Vì sao Shopee kiên cường bám trụ thị trường Brazil?

Đầu tháng này, Shopee dừng hoạt động kinh doanh tại Ba Lan. Đây là đợt rút khỏi thị trường mới nhất của mảng TMĐT của Sea. Trước đó, Sea làm điều tương tự với 4 thị trường khác ở Mỹ Latinh cùng Pháp, Tây Ban Nha và Ấn Độ.

Những động thái nói trên của Sea khiến nhiều người đặt ra câu hỏi rằng liệu các nỗ lực của Shopee bên ngoài Đông Nam Á và Đài Loan có phải là một sự lãng phí tiền và thời gian. Liệu Sea có nên tập trung vào Đông Nam Á thay cho tham vọng toàn cầu?

Ngoại lệ đáng chú ý

Đáp án cho câu trả lời này có thể phụ thuộc vào thành bại trong dài hạn của Shopee tại một quốc gia mà chúng ta chưa nói đến: Brazil, thị trường đầu tiên của Shopee tại khu vực Mỹ Latinh.

Brazil là nền kinh tế lớn nhất và quốc gia đông dân nhất Mỹ Latinh với 214 triệu dân và GDP 1,6 nghìn tỷ USD vào năm 2021, theo số liệu của World Bank.

Brazil cũng có nhiều điểm tương đồng với Indonesia. Nền kinh tế Brazil đóng góp tỷ trọng khoảng 40% trong tổng 6 quốc gia lớn nhất Mỹ Latinh, tương tự như tỷ lệ 37% của Indonesia. Khoảng 43% dân số Mỹ Latinh là người Brazil, trong khi đó 47% dân số Đông Nam Á là người Indonesia. Cả 2 quốc gia đều có mức độ thâm nhập internet và TMĐT tương tự nhau nhưng GDP đầu người của Brazil cao hơn Indonesia khoảng 73%.

Với các đặc điểm của mình, Brazil là thị trường lớn và là mỏ vàng tiềm năng để Shopee theo đuổi.

Dẫn đầu bảng xếp hạng

Ứng dụng Shopee đang đạt kết quả ấn tượng tại Brazil và cho thấy khả năng duy trì thành quả này. Trong 3 năm trở lại đây, Shopee luôn có mặt trong top 2 ứng dụng mua sắm được tải về nhiều nhất tại quốc gia này, đặc biệt đạt được vị trí số một vào năm 2021.

Về tổng số lượng tải về trong toàn bộ thời gian hoạt động, Shopee đang đứng vị trí số 3 ở Brazil, xếp sau “ông lớn” TMĐT Mỹ Latinh MercadoLibre và OLX Brazil.

Shopee đồng thời có số lượng người dùng lớn nhất tại Brazil. Theo ước tính của data.ai, Shopee đã vượt qua MercadoLibre để trở thành ứng dụng mua sắm có số lượng người dùng hoạt động hàng tháng cao nhất trong năm ngoái.

Đây là một thành tích ấn tượng đối với một công ty mới chỉ gia nhập thị trường Brazil từ năm 2019.

Vẫn chìm trong “sắc đỏ”

Sự phổ biến của Shopee tại Brazil có ý nghĩa gì đối với tình hình tài chính của công ty? Rất tiếc, dữ liệu hiện tại về Shopee Brazil hiện tại mà Sea công bố còn khá hạn chế.

Cho tới thời điểm hiện tại, Sea mới chỉ một lần chia sẻ về cơ cấu doanh thu tại Brazil. Trong quý IV/2021, Sea cho biết doanh thu Shopee Brazil vượt ngưỡng 70 triệu USD. Kể từ thời điểm đó, Sea chỉ chia sẻ về tỷ lệ tăng trưởng so với cùng kỳ năm trước đó thay vì những con số cụ thể.

Giả sử tăng trưởng so với cùng kỳ năm ngoái giảm tốc về mức khoảng 200% trong quý IV/2022, chúng ta có thể kỳ vọng Shopee Brazil đạt doanh thu trong khoảng trên 210 triệu USD trong quý này. Con số này vẫn rất nhỏ so với tổng doanh thu 1,9 tỷ USD Shopee công bố trong quý kinh doanh gần nhất. Dù vậy, với tăng trưởng cao và tiềm năng thị trường, doanh thu Shopee Brazil có thể sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới.

Trong khi đó, lỗ EBITDA sau điều chỉnh trên mỗi đơn hàng của Shopee Brazil đã giảm còn một nửa trong giai đoạn từ quý IV/2021 đến quý III/2022. Dù vậy, con số này không tính đến thứ mà công ty này gọi là “chi phí trụ sở chính” (bao gồm một số chi phí như chi phí nhân sự, chi phí quản lý, cơ sở hạ tầng hay chi phí máy chủ lưu trữ).

Theo Tech in Asia, khi loại bỏ các chi phí này đồng nghĩa với việc
Shopee Brazil đã loại bỏ được “một số chi phí vận hành lớn nhất”. Từ đó, các nhà đầu tư cũng khó có thể đánh giá chính xác về lợi nhuận của Shopee Brazil.

Nhiều tiềm năng để khai phá

Bất chấp sự giảm tốc chung của ngành công nghệ và Shopee đang trong giai đoạn cắt giảm chi phí, Sea vẫn tiếp tục tin vào mảng kinh doanh tại Brazil.

Trong buổi báo cáo kết quả kinh doanh quý IV/2021, ông Forrest Li, CEO Sea, nói rằng việc đầu tư vào hoạt động của Shopee tại Mỹ Latinh và Brazil “sẽ mang đến giá trị lớn cho các cổ đông trong dài hạn”. Để khẳng định cho điều này, Sea mở thêm 5 trung tâm phân phối hàng hoá tại Brazil trong năm 2022 “để cải tiến quy trình mua sắm và giảm thời gian xử lý đơn hàng”.

Đầu tư vào logistics là cực kỳ quan trọng tại Brazil bởi đây là điểm yếu cạnh tranh của Shopee tại khu vực này.

Tech in Asia nhận định rằng thành công của Shopee tại Brazil còn có thể tạo nền tảng để phát triển các mảng kinh doanh khác, ví dụ như dịch vụ tài chính.

Hồi thán 5/2022, Shopee nhận được chấp thuận từ ngân hàng trung ương Brazil để hoạt động như một định chế thanh toán. Giấy phép này cho phép Shopee “quản lý các tài khoản thanh toán trả trước, trong đó tiền của khách hàng được gửi sẵn trong tài khoản”.

Shopee cũng có thể sẽ ra mắt dịch mua “mua trước, trả sau” (BNPL). Bên cạnh đó, Shopee cũng hợp tác với Nubank, ngân hàng số hàng đầu Brazil, để cho phép khách hàng mua sắm trên Shopee thông qua ứng dụng Nubank và nhận hoàn tiền cho mỗi khoản mua sắm.

Hành trình của Shopee tại Brazil dĩ nhiên không trải đầy hoa hồng. Nó phải đối mặt với các đối thủ lớn như Mercado Libre cùng với đó là các công ty nước ngoài như AliExpress hay Shein.

Trong dài hạn, Shopee Brazil có thể là động lực tăng trưởng cho Sea đồng thời là nền tảng để Shopee chinh phục Mỹ Latinh bất chấp việc Shopee vừa phải rút khỏi Argentina, Mexico, Colombia và Chile.