thâm hụt lớn nhất kể từ năm 1992, với giá trị thâm hụt 20,7 tỷ euro.

Trước đó, năm 2021 giá trị thâm hụt thương mại của Đức so với Nga chỉ là 6,5 tỷ euro. Destatis cho biết mặt hàng xuất khẩu quan trọng nhất của Đức sang Nga là dược phẩm, do lĩnh vực y tế được miễn trừ các lệnh trừng phạt. Trong năm ngoái, giá trị xuất khẩu dược phẩm của Đức sang Nga tăng 17,6% lên mức 3,1 tỷ euro.

Ngược lại, xuất khẩu máy móc, thiết bị giảm mạnh nhất, hơn 50%, xuống còn 2,8 tỷ euro; tiếp đó là các sản phẩm hóa chất, giảm 43,3% xuống còn 1,7 tỷ euro. Ông Michael Harms, lãnh đạo Hiệp hội Kinh tế Đông Âu của Đức, cho rằng không có xu hướng đảo ngược nhanh chóng trong quan hệ thương mại Đức-Nga hiện tại.

Triển vọng thương mại với Nga vẫn ảm đạm. Xung đột và các lệnh trừng phạt, sự suy thoái và suy giảm sức mua ở Nga cũng như việc các doanh nghiệp Đức liên tục rút khỏi thị trường Nga khiến quan hệ thương mại song phương “thụt lùi hàng thập kỷ.” Ông Harms cũng dự báo giá trị xuất khẩu hàng hóa sang Nga sẽ tiếp tục ở mức thấp trong năm nay, thâm hụt thương mại dự báo sẽ giảm vì hầu như Đức không còn nhập khẩu năng lượng từ Nga.

Số liệu chính thức của Cơ quan Hải quan Thụy Sĩ cho thấy khối lượng thương mại giữa Thụy Sĩ và Nga đã tăng lên kể từ khi bắt đầu cuộc xung đột tại Ukraine, bất chấp lệnh trừng phạt của Thụy Sĩ.

Theo tờ Tages Anzeiger, xuất khẩu từ Thụy Sĩ sang Nga đã tăng 19% trong khi nhập khẩu tăng 54% kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine ngày 24/2. Xuất khẩu được dẫn dắt chủ yếu bởi mặt hàng dược phẩm, trong khi nhập khẩu vàng có sự gia tăng đáng kể mặc dù mặt hàng này chịu sự trừng phạt cụ thể của Thụy Sĩ.

Vào tháng 8 năm nay, Thụy Sĩ – trung tâm chế biến vàng lớn trên toàn cầu, đã thông qua các biện pháp trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU) cấm buôn bán vàng và các sản phẩm vàng của Nga. Tuy nhiên, điều này dường như có ít tác động đến nhập khẩu vàng của Nga.

Vào tháng 11/2022, 6,4 tấn vàng trị giá 344 triệu CHF (370 triệu USD) đã đến từ Nga, nhưng danh tính không rõ ràng. Nhiều vàng của Nga vào Thụy Sĩ được cho là thông qua các nước thứ ba, chẳng hạn như Dubai, khiến khó có thể kiểm soát hơn.

Hiệp hội các nhà sản xuất và kinh doanh kim loại quý Thụy Sĩ cho biết các thành viên của họ không động đến vàng của Nga, trong khi đại sứ quán Nga tại Bern từ chối bình luận của tờ Tages Anzeiger.

Năm nhà máy tinh chế vàng của Thụy Sĩ xử lý khoảng 70% lượng vàng thô được khai thác trên thế giới mỗi năm. Trong khi đó, đối với Nga, kim loại quý này đại diện cho mặt hàng xuất khẩu có giá trị nhất của nước này sau năng lượng./.