Chỉ trong ít ngày cuối tháng 2/2023, hàng loạt thương hiệu từ ô tô đến mô tô của Trung Quốc liên tiếp giới thiệu sản phẩm cũng như đánh dấu sự trở lại mạnh mẽ tại thị trường Việt Nam.
Ồ ạt xuất hiện
Nhận được nhiều sự chú ý nhất về sự góp mặt của thương hiệu Trung Quốc trong đợt này là ô tô điện cỡ nhỏ giá rẻ Wuling. Mâu xe điện này là thành quả của dự án lắp ráp và phân phối giữa doanh nghiệp ô tô Trung Quốc và Công ty Cổ phần Ô tô TMT (TMT Motors).
Theo TMT Motors, linh kiện để lắp ráp Hong Guang Mini EV do liên doanh ô tô của Trung Quốc cung cấp, còn phía doanh nghiệp Việt Nam sẽ đảm trách việc sản xuất và phân phối. TMT Motors sẽ lắp ráp Hong Guang Mini EV tại nhà máy đặt tại huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên và thời điểm dự kiến bán xe ra thị trường vào quý II/2023.
Đây không phải là lần đầu bén duyên với xe giá rẻ của TMT, trước đây doanh nghiệp này từng liên kết với TATA Motors – Ấn Độ để kinh doanh các mẫu xe rẻ của hãng. Tuy nhiên, trong vài năm gần đây TATA này cũng gần như biến mất trên bản đồ xe hơi tại Việt Nam.
Hong Guang Mini EV là mẫu xe rất nhỏ với kích thước chiều dài chỉ 2.921 mm, rộng 1.499 mm và cao 1.626 mm, cùng chiều dài cơ sở chỉ 1.941 mm và chỉ nặng có 665 kg. Mẫu xe này chỉ đạt tốc độ tối đa 100 km/h và sở hữu nội thất rất sơ sài được cấu thành chủ yếu từ vật liệu nhựa.
Chỉ sau đó ít ngày, thương hiệu xe hơi Haima – Trung Quốc cũng thông báo sẽ trở lại thị trường Việt Nam sau vài năm vắng bóng. Trước đó vào năm 2011, hãng xe Trung Quốc thông qua đối tác Kylin (Hải Phòng) gia nhập thị trường Việt Nam với hàng loạt mẫu như Haima2, Haima3. Haima7…. Tuy nhiên, sau thời gian kinh doanh không mấy thành công, thương hiệu này đã dần biến mất từ năm 2017. Hiện tại, trên thị trường xe cũ vẫn còn ‘lác đác’ những chiếc Haima được giao dịch nhưng với giá khá thấp và không mấy hấp dẫn người dùng.
Theo thông tin ban đầu, Haima sẽ trở lại thị trường Việt Nam với 3 sản phẩm chủ lực là 7X, 7X-E và 8S. Đáng chú ý trong số này 7X-E là mẫu xe điện. Giá bản của dải sản phẩm này được dự đoán là từ 5-900 triệu đồng.
Không chỉ xe hơi, các thương hiệu đến từ Trung Quốc cũng đã giới thiệu cả những mẫu xe mô tô điện đến khách hàng Việt Nam cùng với những lời giới thiệu hấp dẫn. Thương hiệu Yadea (Trung Quốc) vừa giới thiệu thêm ba mẫu xe máy điện tại Việt Nam mang tên Keeness, Voltguard và Fierider. Những mẫu xe điện này có giá từ 25,9 – 90 triệu đồng và chưa được bán ra ngay.
“Việt Nam là nước có dân số trẻ đông đảo, nền kinh tế năng động và sở hữu tiềm năng phát triển lớn với nhu cầu mạnh mẽ về xe điện hai bánh nhẹ”, phát biểu tại lễ giới thiệu sản phẩm mới đây Jerry Zhou, Tổng giám đốc nhóm kinh doanh cao cấp và nước ngoài tại Yadea cho biết.
Khá đáng tiếc khi những phiên bản thấp của thương hiệu Yadea vẫn xử dụng ac quy, với phiên bản cao cấp hơn hãng đã trang bị pin Lithium nhưng giá lại lên tới 75 triệu. Đây là mức giá khá cao so với các đối thủ hiện nay tại thị trường Việt Nam. Với mức giá chỉ hơn 20 triệu khách hàng Việt Nam đã có thể sở hữu chiếc VinFast Evo 200 trang bị pin LFP 3,5 Kw với tầm di chuyển lên tới 200 km/1 lần sạc.
Mừng hay lo?
Về khía cạnh người dùng trực tiếp anh Mạnh Hùng (Hà Đông, Hà Nội), người đang sở hữu chiếc Haima 2 đời 2013 cho biết: “Những mẫu xe đến từ Trung Quốc thường có kiểu dáng bắt mắt và có giá rẻ hơn các mẫu xe cùng phân khúc. Việc lựa chọn chiếc xe này cũng được tôi cân nhắc và tìm hiểu khá kỹ càng. Trước đây khi Kylin còn phân phối thì các phụ tùng cũng như phương án sửa chữa là ở mức chấp nhận được. Hy vọng có nhà nhập khẩu mới có thể giúp những người đang xử dụng xe tiếp cận các dịch vụ dễ dàng hơn”.
Tuy nhiên, những người muốn sở hữu những chiếc xe Trung Quốc như tôi cần cân nhắc thật kỹ vì sẽ phải đối diện với khá nhiều vấn đề như rớt giá nhanh, phụ tùng khó kiếm hay việc phải lực chọn đúng gara mới có thể sửa được, anh Hùng chia sẻ.
Theo báo cáo của Tổng cục Hải quan, trong năm 2022 số lượng xe ôtô Trung Quốc nhập về Việt Nam đạt 16.240 xe, kim ngạch 670 triệu USD.
Trao đổi với PV Doanh nhân Việt Nam, anh Quang Khởi người có thâm niên 15 năm kinh doanh ô tô đánh giá: “Việc thêm các hãng xe mới đặc biệt với giá bán hấp dẫn phần nào sẽ đem lại lợi thế cho người tiêu dùng. Đầu tiên là việc người dùng có thêm phương án lựa chọn sản phẩm trong cùng phân khúc và giá tiền, tiếp theo đó với áp lực giá xe thấp kể trên có thể khiến giá bán các mẫu xe cùng phân khúc phải giảm giá hoặc tăng hậu mãi để cạnh tranh”.
Tuy nhiên, anh Khởi cũng lưu ý rằng với những mẫu xe giá rẻ thì người dùng cũng không nên đặt quá nhiều kỳ vọng vì thông thường sẽ là “tiền nào của nấy”. Đặc biệt với những mẫu xe đến từ Trung Quốc thường có nhiều “đồ chơi” nhưng thường “xuống nhanh” cả về giá lẫn chất lượng.
Khá tương đồng về quan điểm này nhà báo Trường Giang, Tap chí Điện tử Kinh Doanh và Phát Triển (người có gần 20 làm việc trong lĩnh vực ô tô, xe máy) nhận định: “Ô tô và xe máy có nguồn gốc từ Trung Quốc từng bán tại Việt Nam luôn cho thấy chất lượng và độ bền không cao. Sự xuất hiện của các mẫu xe giá rẻ kể trên có thể sẽ mang đến lợi ích trước mắt cho một bộ phận người tiêu dùng muốn sử dụng một loại phương tiện để thay thế xe máy, tuy nhiên với việc chất lượng và độ bền chưa được kiểm chứng, những chiếc xe nhỏ từ Trung Quốc có thể sẽ sớm trở thành “cục nợ” cho chủ sở hữu, thậm chí còn biến Việt Nam trở thành bãi phế thải pin hay acquy xe điện, thứ có ảnh hưởng rất lớn gây ra ô nhiễm môi trường”.
Có thể thấy việc các thương hiệu xe hơi hay mô tô Trung Quốc lựa chọn trở lại Việt Nam vào thời điểm này là dễ hiểu. Thị trường Việt Nam hiện vẫn giàu tiềm năng đặc biệt là trong lĩnh vực xe điện. Tuy nhiên, ngoài sự đa dạng về lựa chọn thì những hãng xe Trung Quốc cũng cần cải thiện về chất lương, khả năng cung ứng cũng như hạ tầng mới có thể tiếp tục trinh phục người tiêu dùng Việt vốn thường hoài nghi về xuất xứ.